Yüz körlüğü yüz algısıyla ilgili bir bilişsel bozukluktur. Tıp lisanında prosopagnosia olarak isimlendirilen bu durum, insanların yüz, ağız, göz üzere ögeleri görmelerine karşın ortalarında irtibat kuramamaları olarak nitelendiriliyor.
Hastalığın en ağır seyrinde beşerler kendi ailelerni bile tanıyamıyor. İnsanların birçok bu rahatsızlığın farkında olmayabiliyor ve yalnızca ‘yüz hafızalarının güçlü olmadığını’ düşünüyor.
YÜZ KÖRLÜĞÜ HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Prosopagnozi, nörolojik açıdan ziyanlı birçok nedenin sonucu olarak gelişebilir. Yüz körlüğünün kesin nedeni bilinmemek ile birlikte hastalığın kalıtsal olduğu düşünüklmektedir. Yüz körlüğü doğuştan olabileceği üzere sonradan da ortaya çıkabilir. Birtakım nörolojik hastalıklar ve beynin sol hemisfer kısmının hasar alması yüz körlüğüne neden olabilir.
YÜZ KÖRLÜĞÜNÜN ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Prosopagnozi ile bağlantılı spesifik beyin alanı çoklukla insanların öteki insanların yüzlerini benzeri karmaşıklığa sahip cansız objelerden ayırt etmesini sağlayan fusiform girustur. Fusiform girusun fonksiyonelliği birçok insanın yüzleri kompleks cansız nesnelere nazaran daha ayrıntılı olarak tanımasına müsaade vermesidir. Prosopagnoziye sahip şahıslar için yüz tanımak için kullanılan yeni method daha az hassas olan obje-tanıma sistemine dayanır. Tanıdık yüzleri tanımada sağ yarımküre fusiform girus, sola nazaran daha kıymetli yer tutmaktadır. Fusiform girusun yalnızca insan yüzlerinin tanınması için spesifik olup olmadığı ise belirsizliğini korumaktadır.
Edinilmiş prosopagnozi çoğunlukla yetişkinlerde bulunur ve oksipito-temporal lob hasarından kaynaklanır. Edinilmiş prosopagnozi tıpkı vakitte kendi içinde tamalgısal ve asosyatif prosopagnozi olarak ikiye ayrılır.
Sonradan olan yüz körlüğü, beynin yüz tanımayı denetim eden kısımlarının bir yaralanma yüzünden hasar görmesiyle ortaya çıkıyor.
Gelişimsel yüz körlüğü ise beynin farklı bölgeleri ortasındaki irtibatın bozulması nedeniyle doğumdan itibaren görülüyor.
YÜZ KÖRLÜĞÜ OLAN ÜNLÜLER KİMLERDİR?
Robert Gascoyne-Cecil
Oliver Sacks
Jane Goodall
Karl Kruszelnicki
Chuck Close
Duncan Bannatyne
Steve Wozniak
John Hickenlooper
Jim Woodring
Stephen Fry
Mary Ann Sieghart
Margaret Kerry
Markos Moulitsas
Victoria