Küresel internet erişimi problemlerini takip eden Netblocks oluşumu, daha evvel birtakım patlamaların, taarruzların ve yayın yasaklarının akabinde yaptığı üzere, sarsıntının akabinde da Çarşamba günü Türkiye’de Twitter’a erişimin yavaşlatıldığını ya da kimi internet sağlayıcılar tarafından büsbütün durdurulduğunu aktardı.
İngilizcesi bandwidth olan bant genişliği sözü, internetle ilişki halinde olan rastgele bir aygıtın belli vakit dilimi kapsamında alabileceği data ölçüsünü anlatmak için kullanılıyor.
Ekim 2021’de kabul edilen “dezenformasyon” yasası ile internet trafiği bant genişliğinin daraltılması kararı verilmesi mümkün.
Bu kısıtlamayı aşmanın tek yolu ise VPN kullanımı ve Türkiye’de sosyal medyada erişim pürüzünü aşabilmek için VPN ile ilgili çok sayıda paylaşım yapılıyor.
Peki VPN nedir, nasıl kullanılır?
VPN nedir?
VPN, İngilizce’de ‘virtual private network’, yani sanal özel ağ manasına geliyor.
Normal kurallarda kullandığımız aygıtlar, internet servis sağlayıcımız aracılığıyla direkt internete bağlanırken VPN, aygıtımız ile bir diğer bilgisayar ortasında inançlı irtibat kurarak özel bir ağ oluşturuyor.
Böylece bir öteki aygıtın internet ilişkisini kullanarak internete erişmiş oluyoruz.
Bu sayede de kimliğimiz ve internet aktivitemiz zımnî kalabiliyor.
VPN tam zımnilik sağlıyor mu?
VPN’ler masaüstü bilgisayarlarda, laptoplarda, tablet ve telefonlarda, çoklukla kurumsal çalışma ortamlarında çalışanların ofis dışındayken ve uzaktan çalışırken özel işletim sistemlerine inançlı bir halde erişebilmesi için kullanılır.
Ancak VPN’ler birebir vakitte kullanıcıların çevrimiçi aktivitelerini öteki ülkelerdeki bilgisayarlara yönlendirerek devletlerin internet erişimine uyguladığı sansür ve kısıtlamaları aşmak için de tesirli olabiliyor.
Örneğin belirli bir ülkede telif hakkı olmayan bir sinemaya VPN aracılığıyla ulaşmak mümkün olabiliyor.
Bazı ülkeler VPN sunucularını engellemeye çalışsa da devamlı yenileri ortaya çıktığı için erişimi büsbütün kısmak birçok vakit mümkün olamıyor.
Diğer taraftan kimi VPN sunucuları, kullanıcılarının bilgilerini kaydettiği için tam zımnilik sağlanamayabiliyor.
Ancak VPN, kullanıcıların IP adresini saklayarak saklılığı ve güvenliliği artırdığı için tercih ediliyor.
VPN nasıl kullanılır?
Bulunduğunuz yere ve aygıtınızın cinsine bağlı olarak kendiniz bir VPN sunucusu oluşturabilirsiniz. Lakin bunun en çok tercih edilen ve en pratik yolu VPN kullanılabilecek internet sitelerinde birine girip ya da uygulamalardan birini indirip kayıt olarak işlemcinize uygun sürümü indirmek olacaktır.
Bu sitelerin büyük çoğunluğu fiyatlı fakat kimileri birinci defa kullandığınızda bir mühlet deneme maksatlı sonlu da olsa fiyatsız servis sağlıyor. Uygulamalar da kullanım sırasında fiyat alabiliyor. Kimilerinde da deneme müddetinin sonunda para iadesi yapılabiliyor.