Hakkında 2 yıl 7 ay 15 gün mahpus cezası ve siyasi yasak kararı verilen İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adaylığı ile ilgili ihtimalleri pahalandıran YSK Lideri Muharrem Akkaya, “Cezası katılaşırsa seçime girer lakin kazansa bile mazbatası verilmez” açıklamasında bulundu.
HaberTürk müellifi Kübra Par, Yüksek Seçim Şurası (YSK) Lideri Muharrem Akkaya’ya, mahpusa mahkûm edilen ve bu cezanın nihaileşmesi durumunda siyasi yasaklı hâle gelecek olan İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adaylığı ile ilgili ihtimalleri sordu.
Konuyla ilgili YSK Lideri Akkaya’ya sorular yönelten Par’ın aldığı karşılıklar şu formda:
“İBB Lideri Ekrem İmamoğlu şu an için muhalefetin doğal adayı üzere görünüyor. ÂLÂ Parti Önderi Meral Akşener’in, muhalefet seçmeninin de takviyesini alarak bu hususta tartısını koyacağı anlaşılıyor.
Fakat ortada büyük bir sorun var.
İmamoğlu hakkında verilen ceza istinaftan döner mi yoksa onaylanarak bir siyasi yasağa dönüşür mü?
Daha değerlisi bu süreç ne kadar sürer? Bir yıl mı? 6 ay mı? Yoksa 2-3 ay mı?
Ya İmamoğlu ortak aday gösterildikten ve seçim tarihi resmen açıklandıktan sonra ceza alırsa ne olur?
Muhalefet adaysız mı kalır?
Yerine öteki bir ismi aday gösterebilirler mi?
Erdoğan’ın tek başına seçime girmesi durumunda ne olur?
Yüksek Seçim Heyeti bu durumda neye hükmeder?
İşin tüzel boyutunu en üst karar merciine yani YSK Lideri Muharrem Akkaya’ya sordum.
İşte önümüzdeki günlerde çokça tartışılacak ihtimaller ve YSK Başkanı’nın cevapları:
Soru: Merhaba Muharrem Beyefendi. Malum Ekrem İmamoğlu ile ilgili bir mahkeme kararı ve yargı süreci var. Aday olacak mı bilmiyoruz fakat ben genel prensipleri sorayım. Bir cumhurbaşkanı adayı, seçim takvimi açıklandıktan ve adaylığı YSK tarafından resmen kabul edildikten sonra siyasi yasaklı hale gelirse adaylığı düşer mi? O denli bir durumda onu aday gösteren parti yahut partiler yerine farklı bir ismi aday gösterebilir mi?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Yaşanacak süreçlere bağlı Kübra Hanım. Adaylık süreci katılaşmadan cezası katılaşırsa yerine diğer bir aday gösterebilirler. Ama katılaştıktan sonra listeye dokunmamız mümkün değil. Seçime girer lakin kazansa bile mazbatası verilmez.
Soru: Adayken ceza alırsa adaylığı düşmez mi?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Hayır adaylığı düşmez, isterse yarışabilir fakat seçilmesi durumunda mazbatası verilmez. Bunun yaşanmış örnekleri de var. Mesela en son Ceylanpınar Belediye Lideri 2019’da seçilmişti lakin seçildikten sonra hakkında yargı kararı olduğu için mazbatasını iptal ettik. Muhtarlık seçimlerinde de bu sıklıkla yaşanabiliyor.
Soru: Pekala o durumda seçimi kim kazanıyor?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: İkinci en çok oyu alana mazbata veriyoruz.
Soru: Diyelim yalnızca iki cumhurbaşkanı adayı yarışıyor. Biriyle ilgili siyasi yasak kararı çıkarsa ve o kişi yarıştan çekildiğini açıklarsa kalan aday tek başına yarışabilir mi?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Evet, o durumda tek adayla referandum biçiminde yapıyoruz. Tek aday da olsa tekrar en az yüzde 50+1 oy alması gerekiyor. Kanunda bilhassa ikinci cins için bu açıkça yazılmış, “Tek aday kalırsa referandum biçiminde yapılır” diye…
Soru: Birinci çeşitte yaşanırsa?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Alışılmış yeniden birebir halde 50+1’i alması gerekir.
Soru: Yani örneğin Erdoğan tek başına kalırsa “Cumhurbaşkanı olmasına ‘Evet’ mi yoksa ‘Hayır’ mı referandumuna dönüşüyor. Pekala yüzde 50+1’i yakalayamazsa ne oluyor?
YSK Lideri Muharrem Akkaya:O durumda seçilemez. Yeni bir süreç başlar.
Soru: Daha âlâ anlaşılsın diye soracağım. Resmen adayken ceza alan kişinin adaylıktan çekilme hakkı var değil mi?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Natürel çekilebilir. Büsbütün iradi bir durum. İsterse yarışabilir lakin seçilirse mazbata alamaz.
Soru: Mahkeme kararı seçim sonrası katılaşırsa ne olur? Diyelim hakkında yargı süreci devam eden aday seçildi, cumhurbaşkanı olarak yemin edip vazifeye başladı ve 2 ay sonra siyasi yasak kararı katılaştı, o durumda ne olur?
YSK Lideri Muharrem Akkaya: Öncelikle o durumda olay bizden yani YSK’dan çıkmış oluyor. Karar mercii TBMM’dir. Lakin Cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığı ve sorumsuzluğu olduğu için etkilenmez, devir sonuna bırakılır. Milletvekillerinin de çok başına geliyor biliyorsunuz. Anayasa’daki istisnai kararlar dışında milletvekilliği düşmüyor.