2022-2023 İsimli Yılının açılışı, Yargıtay’da düzenlenen merasimle yapıldı.
Açılışta konuşan Mehmet Akarca, adalet, barış, inanç ve huzur getirmesi dileğiyle yeni isimli yılın açılışını yaptığını söyledi.
Akarca, hukuk devleti gereklerine uygun, faal ve kaliteli bir yargı hizmetiyle herkesin hukuksal güvenlik, barış ve huzur içinde yaşamasının sonuncu emelleri olduğunu belirtti.
Konuşmasında, Birleşmiş Milletler’in (BM) yapısı ve fonksiyonunu pahalandıran Lider Akarca, BM’nin kuruluş emelinin, memleketler arası barış ve güvenliği korumak, bu mevzudaki tehditleri önlemek, adalet ve milletlerarası hukuk unsurlarına uygun olarak dünyada barışı gerçekleştirmek olduğunu söyledi.
Günümüzde ise devletlerarası münasebetlerin, devletler hukuku ve memleketler arası mukavelelerden çok, çıkar ve güç alakalarına nazaran şekillendiğini söz eden Akarca, dünyanın çeşitli yerlerinde yaşanan savaş ve iç çatışmaları örnek göstererek, mevcut dünya nizamının iflas ettiğini lisana getirdi.
Akarca, “Yıllardan beri yaşanan bu ve gibisi somut gerçekler, Birleşmiş Milletler’in fonksiyonunu yerine getiremediğini, devletler hukukunun rafa kalktığını ortaya koymakta ve bu nedenle yapısının yine değerlendirilmesini zarurî kılmaktadır.” diye konuştu.
Dünyaya hakim olan Batı merkezli insan hakları anlayışının da temelinden çöktüğünü tabir eden Akarca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) verdiği ihlal kararlarına uymayan Almanya, Fransa ve Yunanistan’a kimsenin kelam söylemediğini, AİHM’in de yaptırım kararı almadığını anlattı.
Srebrenitsa katliamını hatırlatan, göçmenlere yönelik insan hakları ihlallerine değinen Akarca, “Güçleri olduğu halde göçmen vefatlarına mahzur olmayan, göçmenlerin bindikleri tekneleri batıran, geri iten yahut bu insan hakları ihlallerine duyarsız kalan insan hakları havarisi devletler de sessiz kaldıkları için zalimdir, tarih önünde kaybedendir.” dedi.
Türkiye’nin, insanların hayat haklarına yönelik tehlikelere karşı sessiz kalmadığını, savaştan, iç çatışmalardan ve zulümden kaçanlara kapısını açtığını anlatan Akarca, “Savaştan ve zulümden kaçarak ülkemize sığınan insanların, can güvenliklerinin sağlanması şartıyla ülkelerine geri döneceği güne kadar gerekli sabır ve müsamahayı göstermeliyiz. Irkçılığı kışkırtacak davranışlar bizlere yakışmaz.” şeklinde konuştu.
“TÜRK YARGISI TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER KONUSUNDA ŞUURLU, EĞİTİMLİ VE DUYARLIDIR”
Mehmet Akarca, hukukun temel fonksiyonunun toplumsal barış ve tertibi sağlamak, hukuk devleti olmanın ön şartının ise yargı bağımsızlığı olduğunu vurguladı.
Hakimin bağımsızlığının bir manasının olabilmesi için tıpkı vakitte teminatlı olması da gerektiğine işaret eden Akarca, Anayasa’da yer alan hakimlik teminatının, hukuk devleti ve yargı bağımsızlığının temel ögelerinden olduğunu hatırlattı.
Yasama, yürütme ve yargı olmak üzere devletin organları ortasındaki münasebetin, Anayasa’da açıkça belirtildiği üzere, karşılıklı hürmete dayalı olması gerektiğini vurgulayan Lider Akarca, “Siyaset ve bürokrasinin devam eden yargılama süreçlerine ait yorumları, yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının zedelenmesine, yargı otoritesinin zayıflamasına, masumiyet prensibi ile lekelenmeme hakkının ihlaline yol açmaktadır.” diye konuştu.
“FETÖ’NÜN TÜRK YARGISINI KARALAMA FAALİYETLERİ YOĞUNLAŞTI”
Anayasaya, bağlı olduğumuz milletlerarası kontratlara ve kanunlarımıza uygun biçimde yapılan yargılamalar sonucu bağımsız Türk yargısının vermiş olduğu ve Yargıtay kontrolünden geçerek katılaşan kararlara nazaran FETÖ bir terör örgütüdür. Bu nedenle, memleketler arası alanda Türkiye ile yeterli ilgiler kurmak isteyenlerin öncelikle bu gerçeği kabul etmeleri ve gerekli somut adımları atmaları zaruridir.”
“ÜLKEMİZİN YENİ BİR ANAYASAYA MUHTAÇLIK DUYDUĞU AÇIK”
Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, bağımsız mahkemelerin, demokratik anayasal sistemin temel taşları olduğunu vurgulayarak, Türkiye’deki demokrasi geleneğinin, farklı fikir ve inanç sahiplerinin huzur ve barış içerisinde bir ortada yaşamalarını amaçlayan çoğulcu demokrasi anlayışına dayandığını tabir etti.
