Yargıtay Hukuk Genel Konseyi, bayanın; kocasına oranla daha fazla maaş alması durumunda bile bayan lehine önlem nafakası verilmesi gerektiğine karar verdi. Hukukçular, kararın hakkaniyet kurallarına uymadığını öne sürdü.
İçtihat Bülteni’nden edinilen bilgiye nazaran; Aile Mahkemesi’ne başvuran C.U. isimli bayan, eşinin daima hakaretine maruz kaldığını, daima palavra söylediğini, şiddet uyguladığını, birlik misyonlarını yerine getirmediğini, sadakatsiz davrandığını, sık sık iş değiştirmek suretiyle işinde sebat etmediğini argüman etti.
Evin muhtaçlıklarını karşılamadığını ileri sürerek tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk faydasına 1.000 TL tedbir-iştirak nafakası ile davacı faydasına 1.000 TL tedbir-yoksulluk nafakası ve 100 bin TL maddi, 100 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etti.
‘EŞİM HUDUT HASTASI’ SAVUNMASI
Davalı koca E.U. ise tüm tezleri inkârla, davacının haklı çıkmak ismine kendisine yönelik gerçek dışı tezlerde bulunduğunu, argüman edilenin tersine evlilik birliğinden kaynaklanan tüm vazifelerini eksiksiz yerine getirdiği hâlde davacının misyonlarını yerine getirmediğini öne sürdü.
Davalı koca; davacının hudut hastası olduğunu, ruhsal tedavi gördüğünü, eşine hakaret ettiğini, kablo ile boğmaya çalıştığını, yaralamaya uygun eşyalarla davalıya saldırdığını ileri sürerek tarafların boşanmalarına, velâyetin kendisine verilmesine, çocuk faydasına 500 TL tedbir-iştirak nafakası ile davalı faydasına 25 bin TL maddi, 25 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etti.
“SÜREKLİLİK GÖSTERİR DERECEDE ŞİDDET”
Mahkeme, vakit içerisinde taraflar ortasında süreklilik gösterir derece ve şiddette, hengame, tartışma, huzursuzluk ve sorunların başladığı, erkeğin eşini diğerlerinin yanında azarladığı, “çık dışarı” diyerek bağırdığı, savurgan davranışlarda bulunduğu, fizikî şiddet uyguladığı, küfür ettiği, konuklara olması gerektiği üzere davranmadığı, maddi-manevi birlik vazifelerini yerine getirmediğine de dikkat çekti.
Mahkeme kararında; bayanın da eşine tartışma anında “şerefsizsin, bilmem ne çocuğusun, yalancı, sen adam mısın, adam olsan bu türlü yapardın, tekrar beceremedin, kaç kuruşluk adamsın” biçiminde kelamlar söylediği, eşyaları fırlattığı, eşini çimdiklediğine vurgu yapıldı.
“ERKEK AĞIR, BAYAN AZ KUSURLU”
Taraflar ortasındaki evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin ağır, bayanın az kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk faydasına 300 TL tedbir-600 TL iştirak, bayan faydasına 400 TL önlem nafakası ile 35 bin TL maddi, 15 bin TL manevi tazminat ödenmesine, daima ve nizamlı geliri olması nedeniyle bayanın yoksulluk nafaka talebinin reddine karar verdi.
İKİ TARAF DA KARARI TEMYİZ ETTİ
Kararı her iki taraf avukatı da temyiz edince devreye giren Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, davacı bayanın kamu çalışanı olduğu ve kocasına oranla daha çok maaş aldığı gerekçesiyle önlem nafakası kararının yasaya ters olduğuna dikkat çekti. Tekrar yapılan yargılama sonrası Aile Mahkemesi, birinci kararında direndi. Taraflar kararı temyiz edince devreye bu defa Yargıtay Hukuk Genel Konseyi girdi.
EMSAL NİTELİKTE KARAR
Emsal nitelikte bir karara imza atan Şura; tarafların ekonomik ve toplumsal durum araştırma tutanağına nazaran bayanın kurum avukatı olarak, erkeğin ise özel dalda daha maaşla çalıştığına dikkat çekti.
Kararda şöyle denildi: “Eşler, her ne kadar boşanma evresinde da olsalar; kanundan doğan bu yükümlülükleri gereği devam eden zarurî masraflara güçleri oranında emek ve mal varlıkları ile katılmak zorundadırlar. Tarafların gelirinin bulunması TMK’nın 169. hususuna dayalı önlem nafakası hükmedilmesine mani değildir.
Bu nedenle eldeki davada her ne kadar tarafların gelir durumları karşılaştırıldığında bayanın erkeğe oranla daha fazla maaş aldığı görülse de, bu durum fakat öbür eşin birlik sarfiyatlarına katılmadaki oranını belirlemede bir ölçü olarak değerlendirilebileceğinden direnme kararı yerindedir.
Direnme uygun olup, hükmedilen önlem nafakasının ölçüsüne yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için belgenin Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine oy çokluğu ile karar verilmiştir” denildi.
“KARAR HAKKANİYETLİ DEĞİL”
Kararı pahalandıran İstanbul Barosu üyesi Avukat Fatih Karamercan şunları söyledi: “743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin 152. hususunun 1. fıkrasında, ‘Koca, birliğin reisidir’ kararı mevcuttu.
01.01.2002 yılında yürürlüğe giren Türk Uygar Kanunu’nda kelam konusu karar kaldırılmış ve Türk Uygar Kanunu’nun 186. hususu ile eşlerin; oturacakları konutu birlikte seçecekleri, birliği beraberce yönetecekleri ve birliğin masraflarına güçleri oranında emek ve malvarlıkları ile katılacakları karara bağlanmıştır.
Bu nedenle Yargıtay 2. Hukuk Dairesi uygulamasını geçersiz sayan 2022 tarihli Yargıtay Hukuk Genel Heyeti kararına katılmak, hem Türk Uygar Kanunu kararları hem de hakkaniyet gereği mümkün değildir. Ayrıyeten, Yargıtay Hukuk Genel Heyeti’nin 2018 tarihli “eşlerin ekonomik güçleri birbirine yakın ise süreksiz önlem nafakası verilmeyebilir” biçiminde verilmiş kararının bulunduğunu da belirtmek isterim.” (İHA)