Yabancılara vatandaşlık için konut satışı yapılması, uzun müddettir ülke gündeminden düşmüyor. Uygulamaya birçok kesitten reaksiyon gelirken, ekonomim.com müelliflerinden Abdullah Tolu, bugün köşesinde mevzu hakkında bir yazı kaleme aldı. Tolu, yabancıların vatandaşlık için ikinci el konutları tercih ettiğini söz etti.
“Yabancıların vatandaşlık için alacakları konutların sıfır yahut ikinci el olması neyi değiştirir diye düşünmeyin” diyen Tolu, bilhassa konut üretiminin ve münasebetiyle arzının azaldığı, buna paralel olarak konut fiyatları ile kiralarının fahiş yükseldiği bugünlerde bahsin değerinin resen ortaya çıktığını belirtti.
‘Yabancıya satıştan 7 milyar dolar hasılat elde edilecek’
Yabancıların, Türkiye’nin daha çok 9-10 kentinde konut sahibi olduğunu vurgulayan Tolu, “Bu kentlerin de birtakım bölgelerinde, mahallelerinde kümelenmiş durumdalar. Bilhassa vatandaşlık yahut oturum müsaadesi alabilmek için buralardan konut satın alıyor, sonra aldıkları konutlarda ya kendileri oturuyor ya da satın alma bedellerini dikkate alarak yüksek bedellerle kiraya veriyorlar” diye yazdı.
Konut kesiminin ülkede 3 değerli kesiminden birisi olduğuna dikkat çeken Tolu, “Şu an yabancılara konut satışları direkt yabancı yatırımlar ortasında en kıymetli kalemlerden birisi. Yıl sonuna kadar, yabancılara yapılan konut satışlarından 7 milyar dolar civarında hasılat sağlanması bekleniyor. Bu hem ülkemiz hem de konut kesimi açısından son derece önemli” tabirlerini kullandı.
‘Sektörü olumsuz etkiliyor’
Abdullah Tolu, yabancıların vatandaşlık dahil gayrimenkul yatırımlarında ikinci el konuta yönelmelerinin konut dalını olumsuz istikamette etkilemeye başladığını vurgulayarak “Yani, yabancıların ülkemize yaptığı direkt yatırımlarda gayrimenkul kesiminin yeri her geçen gün artarken, talebin ikinci el konuta kayması tüm istikrarları değiştirdi. Bunun yanı sıra, ikamet (oturum) müsaadesine yönelik konut talebi de, yükselen fiyatlar dikkate alındığında, ikinci el konuta kaydı” dedi.
Tolu’ya nazaran tüm bunlar, yeni konut projelerini ve hasebiyle konut üretimi ve arzını olumsuz tarafta etkiliyor. İkinci el konuta kayan yabancı talebi vergi kaybına da neden oluyor.
‘Vergi kaçakçılığının önünü açıyor’
Yabancı talebinin ikinci el konuta yönelmesi, konut bölümünü olumsuz tarafta etkilemesinin yanında, önemli vergi kayıp ve kaçağına da neden oluyor. Bilhassa yabancılar tarafından iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde lakin 3 yıllık mecburî satmama müddetinden sonra elden çıkarılan konutlarda, kıymet artış yararına ait gelir vergisi olmak üzere önemli vergi kayıp ve kaçağı kelam konusu. Bunun kısa müddet içerisinde takibi ve denetim altına alınması ise şu an için pek mümkün görünmüyor.