Bir yılda yüzde 102.5 artan besin enflasyonu, vatandaşın yılbaşı cümbüşünü de vurdu. Cümbüş yerlerinde yeme içmenin faturası bir yılda yüzde 100’e varan oranda zamlanırken, maliyeti bin-15 bin lira ortasında değişiyor. Marketlerde satışa çıkan yılbaşı paketleri yüzde 117 artarken meskende ortalama bir yılbaşı sofrası hazırlamanın maliyeti ise 2 bin 500 TL’yi buluyor.
Ekonomik krizin pençesinde geçen bir yılın akabinde vatandaş yeni yıla da geçim sıkıntısıyla giriyor. Avansas tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran bu yıl 10 çalışandan 8’i yılbaşını meskende geçirecek. Zira enflasyon nedeniyle alım gücü düşen vatandaşın kutlama yapacak ekonomik gücü kalmadı.
Cumhuriyet Gazetesi’nden Ali Can Polat ve Neda Yusufi’nin haberine nazaran, sepetlerin hem fiyatı arttı ve hem de içeriği azaldı. Alkollü eserlerin kampanyalara dahil olması yasaklandığı için bu paketlerde alkol bulunmuyor. Lakin geçen yıl 99 liraya satılan orta uzunluk paket bu yıl yüzde 117 artırımla 215 liraya çıkmış durumda.
Yine tıpkı formda 154 liraya satılan orta uzunluk sepet ise yüzde 111 artırımla 325 liraya satılıyor. Fiyatı artan sepetin içeriği de maliyeti düşürmek için ucuz markalardan oluşuyor.
EVDE CÜMBÜŞ DE ZOR
Evde sofra kurmanın toplam maliyeti ise yüzde 150’nin üstünde zamlandı. Geçen yıl 88 lira olan 1 kg olan Antep fıstığı bu yıl, yüzde 178 artırımla 241 liraya çıktı. Geçen yıl 145 liraya satılan 70’lik rakı bu yıl yüzde 175 artırımla 400 liradan satışa sunuluyor. Yeniden birebir biçimde 43 liraya satılan 1 kg bütün hindi ise yüzde 130 artırımla 99 liraya satılıyor. Mezeler de dahil edildiğinde 4 kişi için alkollü bir masanın maliyeti, en ucuz eserlerle bile, 2 bin 500 lirayı geçiyor.
MEKÂNLAR ULAŞILMAZ
Mekanlarda cümbüşte ise fiyatlar yüzde 80’e varan oranlarda arttı. Kadıköy’de geçen yıl yılbaşı akşamı için fix menüsü 650 lira olan bir şarap konutu bu yıl birebir menü için 1250 TL talep ediyor. Çiçek Pasajı’nda ise 420 lira olan misal bir fix menü bu yıl 800 liradan satılıyor. Bu fiyatlar lüks kategoriye geçtiğinde ise 4 bin 750 liradan başlayıp 10 bin liranın üzerine kadar çıkıyor. En ucuz yerde 4 kişinin yılbaşı cümbüşü yol masrafları hariç 3 bin 200 lira tutuyor. Bu da taban fiyatın yüzde 58’ine tekabül ediyor.
‘LÜKSTE SORUN YOK’
Eğlence yerlerinde fiyatların yüzde 50 ile 80 ortasında arttığını belirten Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği Lideri Kaya Demirer, “Evde geçiren insanları anlıyoruz, fiyatlar nitekim yüksek. Ancak yerlerin maliyetleri de malum. Genelde işletmecilerimiz yılbaşında fiyat kaygısı olmasın diye fix menü yapıyor. Konuklar için de uygun oluyor” diyor.
İTO Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi Lideri Ebru Koralı ise şunları söylüyor:
“Fiyatlar maalesef çok arttı. Kasım ve aralıkta tüm restoranlarda işler düştü, paket servis de azaldı. Yılbaşı için de talep azaldı. Lüks işletmelerde sorun yok lakin sabit gelirli ve beyaz yakalılar kutlama talebini kıstı. Evvelce yılbaşında sınırsız içki üzere seçenekler olurdu menülerde maalesef restoranlar bu cömertliği gösteremiyorlar artık.”
‘EĞLENCEYİ UNUTTUK, KOMBİ AÇAMIYORUZ’
Vatandaşlar meskenlerde toplanmanın bile imkânsız hale geldiğini belirtiyorlar. Murat Timur, “Her şeyin fiyatı geçen yıla nazaran yüzde 300-400 artmış üzere hissediyoruz. Meskende bir tavuk yapıp kuruyemiş almak bile imkânsız. Yerlerde esasen kişi başı 1000 TL’yi gözden çıkarmanız lazım. Yılbaşı gecesi yatıp uyuyacağız” diyor. Geçen yıl pandemi sebebiyle meskenden çıkamadığını söyleyen Ezgi G. ise “Bu sene de fiyatlardan ötürü evdeyim. Beşerlerle buluşamayınca da kutlamanın bir manası kalmıyor” diye konuşuyor.
Dila A. ise şunları söylüyor: “İnsanların çıkıp eğlenmesi gereken bir günde meskene tıkılmak zorunda olmaları çok makus. Bunu hak etmiyoruz. Meskende kombi açmıyoruz fatura gelmesin diye. Cümbüşe ayıracak bütçemiz de psikolojimiz de yok.”
‘PAHALILIK MERDİVEN ALTINA İTTİ’
Yılbaşı öncesi vatandaşlara ihtarlarda bulunan TESK Lideri Bendevi Palandöken, “Enflasyonla artan fiyatlar merdiven altı fırsatçılarına yaradı. Vatandaşın uygun fiyatlı eserlere yönelmesi geçersiz, hileli ve kalitesiz eserleri artırdı. Vatandaşı esnaftan alışveriş yapmaya davet ediyorum” dedi.