Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Çanakkale’nin Lapseki ilçesinde Nurol Holding-TÜMAD Madencilik tarafından işletilen Lapseki Altın Madeni’nde incelemelerde bulundu. Bakan Varank ziyaret sonrası ‘Milli madencilik politikası’ sözünü kullanarak ulusallaşma vurgusu yaptı. Varank, “Maden tartışmalarının çoğunluğu siyasi saiklerle oluyor” diye konuştu.
Halktv’den Eda Narin’e Bakan Varank’ın açıklamalarını pahalandıran Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Müdafaa Derneği Lideri Süheyla Doğan, AK Parti’nin iktidara gelmesinden çabucak sonra ‘Maden Yasası Değişikliği’ olarak bilinen bir düzenleme ile birçok kanunda değişiklik yaptığını hatırlatarak, “Bu düzenleme ile madencilere dikensiz gül bahçesi yaratıldı. Ülkenin her yanında madencilik yapılabilir hale geldi. Bir sürü takviye ve teşvik verildi” dedi.
‘KAZDAĞLARI’NIN YÜZDE 79’U MADEN RUHSATLARI İLE KAPATILDI’
1980’li yıllarda başlayan özelleştirme siyasetlerinin sonucu olarak AK Parti iktidarı ile birlikte kamusal madencilikten büsbütün çıkılıp onun yerine özel bölüm madenciliğine geçildiğini belirten Doğan, “Ülkenin her tarafı maden alanı olarak parsellendi. Kamunun elindeki her türlü bilgi özel kesimin hizmetine sunuldu. Maden alanları süratle ihale edilerek yabancı ve yerli şirketlere satıldı. Ülke adeta işgal edildi. Madenciliğe kapalı çok az alan kaldı. Ülkenin yüzölçümünün en az yüzde 60’ı, Kazdağları’nın yüzde 79’u maden ruhsatları ile kapatıldı. Yabancı ve yerli şirketler dağlarımızı delik deşik etmeye başladı. Halihazırda 20’ye yakın çalışan altın madeni projesi var” sözlerini kullandı.
‘ÇEVRE FELAKETLERİ YAŞANDI’
Doğan, altının siyanürle yıkanması süreci olan ‘siyanür liçi’ uygulanarak yapılan altın madenciliğinin çevresel risklerine dikkat çekerek, “Hem dünyada, hem de ülkemizde yaşanan maden felaketleri yüzünden önemli etraf felaketleri yaşandı, beşerler ve tabiat büyük ziyanlar gördü. Romanya’daki büyük maden kazasından sonra Avrupa Birliği Parlamentosu siyanür liçinin yasaklanmasına dair tavsiye kararı aldı ve birçok ülke bu karara uyarak siyanür liçli altın madenciliğini yasakladı” dedi.
‘ALTIN MADENCİLİĞİNE GEREKSİNİM YOK’
Altının spekülatif bir maden olduğuna dikkat çeken Doğan, yaşamsal gereksinimler için elzem olmadığının altını çizdi. Doğan, dünya üzerinde bugüne kadar çıkartılmış olan altın madeni ölçüsünün yaşamsal gereksinimler için gereğinden fazla olduğunu belirterek, “Yeni altın madeni çıkarmaya ve tabiata çok önemli ziyan veren bu madenciliğe gereksinim yok. Özel bölüm tarafından çıkartılan altın madenlerinin tamamı çıkartan şirketin oluyor ve sırf ocak başı bedelinin yüzde 2.25-4.5 ortasında devlet hissesi alınıyor. Çıkartılan altın devlet tarafından satın alınıyor ve bankaların kasalarına, yer altına saklanıyor. Devlet; halkın, kamunun olması gereken madeni tekrar özel bölümden satın alıyor. Mevcut maden yasası ile gerçekleştirilen ve kârı şirketlere, ziyanı ve riski halka yıkan bu madenciliğin de hiçbir kamu faydası yok” tabirlerini kullandı.
‘MADEN ALANLARI ASLA ESKİ HALİNE GELMİYOR’
Madencilik faaliyetleri sonrası yapılan rehabilitasyon çalışmalarını “tam bir yalan” olarak kıymetlendiren Doğan, “Madencilik yapılan ve tonlarca siyanür, sülfirik asit üzere kimyasallar kullanılan maden alanları asla eski haline gelmiyor. Hatta birçok yerde terk edilip gidiliyor. Maden felaketleri sonrasında kesilen cezalar da asla tabiata verilen ziyanı karşılamıyor” diye kaydetti.
‘SÖMÜRGE MADENCİLİĞİNE KARŞI UĞRAŞIMIZI SÜRDÜRMEYE DEVAM EDECEĞİZ’
Bakan Varank’ın “Madenler konusunda ülkemizde vakit zaman farklı tartışmalar olabiliyor. Ben açık konuşacağım. Bunların çoğunluğunun siyasi saiklerle olduğunu bilmemiz gerekiyor” kelamlarına ait de değerlendirmelerde bulunan Doğan, şu tabirleri kullandı:
“Ülkemizdeki sömürge madenciliğine, halkı hiçe sayan, halkı konutundan, barkından, tarlasından, ormanından, havası, suyundan eden, çevreyi kirleten, orman ekosistemlerini tarumar eden, şirketlerin kârına kâr katan ve riski halka yıkan bu madenciliğe karşı çıkıyoruz. Bu alışılmış ki siyasi bir duruştur. Lakin iktidar aykırılığı üzerinden değil, bilimsel ve ahlaki, etik temeli olan bir karşı çıkıştır. Halktan ve haklıdan yana bir duruştur. Sömürge madenciliğine karşı çabamızı sürdürmeye devam edeceğiz. Sayın Bakan’ı sömürge madenciliği yerine halktan yana ve doğayı ve ekosistemi gözeten kamusal bir madencilik siyaseti uygulamaya, madencilikle sağlanan 5-10 yıllık süreksiz istihdam yerine tarım ve turizm üzere kalıcı istihdam imkanları yaratan siyasetler üretmeye çağırıyoruz.”