Van’ın Gürpınar ilçesinde 2 bin 900 rakımlı dağda Urartulara ilişkin 4 kademeli kale kalıntısı ile ana kayaya oyulmuş mezar odası tespit edildi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığındaki takım, Gürpınar ilçesindeki tarihi yapıların ortaya çıkarılarak turizme kazandırılması gayesiyle başlattığı Arkeolojik Yüzey Araştırmaları Projesi’ne devam ediyor. Bu kapsamda bölgede araştırma yapan akademisyenler, ilçeye 40 kilometre uzaklıktaki Örmeli Mahallesi’ndeki 2 bin 900 rakımlı Ak Dağ’a tırmandı.
FOTO: AA
Profesyonel dağcı Mustafa Bingöl’ün rehberliğinde 3 saat süren tırmanışın akabinde dağın doruğuna çıkan arkeolog, antropolog, sanat tarihçilerinin 10 kişilik grup, Urartular periyoduna ilişkin, tehlike durumunda 4 kademeli olarak kullanılan, doruğunda gözetleme noktası, iç kısmında su kanalı, dev konut (dirhe) ve oda mezar bulunan kale kalıntısına ulaştı.
Urartu yönetici kesitinin kullandığı bedellendirilen kalenin Orta Çağ’da da farklı medeniyetlere mesken sahipliği yaptığı belirtildi.
FOTO: AA
“SERAMİK KESİMLERE RASTLADIK”
Kalenin değerli bir yapı olduğunu belirten Prof. Dr. Çavuşoğlu, şunları söyledi:
“Kale, 100 metre uzunluğunda ve 25 metre genişliğinde dikdörtgen formunda bir yapı. İçinde Orta Çağ’da yerleşim görmüş mimari yerler da bulunuyor. Ak Dağ’ın güney kısmının kademeli olarak yerleşim yerlerine sahip olduğunu gördük. En tepe noktada da bir gözetleme noktası bulunuyor. Buradaki en değerli etken, Ak Dağ’ın pozisyon prestijiyle geçiş noktalarına çok hakim bir noktada yer alması. Yer seçiminin en kıymetli etkenlerinden biri de su kaynaklarına yakın olması. İklim şartları ve güneşten daha çok faydalanmak için güney batı bölümü seçilmiş durumda. Etrafta bol ölçüde Orta Çağ, Demir Çağ ve Urartu periyoduna ilişkin seramik modüllerine rastladık.”
FOTO: AA
“ODA MEZAR BULUNDU”
Kale kalıntısının güney batısında dev mesken olarak isimlendirilen bir yer tespit ettiklerini anlatan Çavuşoğlu, şu bilgileri verdi:
“Bu yerin dış duvarı 2 metre kalınlığında. 7’ye 8 metre temel yatakları bulunan bir yer. Burası bilhassa hayvancılık açısından çok kıymetli, günümüzde de küçükbaş hayvanların otlak alanı olarak kullanılan bir yayla. Kalenin güney kesitinde kayaya oyulmuş 30 metre su kanalı var. Bunun benzerini Çavuştepe Kalesi’nin alt kısmında bulunan Haldi Tapınağı’nın giriş kısmında görebiliyoruz.”
“Bir öbür kıymetli olarak gördüğümüz şey kaya mezarı. Tabandan 10 metre yükseklikte dik bir ana kaya üzerine yapılmış olan mezar burada yer alıyor. Çok dik olduğu için çıkamadığımız oda mezarın iç kısmını drone ile görüntülemeye çalıştık. Çok düzgün bir işçiliğe sahip ve iç kısmında nişlerin bulunduğunu gözlemledik. Urartu’nun klasik özelliklerini taşıyor. Kaç odalı olduğunu tespit edemedik fakat özellikleri ve görünüşü itibariyle bize Van Kalesi’ndeki tek odalı kaya mezarını andırıyor.” (AA)