İstanbul’a birinci sefer 1975 yılında gelen Levent Kırca, 1968 yılında TRT’de vazife almaya başladı. TRT’de o periyotta üretimci olan arkadaşı Namık Kasapbaşoğlu’nun bir gün kendisini telefonla araması üzerine, TRT’de program yapma fikri doğdu. Kasapbaşoğlu’nun kendisine “bir program yap ki yer yerinden oynasın” demesiyle, Kırca da ortalığı yerinden oynatmak için kolları sıvadı. Televizyonu eleştiren, Türkiye’ye televizyon kanalı gözüyle bakan bir hiciv programı vardı başında. İşte her şey bu türlü başladı… Levent Kırca Olacak O Kadar efsanesini, araştırmacı gazeteci Soner Yalçın’ın hazırladığı Oradaydım belgeselinde anlatmıştı.
İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Olacak O Kadar için en başta bir isim arayışına başladılar. Sanatçı arkadaşı Muzaffer Abayhan’ın önerisi olan Olacak O Kadar’a tamam dediler. Olacak O Kadar, aslında boş vermişliği simgeliyordu. Memleket genelindeki bir algıydı ve bu algıyı bilakis döndürmek, bunlar da artık olmasın demek için en uygun isimdi, Olacak O Kadar.
Yılmaz Erdoğan, Olacak O Kadar’da
22 Nisan 1988’de TRT2’de yayın hayatına başlayan program daha birinci kısmından itibaren trafik sıkıntısına değinmeye başladı. Aslında niyetleri trafik müdürlüğünü eleştirmek değil de, metropoldeki sistemi eleştirmekti. Birinci yayını prestijiyle sevilerek izlenen Olacak O Kadar’ın takımı kısa müddette büyüdü. 20 ve bazen 30 şahsa kadar ulaştı. O devirde yetişen isimlerden biriydi, Yılmaz Erdoğan.
Skeçlerin değerli bir kesimiydi dekorasyon. Otomobiller, trenler yaptılar… Bina içine havuz yapıp, içinde sandal bile yüzdürdüler. Yaratıcılıkta hudut tanımadılar. Beğenilerek izlenen program kısa müddette gazetelere haber olmaya, yılın programı seçilip ödül almaya başladı. Halk Olacak O Kadar’ı çok sevdi.
YASAKLI MÜZİKÇİ BÜLENT ERSOY OLACAK O KADAR’DA
Bülent Ersoy ve Levent Kırca
Şarkıcı Bülent Ersoy’un kimlik değiştirmesinden ötürü TRT yasağı varken, Levent Kırca yazdığı skeçle Bülent Ersoy’u canlandırdı ve onunla bir türlü geçinemeyen karı-kocayı oynadı. Elbette program sansüre takıldı ve geçemedi…
Olacak O Kadar yavaş yavaş hükümetin canını sıkmaya başlıyordu. Kırca yaşanan birinci patlağı Oradaydım belgeselinde şöyle anlatacaktı: “Sen devletin televizyonuna geldin, bize muhalefet programı oldun arkadaş. Elektrik kesintilerini oynuyoruz. Akmayan suları oynuyoruz. İSKİ’ler filan… Milletin ciğeri yanmış o güne kadar, biz bu sıkıntıları döküyoruz ortaya.”
TRT’DEN GELEN MEKTUP
TRT2’de 10 kısım kadar oynandıktan sonra, halkın ilgisiyle TRT1’e geçti Olacak O Kadar programı. Ancak kısa bir müddet sonra Kırca’ya TRT’den bir mektup gelecekti. Bu mektubu pek çok ödül merasiminde okuyan sanatçı yaşadığı şoku “Sayın Levent Kırca sizi çok seviyoruz. Programınız da çok başarılı oldu. Halkımıza mazhar oldu ve bizi çok memnun etti. TRT’mizi ihya ettiniz. Sizinle çalışmak bizim için büyük bir keyif. Size nasıl teşekkür edeceğimizi bilemiyoruz fakat sizi bir süre dinlendirmeyi düşünüyoruz.” diye anlattı. Şaşırmıştı. Yorulduğunu düşünmüyordu ki, dinlensin. Açıkça kovuyoruz seni denilmemesi üzmüştü onu. Bu yaşananlar olurken, program mükafatlar almaya devam ediyordu.
