CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Biz vergilendirme, kamu harcamaları, vergi ve harcamaların millet ismine kontrolü hususlarında yeni bir toplum mukavelesi öneriyoruz” dedi. Kılıçdaroğlu, İkinci Yüzyıl Mecmuasına verdiği mülakatta, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de uygulanacak bütçe ve vergi siyasetlerini anlattı. CHP başkanı özetle şunları kaydetti:
BÜTÇE YETKİLERİ OLMAYACAK: Demokrasilerde yürütme organının bütçe yapma yetkisi diye bir şey olmaz. Türkiye’nin parlamenter sistem geleneğinin son bulduğu 2018 yılına kadar da o denli bir şey yoktu. Bu uygulamaya son vereceğiz. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de ne Cumhurbaşkanının ne de Başbakanın bütçe yapma yetkisi olmayacaktır. Bütçe hakkını en güçlü biçimde tesis edeceğiz.
GÖSTERMELİK KONTROLE SON: Kamu kaynağı kullanan bütün kurumların bütçelerinin Meclis tarafından denetlenebilmesi gerekir. Bu hususta büyük bir kontrolsüz alan yaratılmıştır. Örneğin Türkiye Varlık Fonu (TVF) bugün Meclis tarafından denetlenmemektedir. Göstermelik bir kontrolü vardır fakat bu ne bakanlıklar ve başka kamu yönetimlerinin ne de KİT’lerin kontrolüne benzememektedir. İdare Heyeti Başkanı’nın Cumhurbaşkanı olduğu bir Fonu bugünkü sistemde kimse denetleyememektedir. Var olan göstermelik kontrolün maksadı ise gerçekte Cumhurbaşkanının TVF üzerinden yaptığı tasarruf ve harcamaların denetlenmemesini sağlamaktadır. Bu modele son vereceğiz.
HARCAMA RAPORU: 2022 yılı Bütçesine ekli listelere nazaran vergi harcamalarının toplamı 335 milyar 968 milyon TL’dir. İktidarımızda bunu kolay bir liste olmaktan çıkarıp detaylı bir rapora dönüştüreceğiz.
PERFORMANS KONTROLÜ: Sayıştay’ı gerçek fonksiyonuna kavuşturacağız. Sayıştay bugün şeklen TBMM ismine kontrol yapıyor görünmekle birlikte fiilen iktidarın baskısı altındadır. Kontrollere müdahale edildiği üzere AK Parti periyodunda kanunla oluşturulan Rapor Kıymetlendirme Konseyi vasıtasıyla da Meclis’e gönderilecek raporların içi boşaltılmaktadır. Ayrıyeten kısa müddet evvel Erdoğan Sayıştay’a ‘denetimlerde açık aramayın, ceza uygulamayın’ daveti yapmıştır. Bu Sayıştay’ı fonksiyonsuz kılarak kontrolü yok etmektir. Rapor Kıymetlendirme Kurulu’nu kaldıracağız. Anayasal kurum olmasından kaynaklanan bağımsızlığını Sayıştay’a iade edeceğiz. Yeniden evvelce olup da sonra kaldırılan performans kontrol yetkisini de Sayıştay’a vereceğiz. Vergi Konseyi’ni yasal bir statüye kavuşturacağız.
BEŞ TEMEL PRENSİP: Vergi Sisteminde Islahat yapacağız. Vergi Sistemi Islahatı beş temel prensip üzerine oturacaktır. Bu unsurlar şunlardır: Mükellef haklarını gözeten saydam mevzuat/saydam uygulama, Öngörülebilir vergi yükü, vergi yükünün adil dağılımı (vergi adaleti), Vergide yeşil dönüşüm, Özerk gelir idaresi/ vergi uygulamasının siyasi tesirden arındırılması.
HER ŞEY ŞEFFAF OLACAK: Sivil toplumun güçlü olduğu demokrasilerde devletin gücü sınırlanır. Biz vergilendirme, kamu harcamaları, vergi ve harcamaların millet ismine kontrolü mevzularında yeni bir toplum kontratı öneriyoruz. Vergi siyasetlerinin belirlenmesi sürecine katılan, ödediği verginin hesabını sorabilen bir sivil toplumu inşa edeceğiz. Güçlü sivil toplum demokrasimizi güçlendirecektir. Her şey şeffaf olacaktır.