Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi ve KLİMİK Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, Ekim ayından bu yana viral enfeksiyonların dolanımda olduğunu kaydederek açıklamalarda bulundu.
Viral enfeksiyonların bu yıl mevsiminden evvel görülmeye başlandığını belirten Prof. Dr. Yavuz, son günlerde acillere müracaatların 3-4 kat arttığına işaret etti.
Özellikle çocuk ağır bakımlardaki yatışların da yükselmeye başladığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, “Viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olan etkenler içinde Kovid var, grip (influenza) var ve öbür nezle yapan virüsler var ki yüzlerce virüs aslında dolanımda. Beklendiği üzere erken dolanıma girdi virüsler bu sene. İstanbul’da Ekim başından beri aslında grip de öteki nezle etkenleri de bilhassa çocuklarda olmak üzere çok yaygın olarak etkiliyor insanları. Çocuk ağır bakımlardan haberler de geliyor, hakikaten sayılar çok yüksek, hatta çocuk ağır bakımlarda doluluk bayağı yüksek” dedi.
ÜÇLÜ TEHLİKE, COVİD, RSV VE GRİP
Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:
*Covid, influenza ve RSV. Bunlar muhakkak risk kümelerinde (küçük çocuklar ve altta yatan hastalığı olanlar) istenmeyen berbat sonuçlara yol açabiliyor yahut ölümcül olabiliyor.
*RSV dediğimiz virüs daha çok küçük bebeklerde, bilhassa alt teneffüs yollarına yerleşip ağır tablolara ve hatta mevte neden olabiliyor.
*Acillerde bunların hepsinin artışına bağlı olarak nitekim hasta sayıları 3-4 kat artmış durumda.
*Kışa daha yeni giriyoruz, havalar daha yeni soğumaya başladı; kapalı ortamlarda daha fazla kalmaya başladıkça hasta sayısı da katlanarak artacak.
“HEPSİ BİRBİRİNE KARIŞIYOR BELİRTİDEN ANLAMAK ZOR”
*Hepsi halsizlik, kırgınlık yapabiliyor. Semptomlara bakarak hangisi grip, hangisi RSV, hangisi Kovid, anlamamız mümkün değil.
*Oysa covid için de grip için de erken evrede başlanırsa elimizde tesirli antiviraller var.
*Özellikle risk grubundakiler için bu ilaçları erken evrede başlayabilirsek hastaneye yatış ve vefatları engelleyebiliyoruz.
*Dolayısıyla etkeni bilmemiz, hastalığın erken periyodunda tedaviye başlayabilmemizi de sağlıyor.
*Her nezle olan, kendi kendine güzelleşecek, çok güzel geçirecek diye bir şey yok. Bizim olağanda pandemiden evvel bir sürveyans sistemimiz vardı Sıhhat Bakanlığı’nın yürüttüğü.
*Sürveyans ile grip ya da öbür sıkıntım yolu virüslerinin ne kadar hastane müracaatına neden olduğu, hastaneye yatışlarına ne kadar yol açtığı, çocuk ve erişkinlerdeki mevt oranlarını motamot coviddeki üzere sıkı bir halde takip edebiliyorduk.
*Pandemiyle bir arada sürveyans sistemi çok büyük ziyan gördü ve durdu. Şu anda sisteme girip baktığımda Ekim ayı başında duruyor bu izlemler.
*Oysa Ekim’den beri İstanbul’da çok önemli bir erken başlayan bir viral teneffüs yolu enfeksiyonu salgınları kelam konusu.
*Hangi virüs tesirli oldu, ne oluyor bilmiyoruz. Bu izlemlere ivedilikle tekrar dönmemiz lazım. B da test ederek olabilir. Sayın Bakanın yeni açıkladığı bu üçlü teneffüs paneli testi bu açıdan çok kıymetli.
“YENİ ÜÇLÜ TESTLER ÖNÜMÜZÜ GÖRMEMİZİ SAĞLAYACAK”
Üçlü teneffüs paneli testlerinin evvelden beri kullanıldığını, covidi de içeren çoklu testlerin kimi ülkelerde son 1 yıldır kullanımda olduğunu da anlatan Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
*Multipleks PCR testleri deniliyor bunlara. Çoklu panelleri de var ancak şu an bizim için en kıymetli olan bu üç virüsün izlenmesi. Zira şu an yüzlerce virüs içinde en büyük tehlike yaratan bu üç virüs.
*Bu kullanıma girdiğinde hepsini birden test edebileceğimiz için daha ekonomik olacak ve daha fazla sayıda yapma bahtı doğacak bizlere de. Çok acil bir gereksinim şu anda, sahiden çok eksiklik duyuyoruz hastalıkların sebebinin ne olduğunu bilmediğimiz için. Kovid testi de hakikat düzgün yapılmıyor artık.
*Onun için çok sevindim bu türlü bir gelişme olmasına. Üçlü test de PCR prosedürü ile yapılan bir test, hastadan alınan numunede tıpkı anda üç virüse birden bakılabiliyor.
“SINIFLARDA MASKE TAKILMALI, HAVALANDIRMA KRİTİK”
Covid pandemisi sırasında kullanımı epeyce artan vitamin dayanak eserleri ile bitkisel preparatların şu anki salgınlardan korunmak ismine hiçbir işe yaramadığını da anlatan Prof. Dr. Yavuz, bilhassa sınıflar, toplu taşıma ve kalabalık yerlerde maske kullanımına dönülmesi gerektiğini kaydetti ve şu ikazlarda bulunarak kelamlarını noktaladı:
*Vitaminler, mineraller, bitkisel takviye eserleri v.s kullandı beşerler, bunların hiçbirisinin tesirinin olmadığı gösterildi. Beşerler boşu boşuna bunlara para harcamasınlar. Şu anda maske kullanımı bütün bu virüsleri önlemek için çok tesirli.
*Özellikle toplu ortamlarda, toplu taşımalarda katiyetle maske kullanılmalı. Tercihen sınıflarda da maske takılmasını şu devir öneriyorum.
*Çünkü çok fazla virüs dolaşıyor çocuklar ortasında ve bunun dağılımını da engelleyerek çocukların okuldan geri kalmasının da önüne geçebiliriz. Kapalı ortamların uygun havalandırılması da çok kritik.
*Özellikle sınıfların havalandırılmasının kritik değeri var. Yeniden bu devir grip aşısı fiyatsız olarak tanımlanmış olanlar kesinlikle yaptırmalı.
*Tanımlanmamış olan kümelerde ise 6 ay ve üzeri yaştaki herkes, (ücretini ödeyerek) aşı yaptırabilir.
*Gribe bağlı ağır komplikasyonlardan korunmak ismine grip aşısı yaptırılmalı. El yıkama da tekrar alınacak en kolay tedbirlerden. Bilhassa RSV üzere nezle etkenlerini çok değerli ölçüde engelliyor ellerin sık yıkanması.
*En kıymetlisi de hasta olan şahıslar, işe yahut okula katiyetle gitmesin. Zira bu biçimde yayılıyor ve sayılar katlanıyor. (DHA)