Olacak O Kadar’ın bir sonraki adresi, Türkiye’nin birinci özel televizyonu olan Star oldu. Yeni kanalında yeniden her şeyi eleştirmeye devam ettiler. Kırca burada Fransa’dan getirtmeye başladığı makyaj materyalleriyle plastik makyaj konusunda kendisini çok geliştirdi. Elbette babadan mirastı bu yetenek. Babası da kendisi üzere ressamdı. Levent Kırca, ressam olmasının yanı sıra birebir vakitte bir heykeltraştı.
“OLACAK O KADAR’IN MUVAFFAKİYETİNİ TURGUT ÖZAL’A BORÇLUYUM”
Kırca’nın Olacak O Kadar ile ilgili itiraflarından biri de periyodun Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile ilgiliydi. Kırca “Ben, Olacak O Kadar programının muvaffakiyetini biraz da Turgut Özal’ın güzel görüsüne borçluyum. Bunu itiraf etmeliyim. Başım sıkıştığı vakit başbakanken de, cumhurbaşkanıyken de direkt onu arardım. Efendim bu türlü bir şey yapıyorum, yaptırtmıyor falan. ‘Ben müsaade ediyorum, yap sen” derdi.” diye bahsetti.
Özel televizyonlarda yaşadığı problemlerden biri, öteki programlarla dalga geçtiği niyeti ile engellenmek istenmesi oldu. Levent Kırca, hiç vazgeçmeden çabasına devam etti. Polis teşkilatı hiçbir vakit hicvedilmemişken, polis teşkilatı hicvetmeye başladı. Bu Türk televizyonlarında bir birinciydi. Polis teşkilatını, hicvetmesi teşkilat tarafından o denli beğenildi ki, kendisine teşekkür ettiler. Zira Levent Kırca, aslında olunmaması gereken polis figürünü yansıtıyordu ve Kırca’nın bu üsluptaki skeçleri polis akademisinde derslerde izletilmeye başlandı.
Ödeyebileceği tüm bedelleri göze alarak, askeriyeye değindi… Birinci defa askeri hicvetmeye başladığında, konusu darbe oldu mesela. Genelkurmay Lideri kendisini arayıp yayını izlediğini belirtti ve teşekkür etti.
Bestami karakteri
“ZEKİ MÜREN ARAYIP, ‘BESTAMİ, BEN MİYİM?’ DİYE SORDU”
O periyotta sahnelerde ‘küçük’ ismi ile uzunluk gösteren sanatkarlardan ilham alarak Küçük Hüsamettin karakterini ortaya çıkardı. Tekrar karakterlerinden biri olan Bestami için bir gün sanat güneşi Zeki Müren Bodrum’dan kendisini arayıp, “Bu Bestami benim, değil mi?” diye sordu. Levent Kırca’nın kendisine verdiği yanıt ise şöyle oldu: “Sadece sen değilsin Paşam, tıpkı vakit da Bülent Hanım da ya da bu tip sanatkarların bir karışımı.”
Olacak O Kadar, 1994 yılında Atv’ye geçti. Lakin Star televizyonu Olacak O Kadar yayınlarını hiç kesmedi. O günlerde reytinglerde Atv’deki yayın birinci olurken, Star televizyonunda yayınlanan Olacak O Kadar ikinci oluyordu.
1996 yılında en uzun mühlet devam ettiği televizyon ekranı olan Kanal D’de yayınlanmaya başladı. Reytingler hiç değişmiyordu. Bu sefer de Kanal D’de birinci, Atv’de ikinci, Star’da üçüncü oluyordu. Ekranların en çok izlenen birinci üç program daima, Olacak O Kadar’dı.
