Nesli tehlike altındaki cinslerin yok olmasının önüne geçilmesi emeliyle ülke genelinde kurulan 12 üretim istasyonunda son 20 yılda 2 bin 300 göğüslü yavrusu elde edilerek yaklaşık 2 bini tabiata salındı, yaban hayvanı rehabilitasyon merkezlerinde son 9 yılda 38 bin 631 hayvan tedavi edilip tabiata bırakıldı
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde kurduğu üretim istasyonları ve rehabilitasyon merkezlerinin yanı sıra yaptığı yemleme ve su temini çalışmalarıyla başta jenerasyonu tehlike altındaki tipler olmak üzere yaban hayvanlarına kalkan oluyor.
AA muhabirinin Tarım ve Orman Bakanlığından edindiği bilgiye nazaran, DKMP grupları, tabiattaki canlı tiplerinin bir ekosistem içinde birbirleriyle etkileşim içinde hayatlarını sürdürmeleri, çeşitli dış etkenlerden korunmaları ve rehabilitasyonları için çalışmalar yürütüyor.
Bu kapsamda müdafaa altına alınan yaban hayvanlarının yer aldığı Kara Avcılığı Kanunu ek listeleri, konusunda uzman öğretim üyeleri ve Genel Müdürlük uzmanlarından oluşan kurul marifetiyle güncellenerek Resmi Gazete’nin 10 Ağustos 2022 tarihli sayısında yayımlandı.
Buna nazaran, Türkiye’deki yaban hayvanı çeşidi sayısı 785 olarak kayıtlara geçti. Bunlardan 154 tıbbın göğüslü, 490 çeşidin kuş ve 141 çeşidin sürüngen olduğu belirlendi.
Yaban hayvanı tipleri içindeki memelilerden 123, kuşlardan 386 ve sürüngenlerden 141 olmak üzere toplam 650 cins Bakanlığın müdafaası altında bulunuyor. 10’u göğüslü ve 103’ü kuş olmak üzere toplam 113 cins ise av hayvanı olarak listelendi.
1.2 MİLYON HEKTAR ALANDA KORUNUYORLAR
Nesli tehlike altında olan çeşitlerin korunması ve geliştirilmesi ülke biyoçeşitliliği açısından büyük ehemmiyet taşıyor. Bu tiplerin korunması gayesiyle 85 yaban hayatı geliştirme alanı ilan edilirken buralarda maksat çeşitlerin sayısının artırılması amaçlanıyor.
Toplam alanı 1,2 milyon hektarı bulan alanlar, yasal mevzuatla müdafaa altına alınarak, Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası mukaveleler gereği korumakla yükümlü olduğu cinsler için tescil edildi.
Söz konusu alanlarda, su kuşları, kızıl geyik, yaban keçisi, karaca, Anadolu yaban koyunu, ceylan, dağ ceylanı, çengel boynuzlu dağ keçisi, çizgili sırtlan, alageyik, dağ horozu, sülün, toy, kara akbaba, çöl varanı, karakulak, Fırat kaplumbağası ve bozayı üzere tipler korunuyor.
Yaban hayvanı cinslerinin ve popülasyon büyüklüğünün tespiti hedefiyle gaye tipi büyük göğüslü olan 62 yaban hayatı geliştirme alanında, her yılın eylül-şubat aylarında envanter çalışması yapılıyor.
105 BİN KANATLI TABİATA BIRAKILDI
Tabiatta kuşağı tehlike altındaki cinslerin yok olmasının önüne geçilmesi için üretim faaliyetleri de devam ediyor. Bu hedefle Türkiye’nin kimi yörelerinde çeşitli tiplerin üretildiği 12 üretme istasyonu kuruldu. Bu alanlarda kızılgeyik, alageyik, ceylan, Anadolu yaban koyunu ve Hatay dağ ceylanı üretiliyor.
Söz konusu istasyonlarda son 20 yılda 2 bin 300 göğüslü yavrusu elde edilerek, yaklaşık 2 bin yaban hayvanı tabiata salındı.
Türkiye’de kanatlı hayvanlara yönelik de 6 keklik, 2 sülün ve 1 kuşağı tehlike altında olan kelaynak kuşu için üretim istasyonu faaliyet gösteriyor. Bu merkezlerde üretilen kanatlı hayvanlardan bu yıl 81 bin keklik ve 24 bin sülün olmak üzere toplam 105 bin kanatlı hayvan tabiata bırakıldı. Kuşağı tehlike altında olan kelaynak kuşlarının sayıları ise yapılan çalışmalarla 22 yılda 42’den 300’e çıkarıldı.
Bakanlık, su eserlerine yönelik de orman içi sulardaki doğal alabalık popülasyonlarının optimum seviyeye ulaştırılması, gen kaynakların korunması, doğal cinslerin tanıtımı ve farkındalığın artırılmasına yönelik çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda, sportif olta balıkçılığının geliştirilmesi için yürütülen “Doğal Alabalık Üretimi, Yetiştirilmesi ve Orman İçi Suların Balıklandırılması” projesiyle 18 yılda yaklaşık 34 milyon alabalık doğal hayat ortamlarına bırakıldı.
7 BİN 300 TON BESİN DESTEĞİ
Üretim çalışmalarının yanı sıra yaban hayatının desteklenmesi ve rehabilitasyonu çalışmaları da yapılıyor. Türkiye çapında heyeti 11 yaban hayvanı rehabilitasyon merkezindeki çalışmalar, üniversitelerin veteriner fakülteleriyle iş birliği içinde yürütülüyor. Bu kapsamda 9 yılda tabiatta çeşitli nedenlerle yaralanan 38 bin 631 yaban hayvanı, tedavi ve rehabilite edilerek doğal ortamına bırakıldı. Bu yıl ise 8 bin 705 yaban hayvanı tedavi edilerek tabiata salındı.
Ayrıca, mevsim kurallarının ağır geçtiği bölgelerde yaban hayvanlarının ağır bulunduğu noktalara su ve yem bırakılarak hem bu hayvanların yerleşim yerlerine inmesi önlendi hem de cinslerin şiddetli periyodu en az ziyanla atlatmaları sağlandı. Bu kapsamda, ülke çapında 7 sondaj, 5 gölet kuyusu, 901 adet su yalağı imali tamamlandı. Son kış periyodunda yurt genelinde 2,4 ton yem tabiata bırakıldı. Son 8 yılda ise yaban hayvanlarına 7 bin 300 ton besin dayanağı sağlandı.