Satın alma gücündeki erime ve yüksek enflasyonun yarattığı derin fakirleşme, artık devlet okullarında okuyan çocukların beslenmelerine de yansıyor. Türk-İş son olarak 4 kişilik aile için yoksulluk sonunu 24 bin lira olarak açıklarken, artık gelirleriyle aile bütçesini denkleştiremeyen anneler çocuklarının beslenmesine koyacak yiyecek bulamaz hale geldi. CHP, UYGUN Parti, TİP ve HDP’nin “okulda fiyatsız yemek” uygulamasının TBMM gündemine alınması talepleri geri çevrilirken, verilen 9 soru önergesi de karşılıksız kaldı.
Ekmek ve Gül’ün eylül ayında hazırladığı “Okullarda bir gün fiyatsız yemek haktır” başlıklı raporda velilerin anlattıkları yenilir yutulur cinsten değil. Ekmek ve Gül Koordinatörü Sevda Karaca, raporu TBMM’deki bütün milletvekillerine gönderdiklerini söyledi. Ekmek ve Gül’ün görüştüğü velilerden İstanbullu Sedef’in 2 çocuğu var. Eşi güvenlik vazifelisi olan Sedef, çocuklardan ötürü çalışamıyor. Daima geçim sıkıntısı çektiklerini fakat pandemiyle birlikte geçim kaygısından öteki bir şey düşünemediklerini lisana getiren Sedef, “Öğlen meskene de gelemiyor çocuk. Harçlık vermeye kalksak, kantinleri çok kıymetli. Her gün en az 10 lira verebilecek bir bütçem yok. Üstelik benim çocuğum kalp hastası. Düzgün beslenmesi lazım lakin yapamıyoruz. Ben de o gün meskende ne varsa onu koyabiliyorum” diyor. Küçük bir şişenin içine çorba koyduğunu anlatan Sedef, “Onunla gidiyor okula birçok vakit. Akşam gelince arkadaşlarının beslenme çantalarını anlatıyor bana. Üzülüyoruz fakat bir şey diyemiyoruz” diyor.
‘Peynir, zeytin koyunca keyifli oluyorum’
Yine İstanbul’dan 4 çocuk annesi Ayşe’nin 3 çocuğu okula gidiyor. Çocuklarına tek başına bakan Ayşe’ye “Çocukların beslenme çantalarına ne koyuyorsun?” diye sorduğumuzda “Hiçbir şey koyamıyorum” cevabını alıyoruz. “Çocuklarımın beslenmesine peynir, zeytin koyabildiğim vakit keyifli oluyorum” diye konuşan Ayşe “Genelde bunları bile koyamıyorum. Bir kuru ekmekle okula gidiyorlar” diyor. Her anne üzere çocuklarının beslenme çantasına hoş şeyler koyabilme talihi olmadığını anlatan Ayşe “Çocuklarım bazen okuldan gelince arkadaşlarının beslenme çantasında getirdiği hoş şeylerden bahsediyorlar. Bana ‘Anne keşke ben de götürebilsem’ diyorlar, ben kahroluyorum. Söyleyecek hiçbir şeyim olmuyor” diyerek anlatıyor yaşadığı zorluğu.
‘Çocukların birçok her gün birebir yemeği yiyor’
Kocaeli’den Seval de şunları söylüyor: “Okulda öğretmen ödev vermiş, bir hafta boyunca yediğiniz şeyleri yazın diye. Sınıftaki çocukların neredeyse tamamı üç gün üst üste akşam birebir yemeği yediğini yazmış. Pilav, kuru fasulye… Bir tane et yemeği yazan yok. Yalnızca okulda değil konutta de tencere kaynamıyor. Kanı da düşük olur, bodur da kalır bu çocuklar…”
‘Çocuklarım ekmek ortası ekmek yiyor’
İstanbul’dan Gizem anlatıyor: “Çocuklarımın beslenmesine hiçbir şey koyamıyorum, gereğince beslenemiyorlar. Her gün ekmek ortası bir şeyler yapıyorum, ekmek ortası ekmek yiyorlar. Zira ekmek ortasına koyduğum besinleri o kadar az koymak zorundayım ki, hem yarına artırabileyim hem de başka çocuğun beslenmesine de kalsın. Artık dışarıdan bir şey almak çok sıkıntı, evvelce en azından süt yahut meyve suyunu alabiliyordum, artık onu bile her gün alamıyorum. Markete girsem çocuklarla, gözleri daima öteki şeylerde kalıyor. Onların istediğini alamayınca daha çok zoruma gidiyor. Çocuklarımıza dışarıdan hazır su alamıyoruz, suyunu meskenden dolduruyoruz. Meskendeki su damacanası bitince değiştiremiyoruz, yeri geldi mi suluklarına çeşmeden akan suyu dolduruyoruz. Hayatımız daima bir şeylerden kısmakla geçti, artık çocuklarımızın beslenmesinden de, okulundan da kısmak zorunda kalıyoruz. Zira açlık sonunun altında yaşıyoruz. Elimize geçen parayla çocuklarımızı okutmaya çalışıyoruz. Bizim çocuklarımızın da hakkı sağlıklı beslenmek…”
‘Dersle bölen teneffüs zili olmalı, çocukların karın gurultusu değil’
Bir öğretmen de anlatıyor: “Kim aç, kim tok, kim açlığını giderebilir, kim meskene aç döner, bilirim. Birden fazla vakit söylemezler lakin bazen dayanamaz utanarak ‘Öğretmenim ben açım’ derler. İşte o an yerin tabanına girmek istersin. Üzerine kuralları, adaleti sorgularsın. Oradasın yaparsın elinden geleni lakin ya öbürleri. Görülüyorlar mı, duyuluyorlar mı? Eşitlik ve adaleti sağlamakla vazifeli olanlar duysun görsün istiyoruz. En azından okullarda bir öğün devlet tarafından karşılanmalı diyoruz. Fizikî, sosyoekonomik eşitsizliklerle aslında gayret ederken öğrenciler en azından açlıklarını düşünmesinler. Derslerini bölen tek şey teneffüs zili olmalı, çocukların karınlarının gurultusu değil.”
‘Fabrikada kalan yemekleri konuta götürüp beslenmeye koyuyoruz’
Kocaelili bir bayan personel de şunları söylüyor: “Okullarda kantin fiyatları uçmuş durumda ve sıhhatsiz, lakin meskende yapmak da çok masraflı. Tekrar biz işyerinde haftada bir iki et yiyoruz ancak konutta birden fazla vakit bu bile olmuyor. Fabrikada birtakım arkadaşlarımız yemekhanede çıkan süt, ayran, meyve üzere besinleri konuta götürüp çocuklarının beslenmesine koyuyor. Hatta paketli çikolata, helva, bal, tereyağı üzere şeyleri biriktirip konutta çocuklara yediren, beslenmesine koyan, hamur işleri için kullanan da var. Devlet çocukların okuldaki bir öğünlerini karşılamalı. Bunu sağlamak için daima birlikte hareket etmeliyiz. Bu birimizin değil hepimizin sorunu.”