Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Lideri Joe Biden, Salı günü Endonezya’nın Bali kentinde düzenlenecek G20 doruğunda Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile bir ortaya gelecek. Biden, 2020 yılında misyona geldiğinden bu yana birinci defa Çinli mevkidaşıyla yüz yüze buluşacak. Şi ve Biden görüşmesinde masada Tayvan, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Kuzey Kore’nin nükleer hırsları öncelikli gündem olarak yerini alacak.
Uzun vakittir beklenen yüz yüze görüşme, üstün güçler ortasındaki ilgilerin son on yılın en düşük düzeyine indiği bir devirde gerçekleşecek. İki başkan, dünyanın en büyük 20 iktisadının başkanlarının buluşacağı G20 tepesi öncesinde Endonezya’nın Bali adasında bir ortaya gelecek.
Biden ve Şi ülkelerinde güçlerini pekiştirdikleri bir periyotta buluşmuş olacak. ABD Lideri, Demokratların Senato’nun denetimini ele geçirmesiyle ülke içinde kıl hissesi da olsa zafer kazanırken, Şi de geçen ay Genel Sekreter olarak üçüncü periyodunu elde etmişti.
‘Kırmızı çizgiler’ masada
Biden Senato sonuçlarının açıklanması akabinde Kamboçya’da yaptığı açıklamada, görüşmeye “daha güçlü” bir formda gideceğini tabir ederek, “Şi’yi tanıyorum. Öteki dünya önderinden daha fazla vakit harcadım onun için” dedi. Biden, Şi ile her vakit açık kelamlı konuştuğunu söyleyerek, “Onunla her vakit açık kelamlı tartışmalar yaptım. Her birimizin nerede durduğu konusunda hiçbir vakit yanlış bir hesap olmadı” diye konuştu.
Biden kısa müddet evvel Şi ile görüştüğünde rastgele bir taviz vermek istemediğini ve her iki önderin de “kırmızı çizgilerini” ortaya koymalarını ve uyuşmazlık bahislerine yönelik tahlil istediğini söylemişti.
Görüşme öncesinde Beyaz Saray, iki başkanın buluşmasından somut bir sonuç ve ortak açıklama çıkmasının beklenmediğini bildirdi. Lakin Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada görüşmenin, Hong Kong ve Tayvan’dan Güney Çin Denizi’ne, ticaret uygulamalarından Çin teknolojisine yönelik ABD kısıtlamalarına kadar bir dizi mevzuda alakaların istikrara kavuşmasına yardımcı olabileceği bildirildi.
ABD Lideri ve Çinli mevkidaşı, Biden’ın vazifeye gelmesinden bu yana görüntü konferans ve telefon yoluyla bir dizi görüşmeler gerçekleştirdi. Fakat Bali’deki toplantı iki önderin birinci kere yüz yüze geldiği toplantı olmasıyla öne çıkıyor. Şi ve Biden, en son Obama devrinde yüz yüze görüşmüşlerdi. ABD Lideri Joe Biden o devirde eski Lider Barack Obama‘nın yardımcılığı misyonunu yürütüyordu.
İlişkilerde tansiyon yüksek
Biden idaresinin iktisat siyasetlerini silah olarak kullanmasından rahatsız olan Beijing, Avrupa ve Afrika ile bağlarını genişletmeye çalışıyor. Şi hükümeti ayrıyeten Biden idaresinin Tayvan’a yönelik tavrını “Çin’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmek” olarak pahalandırıyor.
Çin Devlet Lideri ayrıyeten Washington’un, dünyanın en büyük iktisadı olarak ABD’yi geçmeye çalışan Beijing’in artan tesirini engellemek istediğini de vurguluyor.
ABD’li yetkililere nazaran Çin, Rusya’nın savaşını eleştirmekten büyük ölçüde kaçındı lakin şu ana kadar Moskova’ya silah tedarik etmekten de geri durdu. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya nazaran Biden Şi’yi Kuzey Kore’nin silah geliştirmeye devam etmesinin ABD’nin bölgedeki askeri varlığının artmasına yol açacağı konusunda da uyaracak. ABD, Kuzey Kore’nin nükleer denemelerinden telaş duyuyor ve Çin ile Rusya’nın Kuzey Kore’yi bunu yapmamaya ikna edecek güce sahip olduğuna inanıyor.
Öte yandan Ağustos ayı başında ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti de Washington ile Beijing ortasındaki tansiyonu yükseltmişti. Biden, Çin’in Tayvan’ı işgal etmesi galinde ABD askeri çalışanının Tayvan’ı savunacağını söylemişti. Daha evvel Beijing, ABD Lideri tarafından yapılan emsal yorumlara “kesin muhalefetini” lisana getirmiş ve Washington’u “Tek Çin” prensibini ihlal etmekle suçlamıştı.
halktv.com.tr // Dış Haberler