Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin, Avusturya’nın başşehri Viyana’daki nükleer görüşmelerle ilgili bilgi sahibi Batılı bir diplomata dayandırdığı haberinde, İran’ın “Devrim Muhafızları Ordusu talebinden vazgeçtiği” yazıldı. Haberde ismi açıklanmayan bir diplomatın, “İran, İhtilal Muhafızları Ordusu’nun ABD’nin terör listesinden kaldırılmasıyla ilgili talebini şimdilik bir kenara koymayı kabul etti lakin yeniden de Washington’un muahedeyi bir daha terk etmeyeceği yahut Tahran’a yaptırımları yine uygulamayacağına dair daha güçlü garantiler istiyor” sözlerine yer verildi.
İran’dan yalanlama
Konuya ait İran resmi haber ajansı IRNA’ya konuşan İran’ın Viyana’daki müzakere heyetinden bir diplomat ise iddiayı yalanladı. Haberde ismi açıklanmayan İranlı diplomat, “İran İhtilal Muhafızları Ordusu’nun terör listesinden çıkarılmasına dair taleplerinden vazgeçmedi” sözlerini kullandı. İranlı diplomat, ülkesinin müzakerelerde yeterli niyetini ortaya koyduğunu ve sonuncu muahedeye varmak için önemli iradeye sahip olduklarını belirtti.
İran ile nükleer müzakere süreci
İran ile 2015’te imzalanan nükleer mutabakatın tekrar tam manasıyla uygulanmasını sağlama ve ABD’nin muahedeye dönüşünün ele alındığı nükleer görüşmeler, Nisan 2021’den bu yana aralıklarla Viyana’da yapılıyor.
Viyana’da Rusya, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran’dan üst seviye temsilcilerin iştirakiyle yapılan müzakerelere eski ABD Lideri Donald Trump periyodunda 2018’de muahededen tek taraflı çekilen Washington, AB aracılığıyla dolaylı iştirak sağlıyor. Washington, Tahran’ın mutabakattaki taahhütlerine geri dönmesini isterken, İran nükleer muahededen ayrılan taraf olarak öncelikle ABD’nin muahedeye dönerek tüm yaptırımları kaldırmasını ve muahededen tekrar ayrılmayacağına dair garanti vermesini talep ediyor.
AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell‘in 25 Haziran’daki Tahran ziyaretinde, ABD ile İran ortasında AB aracılığıyla yapılan dolaylı görüşmelerin Doha’da sürdürülmesine karar verilmişti. 29 Haziran’da yapılan görüşmelerde de ilerleme sağlanamadığı açıklanmıştı. Borrell, 20 Temmuz’da İran ile ABD ortasındaki uyuşmazlığı çözmek için taraflara yeni bir taslak metin sunduğunu duyurmuştu. Tahran ve Washington idareleri de AB’nin sunduğu yeni tahlil tekliflerini olumlu karşıladıklarını açıklamıştı.
Taraflar, müzakerelere yine başlamak için bugün tekrar Viyana’da toplanmıştı.
İran’ın İhtilal Muhafızları talebi
İran’ın, İhtilal Muhafızları Ordusu’nun ABD’nin “yabancı terör örgütleri” listesinden çıkarılmasına dair talebi, Washington idaresi tarafından nükleer görüşmelerin ilerlemesine mani olarak görülüyor. Washington idaresi, Nisan 2019’da eski ABD Lideri Trump devrinde İran İhtilal Muhafızları Ordusu’nu “yabancı terör örgütleri” listesine almıştı. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, 27 Mart’ta devlet televizyonuna verdiği mülakatta, “ulusal kahramanlar” olarak nitelediği İhtilal Muhafızları Ordusuna yönelik yaptırımların kaldırılmasının ülkesinin “kırmızı çizgisi” olduğunu belirtmişti.
Konuyla ilgili 13 Temmuz’da İsrail televizyonuna konuşan ABD Lideri Joe Biden ise İran ile nükleer mutabakatın ortadan kalkmasına neden olsa dahi İhtilal Muhafızları Ordusu’nu terör listesinden çıkarmayacaklarını açıklamıştı.