İzmir’in Seferihisar ilçesi açıklarında meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki zelzelede 11 kişinin öldüğü, 11 kişinin de yaralandığı Yılmaz Erbek Apartmanı davasında gerekçeli karar açıklandı. Apartmanın b blokuna ait kararda binanın kalitesiz beton kullanımı ve ucuz işçiliğe kaçılması nedeniyle yıkıldığı kanaatine varıldığı belirtildi.
Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, İzmir 9. Ağır Ceza Mahkemesi, binanın müteahhidi de olduğu öne sürülen arsa sahibi Mustafa Yılmaz, inşaat mühendisi Ali Özsoy, yapı kontrol şirketi yetkilileri Binay Bükey ve Eşref Pervis Toğulga ile fenni mesul Nurettin Bozdoğan’a verdiği mahpus cezaları ile 6 sanık için verilen beraat kararının münasebetini açıkladı.
Mahkemenin 120 sayfalık gerekçeli kararında, yargılama süreci alınan eksper raporuna değinildi. Binanın çökme nedeninin “beton basınç dayanımının (10,9 megapaskal) proje dayanımından (20 megapaskal) küçük gerçekleşmesi olduğu kanaatine varıldığı belirtildi.
Kararda, “Bu dayanımın, duvarların ve perde sistemlerini büsbütün yahut kısmen ortadan kaldırılarak zayıf kat tesiri meydana getirmesinden kaynaklı olarak binadaki yatay zelzele yüklerini karşılayamaz hale getirdiği ayrıyeten düşey taşıyıcı elemanlarının temel filiz donatıları projesinde belirtilen donatılarla karşılaştırılmış olup kimi elemanlarda bir ölçü fazla donatı birtakım elemanlarda ise bir ölçü eksik donatı bulunmaktadır” sözlerine yer verildi.
Müteahhidin zelzeleden evvel vefat ettiğini belirten Mustafa Yılmaz’ın, yargılama boyunca kendisinin binanın müteahhidi olmadığını, sadece arsa sahibi olduğunu savunduğu lakin bu savunmasına prestij edilmediği gerekçeli kararda yer aldı.
‘TEKNİK ŞARTNAMELERE UYGUN İNŞA EDİLMEDİ’
Davada 15 yıl mahpus cezasına çarptırılan Yılmaz’ın yetkisi olmadığı halde yapı sahibi olarak tıpkı anda yapı müteahhitliğini de üstlendiği, binaya sürveyan atamadığı, bütün alım, satım, imal ve inşaat işlerini sürveyan olarak takip ettiği vurgulanan kararda, şöyle denildi:
“Betonarme uygulama çizim paftalarında etriye uç bölgelerinde Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’te (1975) belirtildiği formda kanca yapılmasının öngörüldüğü halde, planı hakikat okuyamadığı yahut ucuz ve kolay işçiliğe kaçmak suretiyle demir bağlama süreçlerini yönetmelikteki kararlara muhalif, çengel olarak bağlanması gerektiği kuralına karşıt olarak 90 derece gönyeli olarak imal ettiği/ettirdiği, statik projede öngörülen beton sınıfının çok çok altında kalitede beton kullandığı, betonu projeye uygun kalitede hazır beton almayarak kendisi imal ettirdiği, bunu da karma adabı ile oluşturduğu, bu formda oluşturulan betona ilişkin rastgele bir dayanım yahut sınıflama testi yapmadığı/yaptırmadığı, etriye donatıları ve birleşim bölgesindeki donatı imalatlarının proje ile uyumlu olmaması nedeni ile ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun inşa etmediği kanaatine varılmıştır.”
Kararda, binanın inşaat mühendisi olan ve 10 yıl mahpusla cezalandırılan Ali Özsoy’un projesinde büyük eksik ve yanlışlar olduğu, işini özensiz yaptığı, kimi zarurî hesapları ise hiç yapmadığı kaydedildi.
Yargılama sonunda 7,5 yıl mahpus cezası verilen fenni mesul Nurettin Bozdoğan’ın ise “binanın üretimi esnasında binaya gidip gelmediği, imalatları denetim etmediği, projenin uygulanmasına nezaret etmediği, gerekli ustalık marifetine bireyleri istihdam etmediği, sanığın işinin gerekli yer ve vakitlerde gerekli kurumlara yapılacak müracaatlarda imza atmaktan ibaret olduğu, kontrol boşluğundan faydalanan öbür sanıkların da gerek teknik yetersizlik gerek tecrübesizlik ve gerekse ucuza konuta imal etmek saikiyle yanılgılı ve kalitesiz, projeye ters imalat yapmalarına cevaz (izin) verdiği” gerekçeli kararda belirtildi.
Davada 7 yıl 6’şar ay mahpusla cezalandırılan yapı kontrol şirketi yetkilileri Binay Bükey ve Eşref Pervis Toğulga için ise “projelendirme, uygulama, imal ve inşa yanlışlarını tespit edemedikleri yahut etmedikleri, kontrol şirketince binaya ilişkin düzenlenen raporda binanın beton dayanımındaki yetersizlik ile ilgili rastgele bir yorumda bulunulmadığı, yapısal yetersizlikler ortaya konamadan ‘yapının kullanıma uygun olduğu’ istikametinde rapor düzenlemek suretiyle binaya oturum müsaadesi alınmasına yol açtıkları, bina tahlil raporunda alanda yer altı suyuna rastlanmadığı, tabanın kaya olduğu bu nedenle sıvılaşma tahlilinin gerekli olmadığının belirtildiği, meğer bu bölgenin alüvyonlu bir bölge olduğunun herkesçe bilindiği, raporun bu kısmının öbür kısımları ile açık çelişki oluşturduğu” tabirlerine yer verildi.
Gerekçeli kararda, öteki sanıkların beraat münasebetleri de yer aldı. (HABER MERKEZİ)