Türk edebiyatının kozmik kıymetlerinden usta muharrir Yaşar Kemal’in anlatı dünyasındaki insan ve tabiat bağını odağına alan “Yaşar Kemal ile Binbir Çiçekli Bahçede” başlıklı sempozyum 2-3 Aralık tarihlerinde İzmir Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) düzenlendi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Yaşar Kemal Vakfı tarafından organize edilen “Yaşar Kemal’in Anlatı Dünyasında Tabiat, Etraf ve Ekolojik Gerçeklik” alt başlıklı sempozyum, pek çok akademisyen, gazeteci, sanatçı, edebiyatçı ile usta muharririn dostlarını ağırladı.
YAŞAR KEMAL TÜRKİYE’NİN VİCDANIDIR
İki günlük sempozyumun açılışında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, usta muharririn Anadolu kültürünün ete kemiğe bürünmüş hali olduğunu belirterek, şunları söyledi:
– Yaşar Kemal benim için kainattaki en büyük bilgelerden biri. Harikulâde bir yetenek. İçinde yaşadığımız global krizlerle başa çıkmanın en güçlü araçlarından biri kültür. Yaşar Kemal de kültüre çok odaklanmış. Kültürü yalnızca sanatla, edebiyatla sınırlandırmamış. Biz de Yaşar Kemal’den ilham alarak ‘döngüsel kültür’ dedik. Dört başlık üzerine oturttuk: Tabiatla Ahenk, Birbirimizle Ahenk, Geçmişimizle Ahenk, Değişimle Ahenk.
– Yaşar Kemal, Anadolu medeniyetinin doruklarından gürleyerek gelen bir ırmak üzere bu coğrafyanın kültür birikimini omuzlarında taşıdı. Anadolu’nun sesi oldu, kelamı oldu. Bize birbirimizle, tabiatımızla, geçmişimizle ve geleceğimizle ahengi en yalın haliyle, ustalıkla anlattı. Bu topraklardaki çok renkliliğin, çok sesliliğin, çok nefesliliğin eşsiz görüntüleri onun yapıtlarında hayat buldu. O, ömrü boyunca o denli büyük bir eser ortaya koydu ki, ömrü hayat müddetini aştı. Biz de ondan öğrendiğimiz üzere her ne değerine olursa olsun hayatı, barışı ve demokrasiyi savunmaya devam edeceğiz.
ÇEVREYE YENİ BİR BAKIŞ ÇAĞRISI
Yaşar Kemal’in eşi ve Yaşar Kemal Vakfı Lideri Ayşe Semiha Baban Gökçeli buluşmanın bir anma değil, etraf şuuruna, insanın tabiata, insanın beşere bağındaki hayatın değerine Yaşar Kemal edebiyatı üzerinden dikkat çeken bir davet toplantısı olduğunu belirtti.
Gökçeli, “Yaşar Kemal’in bizlerle tabiat – etraf gerçeğine bakışını paylaşırken, bugün dünyamızın en yakıcı sorunu olan etraf sorunu için yeni bakışlara muhtaçlığımızı da hatırlatan bir davet. En büyük bahtımız, tabiat ve kültüre öncelik veren, geleceğin meselelerine tahlil arayan bir belediyecilik anlayışının şemsiyesi altında bu toplantıyı yapmak oldu” dedi.
ANADOLU COĞRAFYASININ RENKLERİNİ YANSITIYOR
Sempozyumun koordinatörlüğünü üstlenen müellif ve eleştirmen Feridun Andaç, “Yaşar Kemal’in müellifliği, yapıtları, kitaplarında işlediği mevzular tabir yerindeyse binbir çeşit. Yani çok sesli, çok renkli bir muharrir. Yaşar Kemal, tarih şuurunu, tabiat şuurunu insanlığa anlatan biri. Yalnızca edebiyatsever olmanız gerekmiyor Yaşar Kemal’i okumak için… Yurt ve tabiat şuurunu anlamak için bir çıkış noktası olabilir. Bir şuur aşısı size taşıyabilir. Yaşar Kemal, Anadolu coğrafyasının bütün renklerini romanlarına yansıtmış bir yazar” diye konuştu.
Sempozyumun “Yaşar Kemal’e Merhaba” başlıklı birinci oturumuna, Yaşar Kemal’in “Deniz Küstü” romanını müzikli tiyatro oyununa uyarlayan Amerikalı bestekar Michael Ellison, usta muharririn İsviçre’de kitaplarını basan Union Yayınevi’nin yöneticisi Lucien Leitess, şair Ataol Behramoğlu ve Yaşar Kemal’in “Yılanı Öldürseler” romanından birebir isimle beyazperdeye aktarılan sinemanın direktörü Türkan Şoray konuşmacı olarak katıldı.
Behramoğlu, “Türkçe ile düşünülmez diyenleri şu iktidardan alaşağı ettiğimiz ve bütün insanlarımız harikulâde hoşluktaki Türkçemizden Yaşar Kemal’in tadına vardıkları vakit ona olan borcumuzu ödemiş oluruz” diye konuştu.
TÜRKAN ŞORAY İZMİR MARŞI’NI SÖYLETTİ
Oturum sırasında kesitler gösterilen sinema sahnelerini izlerken duygusal anlar yaşayan Şoray, “Sevgili Yaşar Kemal bu ülkenin gururu, yurt dışında tekraren kitapları basılmış. Bu coğrafyanın yetiştirdiği en pahalı sanatkarlardan biri. Yaşar Kemal Türkiye’dir. Tabiat onun için çok değerliydi. Bütün söyleşilerinde ‘Doğayla insan iç içedir’ kederi. Bu türlü kıymetli bir müellifi tanımış olma bahtına erdiğim için çok memnun hissediyorum. Yaşar Kemal her vakit ortamızda, kitaplarıyla bizlerle beraber” dedi.
Şoray sinemanın çekim süreci ve Yaşar Kemal ile ilgili anılarını da anlattı. Oturumun sonunda Türkan Şoray’ın daveti ile salonda İzmir Marşı söylendi.
SEMPOZYUM KİTAPLAŞTIRILACAK
Bir ön oturum ve altı tematik bahis başlığıyla gerçekleşen toplam yedi oturumda bilim insanları, muharrirler, sanatkarlar Yaşar Kemal’in edebiyatını; toplum belleği, toplum vicdanı, öncü bir tabiat kavrayışı üzere pek çok tarafıyla kıymetlendirdi.
Usta muharririn birinci defa İzmirliler ile buluşan fotoğraflarından oluşan standın de eşlik ettiği sempozyum, Kardeş Türküler konseri ile son buldu. Oluşturulacak bildiriler, “Yaşar Kemal Sempozyum Kitapları” dizisi kapsamında yayınlanacak.