Bu nedenle, seçimlerin bağımsız yargı garantisinde yapılması ve yargı kontrolü yoluyla toplumun tüm kesitlerinin haklarının korunmasının demokrasinin gerekleri olduğunu belirten Akarca, “Çağdaş demokrasilerde yargı, anayasal demokrasiyi korumakla da vazifelidir. 2016 yılında demokrasimizi amaç alan hain darbe teşebbüsüne karşı birinci ve en güçlü refleksi gösterenlerin başında yargı mensuplarımız yer almıştır. Bu durum, Türk yargısının demokrasiye olan inancını ve ona yönelik taarruzlara karşı ne kadar güçlü bir anayasal kurum olduğunu açıkça göstermiştir.” diye konuştu.
YENİ ANAYASA
Başkan Akarca, Türkiye’nin yeni bir anayasaya gereksinim duyduğunu da belirterek, “İki yüzyılı aşkın anayasacılık anlayışının insanlığa öğrettiği gerçeklere sırtımızı dönemeyiz.” dedi.
Kuvvetler ayrılığı unsurunun, demokrasinin, insan haklarının ve anayasanın teminatı olduğunu ve yargı organı da dahil devlet organları ortasında fonksiyonel bir istikrar ve denetim sisteminin varlığını gerekli kıldığını kaydeden Mehmet Akarca, şöyle konuştu:
“Bu nedenle yargı bağımsızlığı yeni anayasanın en karakteristik özelliği olarak ön plana çıkmalı ve daha teminatlı olması nedeniyle yüksek mahkemelerin yargı idaresindeki rolleri güçlendirilmelidir. Yeni anayasa hazırlanırken Yargıçlar ve Savcılar Heyetinin yapısı da gözden geçirilmeli, yasama ve yürütme organlarının tesirlerine karşı yargı bağımsızlığını teminat altına alan sistemler açıkça düzenlenmelidir. Yargıtay, bu hususta yapılacak çalışmalara gerekli takviyesi sağlamaya hazırdır.”
“HAKİMLERE TAVSİYE VE TELKİNDE BULUNULAMAZ”
Yargısal kararların eleştirilmesi konusuna da değinen Akarca, bunun doğal olduğunu lakin tenkitlerin insaf ve vicdan ölçüleri içinde, mantıklı ve tüzel olması gerektiğini söyledi.
Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, kusurlu bir karar üzerinden tüm yargı sisteminin maksat alınarak yıpratılmasının gerçek olmadığını vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Modern hukuk sistemlerinde olduğu üzere Türk ceza muhakemesi sisteminde de yanlışlı kararların düzeltilmesini sağlayacak birçok düzenek bulunmaktadır. Bir isimli olay duyulur duyulmaz, şimdi kanıtlar dahi toplanmadan yargılama sürecine ait kamuoyu baskısı oluşturmak hedefiyle yazılı ve görsel medya ile toplumsal medya üzerinden gerçek dışı ve aldatıcı haberler yayılması son derece vahimdir, hatta cürümdür. Karar vermek hakimin anayasal vazifesi olup, kimseye devredilemez. Yargıçlara tavsiye ve telkinde bulunulamaz. Karar verme yetkisi kamuoyuna ilişkin olsaydı, mahkemelere gerek kalmazdı. Yargının da bu hususta alması gereken önlemler bulunmaktadır. Öncelikle, yargıya ve yargısal kararlara duyulan itimat, hakim ve savcıların her türlü siyasal kontaktan kopması, politik güçlerin siyasi çatışmalarından uzak durması ile sağlanabilir. Hakim hiçbir şartta hukuktan sapmamalıdır.”
Bu kapsamda, basına gerekli ve hakikat açıklamalar yapılarak kamuoyunun gecikmeksizin bilgilendirilmesinin de sağlanması gerektiğini bildiren Akarca, “Yargının, halkın eğitimine kıymet vermesi de gerekir. Yargı bağımsızlığı konusunda şuur seviyesi yüksek bir toplum, gerçek dışı yahut sansasyonel haberlere karşı daha sorgulayıcı ve dikkatli olacaktır.” dedi.
KANUN DEĞİŞİKLİĞİ TALEPLERİ
Mehmet Akarca, Yargıtay Kanunu’nun bütünsel bir bakış açısıyla yine düzenlenmesi gerektiğine de işaret ederek, yeni kanunun, esnek ve yüksek mahkemenin kendi çalışma yöntemini belirleyebileceği bir içtüzük ile yönetim edilebilecek nitelikte olması gerektiğini söyledi.
Yüksek mahkemenin çok sayıda belge hakkında karar vermesinin, kendi içtihatlarının dahi tutarsız olmasına ve temyiz incelemesinin uzamasına neden olabileceğini belirten Akarca, “Bu nedenle, Yargıtay’da tesirli bir filtreleme sistemi kurulmalı, çalışma metodu ile tertibi yine yapılandırılmalı, ayrıyeten buna uygun yeni karar çeşitlerine de imkan tanınmalıdır.” biçiminde konuştu.
Akarca ayrıyeten, bölge adliye mahkemelerine ait de kanun değişikliklerine gereksinim duyulduğunu lisana getirdi.
Yargıtay üyelerinin 12 yıllık misyon müddetine ait hududun kaldırılması talebini daha evvel de gündeme getirdiğini anımsatan Akarca, Yargıtay tetkik yargıçları ile Yargıtay Cumhuriyet savcılarının tayinlerinde Yargıtay’ın da kelam sahibi olması gerektiğini söz etti.