Başka açıdan turizm…
Turizmin Çin’i olmak
Türkiye dünya turizm liginde kaçıncı sırada? Buraya nasıl geldi?..
Turizmde turist sayısı mı turizm geliri mi değerli?
Bu, Türkiye’de ve dünyada son devirde en çok konuşulan mevzulardan biridir.
Tartışmalarda iki mevzu karıştırılıyor.
“Ucuz” ve “Ucuzcu”.
“Ucuz”, iktisat literatüründeki manasıyla niteliği tıpkı olsun olmasın fiyatı başkasına nazaran daha az olanı söz eder, ucuz değerlinin zıddıdır.
“Ucuzcu” ise sunulan hizmet ya da üretimin fiyatının düşük olmasını söz eder.
Bu, mal ve hizmetin sunucusu için olduğu üzere o hizmet ya da eseri alan kişi için geçerlidir.
“Ucuz” olan kaliteli de olabilir, ucuzda kalite aranabilir. Buna karşılık “ucuzcu”da alan ve satan için belirleyici olan kalite değil, tek ölçü fiyattır.
Bunu turizm üzerinden somutlaştıralım.
Türkiye destinasyon olarak ucuzdur. Kime nazaran, rakibi İspanya’ya nazaran. Türkiye rakibine nazaran ucuz lakin kalitesiz değil, hatta bilakis daha kalitelidir. Verilen hizmet yüksek, bunun bedeli olması gerekenden düşüktür.
“Ucuzcu”ya gelince, İspanya’nın Kanarya ve Balear adalarının birtakım bölgeleri ucuzcuların destinasyonudur.
Bu bölgelere gelenler için belirleyici olan hizmet ve eserin değil fiyattır.
Benzer durum 1980’lerin sonları 90’ların başlarında Türkiye’de Marmaris’te yaşandı. O devirde tekrar İngiltere’den gelenlerin oluşturduğu bugün İspanya’nın Balear ve kanarya adalarının tabir yerindeyse “baş belası” haline gelen “sarhoş turizmi” Türkiye’de Marmaris’te “holigan turizmi” olarak yaşanıyordu.
Burada ucuzu ile ucuzcuyu bir birinden ayırmak gerekir.
Buna bir de turizm dışından örnek verelim.
Bir periyot Japon malı, Çin mallı düşük kaliteyi tabir ediyordu.
Peki elektronikten otomotive, dokumadan beyaz eşyaya kadar binlerce eseri dünyaya ucuz fiyatla sunan iki ülke bunu yapmakla kendileri ve dünya için makûs bir şey yaptıkları söylenebilir mi?
Hayır.
Tersine, bir devir Japonya ve Çin sayesinde Somali’den Nepal’e Almanya’dan Gürcistan’a kadar dünyanın her yerinden tüketicilerin daha evvel hayal edemedikleri eserlerle tanışmalarına ve kullanabilmelerine vesile olurken o eserleri üreten ülkeler dünyanın en büyüğü haline geldiler.
Bunu Allah’ın inayeti ile ya da tesadüf ile değil iktisat literatüründeki tanımla hacim iktisadı ile yaptılar.
Üretim maliyeti binler yerine milyona paylaşılınca fiyat düşüyor.
Bu noktada kimileri Türkiye’nin turizmde ucuz olmasını eleştirel bir kaygının tabiri olarak “Turizmin Çin’i mi oluyoruz” sorusuyla kıymetlendiriyor.
Öyle düşünenlere dünyanın her yerine o ülkenin para ünitesi olan; bir dolar, Avro, TL, Sterlin, Riyal, Kron vb. ile binlerce eserin satıldığı mağazaları anımsamalarını öneriyoruz.
Ne alırsan bir TL, bir Dolar, bir Avro vs. ile satılan eserleri üreten Çin bugün dünya iktisadında başa oynayacak pozisyona geldi. Avrupa ve Amerika’nın en kıymetli markaları artık Çin’de üretiliyor.
Bu örnekten hareketle diyoruz ki Türkiye turizmin Çin’i olabiliyorsa bunun sakıncası yok avantajı var.
Örnek de Çin’in kendisidir.
Türkiye, aldığı ziyaretçi sayısı itibariyle dünya turizm liginin birinci 10’u listesinde 3. Sıradadır.
Türkiye turizmde çok az öbür ülkeye nasip olabilen güçlü potansiyele sahiptir.
Bu güçlü potansiyel ile Türkiye Avrupa’dan Asya’ya her kültüre, promosyon emelli günlüğü 21 Avro’dan herşey dahil yanında günlüğü 10 bin dolar olan eserler de sunabiliyor.
Çin’de ne alırsan bir dolar vs eserler yanında; İsviçre, İtalya, Amerika ve öbür ülkeleri inşaat materyalinden elektroniğe kadar en palalı markalar da üretiliyor.
Türkiye, turizmde ucuz olmakla elde edilen tecrübe, sağlanan birikim ve sahip olunan potansiyeli ile dünyanın yükselen eğilimlerine uygun en güzel değerlendirebilecek insan kaynağına da sahiptir.
“Turizmin Çin’i konusuna bu açıdan bakmaya ne dersiniz…