“IŞILAY SAYGIN BENİM PARAMI YEMİŞTİR, AFİYET OLSUN”
Dönemin Devlet Lideri olan Işılay Saygın hakkında yaptığı skeç üzerine, eski Bakan Saygın sorun yaşadı. Levent Kırca, 6 milyar lira tazminat ödemeye mahkûm edildi ve programdan sonra RTÜK, Kanal D’yi kapatma kararı aldı. Kırca, Oradaydım belgeselinde bu bahse da değidi ve “O yıllarda okuyan genç kızları doktora bakirelik testine gönderiyorlardı. Türk kızlarının bu türlü bir tutum ve davranışa layık olmadığını düşündüğüm ve yanlış bulduğum için bunu hicvettim. Hükümetin içinde bir insandı… Bir bakandı… Beni mahkemeye verdi. Tazminat davası açtı. Tazminat davasını kazandı. Benim paramı yemiştir kendisi, afiyet olsun. Ona para ödedim, gurur duyarım. Gerekirse her vakit bu türlü olayların karşısında olmaya hazırım ben açıkçası.” dedi. Kanal D ekranlarının bir gün boyunca Olacak O Kadar programı yüzünden kapatılması üzerine ise; “20 yıllık Olacak O Kadar’ın içinde bir gece, hayatımızda birinci kez Kanal D bizim yüzümüzden kapatıldı ve o vakit protesto etmek gayesiyle arkadaşlarımla da tartışarak bırakıyoruz arkadaş, yayından çekiliyoruz dedik. Birinciydik, açılıp istatistiklere bakılabilir. Gerçekten birinciyken yayınımıza son verdik. İki sene program yapmadık ve ben iki sene takımımın maaşını ödedim. O vakit zarfında o denli bir coştu ki halk, buna büyük iştirak gösterdi. Bu beni açlık grevine kadar götürdü. İstedik ki bitsin bu şey. Bizim istediğimiz de bugün uygulanandı esasen. Televizyon kapatılmasın, beşerler haber alma özgürlüklerini kaybetmesinler, çocuklar program seyretmekten yoksun kalmasınlar. Yani o saatte bir kültür programı yayınlansın. Hangi program yüzünden kanal kapatılıyorsa, o program olmasın o gece. Ceza programa verilsin diyorduk, dava buydu.”
Geçen 20’den fazla yılın akabinde adeta geriye dönüp bakan, cüreti ve sanat aşkıyla her vakit bedel ödemeye hazır olan Levent Kırca “Bugün ne isim altında olursa olsun, bilmiyorum yaptırırlar mı? O vakit bizim açtığımız uzaklıklar bugün açılabilir mi? Ondan da çok emin değilim. Biz bu zorluklar altında, aç kalma değerine, sürünme kıymetine, yasaklanma değerine, mahpus yatma kıymetine, tehdit edilmek kıymetine yani canımızı tehlikeye atarak bu program bugün bir yere gelmiştir.” açıklamasında bulundu.
Kırca’nın Oradaydım belgeselindeki son kelamları ise “İnanmadığım işi yapmam, para için iş yapmam. Kalitesi için iş yaparım ve bir sanatçıysam topluma ışık tutmak için iş yaparım. Halkıma bir şey söylemek için iş yaparım. Bir misyon yaparım. O denli bu türlü 20 yılı doldurduk ve ben kendi istek ve isteğimle Olacak O Kadar isimli programımı bitirdim.” demek oldu.
Bugün yaşanan imtihan sorunu, işsizlik, arkası arkasına gelen artırımlar, başörtüsü problemi ve liyakat sorunu üzere problemlerle aslında Kırca hâlâ geçmişte hazırladığı skeçleri ile bugünü anlatmaya devam ediyor.
İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Hiciv sanatının eşsiz ismi Levent Kırca’yı hürmetle anıyoruz.