Türkiye’nin en büyük gölü olan 3 bin 712 kilometrekarelik Van Gölü’nde, kuraklık nedeniyle çekilme sürerken, daha evvel göl suları altında olan birçok alan da gün yüzüne çıktı.
En bariz çekilme ise su derinliğinin öteki kıyılara oranla daha az olduğu Erciş’te gözlendi. 1841 yılında gölün yükselmesiyle bir kısmı su altında kalan Urartular devrine ilişkin Erciş Kalesi 8 yıl evvel karaya çıktı. Tekrar son yıllarda çekilmeyle kalenin etrafında su altında olan yerler de gün yüzüne çıktı.
Çelebibağı Mahallesi’nde yaşayan 4 çocuk babası Emin Çakmak, son 10 yılda Van Gölü’nün yaklaşık 5 kilometre kıyıdan çekildiğini, bu nedenle kendisine ilişkin tapulu 50 bin metrekarelik arazinin artık karaya çıktığını belirtti. Çakmak, “Ailemi çiftçilik yaparak geçindiriyorum. Kuraklıkla birlikte Van Gölü yaklaşık 5 kilometre çekildi. Ben de 3 yıldır daha evvel göl suları altında olan bölgede ot biçimi yapıyorum” dedi.
Çelebibağı Mahalle Muhtarı Seyithan As ise kuraklığın tüm bölgeyi etkilediğini söyleyip, suların çekilmesiyle ortaya çıkan kaleye evvelden insanların tekneyle gidip geldiklerini belirterek, “Bizim çocukluğumuzda konutumuzun bahçesine kadar uzanan Van Gölü’ne girer yıkanırdık. 25 yıl öncesine kadar göl konutumuzun kenarındaydı. Bu vakit dilimi içinde göl suları yaklaşık 5 kilometre çekildi. Kaleye beşerler tekneyle gidip gelirlerdi. Kuraklık maalesef bizleri huzursuz etmeye başladı. Hepimiz global kuraklıktan etkilenmeye başladık” diye konuştu.
“5-10 YIL YAĞIŞ GEREK”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Akkuş ise göldeki çekilmenin sürdüğünü söz etti. Kış mevsimindeki kar yağışına karşın göldeki su ölçüsünün, kestirim edilen noktaya gelemediğini ve kimi yerlerde 2-3 kilometrelik kıyı çizgisinin değiştiğini belirten Akkuş, “Herkesin sorduğu soru; kışın yağışlar bol oldu barajlarımız dolu, neden Van Gölü yükselmedi? Van Gölü; 3 bin 712 kilometrekarelik devasa bir ekosistem ve Marmara Denizi’nin 3’te biri büyüklüğünde. Münasebetiyle Van Gölü’ndeki her türlü değişim, yavaş yavaş meydana geliyor. Nasıl ki Van Gölü’nün çekilmesi, uzun yıllar yağışların eksikliğinin bir sonucu olarak ortaya çıktıysa eski haline gelmesi de uzun yıllar yağışın bol olmasıyla ilgili bir durum. