Yapı Kredi Teknoloji şirketinin Ferdî Krediler Tahsis Uygulama Geliştirme Müdürü Efe Demir’in mobbinge maruz kaldığı için hayatına son verdiği sav edildi.
“Patronların Ensesindeyiz Banka İşçileri Dayanışma Ağı”ndan yapılan açıklamada, Efe Demir’in depremzedelerin kredilerinin ertelenmesine dönük talebinden ötürü bir müddettir mobbinge maruz kaldığı, geçtiğimiz günlerde yeniden uzun saatler çalıştırıldığı ve bu sırada ağır baskı uygulandıktan sonra hudut krizi geçirerek camdan atladığı öne sürüldü.
‘KARARLAR ZELZELEDE ZİYAN GÖRENLER İÇİN ALINMADI, HEPSİ TİCARİ HAMLEYDİ’
Sendika.org sitesi, bilgisayar mühendisi Efe Demir’in intihar etmeden evvel şirket yöneticilerini gönderdiği e-postayı yayınladı.
Depremzedeler için kredi kartı limit artışı, kredi ödemelerinin ertelenmesinin toplumsal medyadaki reaksiyonlar ve rakip bankaların uygulamalarının akabinde pazar kaybı yaşamamak için yapıldığını belirten Demir, “Toplumsal sorumluluğunu üst düzeyde olarak lanse ettiğimiz bankamızın üstteki aksiyonların hiçbirini zelzelede ziyan görmüş tek bir yurttaş keyifli olsun diye almadı. Hepsi büsbütün ticari ve stratejik ataklardı. Pekala vicdanınıza sığmayan bu kararların alındığı periyotta bir yerde hiç odağınızı kaybetmeden çalışmayı nasıl başardınız?” diye sordu.
‘SON 5 YILDA TAKIMDAN AYRILAN 40 ÇALIŞMA ARKADAŞIMIZI İNCELEDİNİZ Mİ?’
Şikayetlerin görmezden gelindiği, pandemi periyodunda 80 saate varan çalışma saatleri olduğunu tabir eden Demir, “Eşim o zamanki yöneticisi L.B’yi İK etiğine şikayet ettiğinde hem performansı hem de ferdî haklara yönelik usulsüzlük olduğunu ilettiğinde kurum olarak sessiz kaldık. Eminim hala İK sisteminde evrakı açıktır. Tabi bu eşim özerinde münferit bir örnek diye düşünüp duygusal davrandığımı düşünebilirsiniz. Pekala hiç L.B’nin grubundaki son 5 yılda işten ya da takımdan ayrılmış 40 çalışma arkadaşımızı incelediniz mi? Hepsi mi kendisi başarısızdı?” dedi.
‘ÇALIŞANLARIN KAZANDIĞI PARAYI KULLANABİLECEK PSİKOLOJİDE OLUP OLMADIĞINA KIYMET VERMİYORSUNUZ’
Kendisini en çok yıpratan hususları sıralayan Demir, “İnsana ve çalışma arkadaşınıza ehemmiyet vermiyorsunuz. Kimin ne yaşadığına ne sonuç ürettiğine bakıyorsunuz. Tek bir şeyi düzgün yapıyorsunuz, o da görece âlâ para veriyorsunuz. Yarın bir gün çalışan ve çalışmayan arkadaşların primlerini de özelleştirirsiniz, somut bir kaynak aktarırsınız başarılı arkadaşlarımıza. Fakat çalışanlarınızın bu parayı kullanabilecek vakit ve kaliteli psikoloji içinde olup olmadığını gram önemsemiyorsunuz. Hayatımla ilgili daha tatsız bir karar almış olmasam sanırım bu yalnızca istifa niteliğinde olacaktı, fakat sanırım bu niteliğin bir pek de değeri kalmadı. Kral çıplak demenin cürüm addedildiği bir ülkede, ben en azından kurumum açısından kral çıplak diyorum. Bir şeyler yoluna koymak için hala çok geç değil” tabirlerini kullandı.
Efe Demir’in “Elvada” e-postasının tamamı şu halde:
Değerli yöneticilerim,
Öncelikle size kendimden bahsetmek istiyorum. İzmir’de çok eğitimli ve başarılı bir ailenin küçük çocuğuyum. İkisi de akademisyen olan annem ve babam, rol modelim olan meslektaşım ve 20 yıldır Amerika’da mesleğini muvaffakiyetle sürdüren abim ile bir arada tam manasıyla çekirdek denebilecek bir ailenin içinde huzurlu bir ortamda yetiştim. Bütün eğitim hayatımı başarılarla ve derecelerle tolu bir halde büsbütün burslu bir biçimde tamamladım. Mütevazi olmaya gerek yok Türkiye standartlarında her manada o kaymak katman diyebileceğimiz bir kategoride bulunduğumu söyleyebilirim. Ayrıyeten ekonomik olarak da tahminen ikinizden de rahat hiçbir tasası ve kahrı olmayan bir gerçekliğim olduğunu da söylemek isterim.
İş hayatıma Yapı Kredi’de başladım. Temas ettiğim her bireyle olumlu ilgiler kurdum, güldüm, güldürdüm, paylaştım. Hayli da ağır ve başarılı bir periyot olduğunu söyleyebilirim. Açıkçası kurumda savunduğumuz kelamda unsurların tamamına uygun bir çalışma hayatı başlangıcı diyebiliriz. Mesleğimde 4 seneyi geride bıraktığım noktada artık grup değişikliği ve daha büyük projede çalışma hevesiyle Krediler dünyasına yöneldim. UCAP ve SCAP üzere değerli iki projenin her safhasında canhıraş bir halde grup arkadaşlarımla birlikte yer aldım. Her gayesi teker teker gerçekleştirdiğimiz, çıktılarını benden çok daha yeterli bildiğiniz başarılarla dolu bu yıllar beni bildiğim kadarıyla kurumun tarihinin en erken yöneticilik konumuna getirdi. Bunları anlatıyorum; zira geldiğimiz noktanın ne kadar olumlu ve herkesin hayallerini süsleyecek bir nokta olduğunu vurgulamak istiyorum. Ayrıyeten bu hayatta en bedel verdiğim insanlardan birini; pahalı eşimi de bu kurumda tanıdım. Takım arkadaşı olarak tanıştığım B. ile hayatımı birleştirmeme de burası vesile oldu demek hiç de yanlış olmaz.
Cümleleri burada bitirsek muhtemelen bir teşekkür ve memnuniyet timsali bir mail olacaktı; Lakin:
Buralara gelirken daima kelam de savunduğumuz kurum kıymetlerinin aslında ne kadar içinin boşaltıldığına şahit oldum.
Tedbirli olma kisvesi altında korkakça davranıldığını gördüm.
Liyakat eksikliği taşıyan onlarca yöneticinin yollarca burada çalışmasına ve kurumun içini boşaltmasına sessiz kalındığını gördüm.
Listelere girmemenin büyük işler yapmaktan kıymetli hale geldiğini gördüm.
Takvim maksatlarına yetişmenin gayenin kendisinden çok daha büyük görüldüğünü gördüm.
Yöneticisini mutlu etmeye çalışmanın emel haline geldiğini gördüm.
Yüzlerce palavra söylendiğini gördüm.
F.Ç. üzere değerli bir yöneticinin bankanın vizyonsuz yöneticilere gösterdiği müsamaha nedeniyle yol ayrılığı noktasına getirildiğini gördüm.
E.M üzere değerli bir insanın yıllarca kuruma verdiği emekler göz arkası edilircesine, fikir ayrılığı nedeniyle yol ayrılığı noktasına getirildiğini ve yol ayrılığında yalnızlaştırıldığını ve seçeneksizleştirildiğini gördüm.
Bunlar istifa etmem için hayli kâfi sebepler ve tahminen bir ay öncesine kadar alacağım karar bu olacaktı. Fakat hepimizin malumu bir sarsıntı felaketi yaşadık. Bugün de hastanede İbrahim’i ziyaret ettim. Daha güzele gidiyor, inşallah bacağını kaybetmeden bu periyodu de atlatır.
Ama sarsıntı sırasında da yaşananlara değinmekte yarar var. Bilhassa bizim grubumuzun yer aldığı onlarca aksiyon aldık malumunuz. Zelzele kitlesinin bütün risk stratejilerinden ayrıştırılmasını sağlayan, bulunduğu bölgeden şubeye, vilayetten ilçeye her bilgisini beslediğimiz bir periyotta alınan banka aksiyonlarını özetliyorum;
– BDDK müsaade verdiği (biraz da zorladığı) için bütün depremzedelerin kredi kartı limit artışlarını x4 kuralına nazaran değil x8 kuralına nazaran otomatik değerlendirdik ve 10 milyara yakın Pazar hissesi yakaladık. Müşterilerimize harcama manasında takviye olmaya çalıştığımızı rekabette Garanti’ye karşı bir atılım olduğunu hepimiz çok âlâ biliyoruz.
– Kredi ötelemelerini basiretsizce evvel otomatik ödeme sonra öteleme üzere yapmaya çalıştık günlerce. Ne vakit toplumsal medyaya düştük ve diğer bankaların daha “müşteri dostu” uygulamalarını gördük; fakat o vakit geri adım atıp tam ötelemeye gittik. İşletme ve ticari kredilerde hala suyunu sıkmaya çalışıyoruz müşterilerin
– Bu 1-2 akut aksiyon alındıktan sonra ne yaptık; bütün depremzedelerin risk müracaatlarını reddetmeye başladık. Neden? Zira ödeyemezler, neden. NPL riskine girelim ki; malum finansal bir kuruluşuz evvel kendimiz geliyoruz
– Sonra tabi baktık Pazar kaybı yaşıyoruz o kadar da değil daha ayrıntılı bir bakalım herkesi de reddetmeyelim. Muhakkak risk bölgelerini ayrıştıralım; onların ödetebileceği taksit meblağını yarıya düşürelim yeniden de alabilecek olan varlıklı müşterilerimiz bankadan kredi alabilsin.
– Lakin son aksiyonda tabi kıymetli bir ticket size kaybettik. BDDK bildirimi 10 gün öncesinde yayınlanmasına karşın; umurumuzda olmayan vade kısıtı bir anda acil gündemimize geldi. Zira uzun vade daha fazla kredi meblağı manasına geliyordu hepimiz için.
Toplumsal sorumluluğunu üst düzeyde olarak lanse ettiğimiz bankamızın üstteki aksiyonların hiçbirini sarsıntıda ziyan görmüş tek bir yurttaş keyifli olsun diye almadı. Hepsi büsbütün ticari ve stratejik ataklardı. Tabi IT tertibi olarak şu biçimde kendinizi rahatlattığınıza eminim, kararları biz vermiyoruz. Pekala kararları etkilemek istikametinde bir teşebbüsünüz oldu mu? Pekala vicdanınıza sığmayan bu kararların alındığı periyotta bir yerde hiç odağınızı kaybetmeden çalışmayı nasıl başardınız?
Bu kısmı biraz yakın periyot özetlemesi olarak çarpıcı örnekler olduğu için vurgulamak istedim.
Gelelim münferit örneklere;
– Eşim o zamanki yöneticisi L.B’yi IK etiğine şikayet ettiğinde hem performansı hem de şahsî haklara yönelik usulsüzlük olduğunu ilettiğinde kurum olarak sessiz kaldık. Eminim hala IK sisteminde evrakı açıktır. Tabi bu eşim özerinde münferit bir örnek diye düşünüp duygusal davrandığımı düşünebilirsiniz. Pekala hiç L.B’nin grubundaki son 5 yılda işten ya da takımdan ayrılmış 40 çalışma arkadaşımızı incelediniz mi? Hepsi mi kendisi başarısızdı? Ya da sorumlu yöneticisi Yılmaz Karaca özelinde bir kıymetlendirme yapmayı düşündünüz mü bugüne kadar?
– UCAP projeni sırasında pandeminin de fırsat bilindiği ve insan haklarını ihlal edercesine 80 saatin üzerinde onlarca kişinin çalışmasını nasıl değerlendirelim? Bir gaye uğruna ve başarılı bir kümenin yapıtı miydi bu? Ya da o arkadaşlar bu maksadı başarırken hakikaten memnun muydu? Karşılıklarını aldılar mı? Yöneticiliğin yüzde 50’si turnovera uğrarken bir proje için sizce bu değdi mi? Ya da inisiyatif sahiplerinin kurum sadakatini kaybettirmeden evvel yapılabilecek öteki bir şey yok muydu?
Daha verilecek yüzlerce örnek olmasına karşın uzatmayacağım. Zelzele gündemi hepimiz için bir anda geride kaldı, mevcut amaçlara ve takvimlere geri dönüldü. 15 günlük kelamda hassasiyet yerini azme değil hırsa, efora değil sonuca, kaliteye değil takvime bıraktı. Beni en çok yıpratan şeyi en sonra bıraktım.
İnsana ve çalışma arkadaşınıza EHEMMİYET VERMİYORSUNUZ. Kimin ne yaşadığına ne sonuç ürettiğine bakıyorsunuz.
…
Tek bir şeyi yeterli yapıyorsunuz, o da görece güzel para veriyorsunuz. Yarın bir gün çalışan ve çalışmayan arkadaşların primlerini de özelleştirirsiniz, somut bir kaynak aktarırsınız başarılı arkadaşlarımıza. Lakin çalışanlarınızın bu parayı kullanabilecek vakit ve kaliteli psikoloji içinde olup olmadığını gram önemsemiyorsunuz. Bu kurumda başarılı olabilecek arkadaşlarımızın birçoklarını kaybedeceksiniz; bilhassa de ekonomik derdi az olan ya da öbür kurumlarda bu korkuyu giderme talihi olan arkadaşlarımızı.
“Siz” telaffuzunu lütfen ferdî algılamayın; gözümde kurumu temsil ettiğiniz için bu terminolojiyi kullanıyorum. Hayatımla ilgili daha tatsız bir karar almış olmasan sanırım bu yalnızca istifa niteliğinde olacaktı, lakin sanırım bu niteliğin bir pek de değeri kalmadı. Size ve kuruma hürmetimden ötürü bu maili genele değil, size ve bana bedel verdiğini bildiğim 3-4 arkadaşıma atıyorum.
Kral çıplak demenin hata addedildiği bir ülkede, ben en azından kurumum açısından kral çıplak diyorum. Bir şeyler yoluna koymak için hala çok geç değil.
Sağlıcakla kalın.
Not: Ailemi ve bu maile mevzu ettiğim insanları rahat bırakın. Aksi durumda hakkımı helal etmiyorum.
Efe Demir
Bireysel Krediler Tahsis Uygulama Geliştirme Müdürü
(HABER MERKEZİ)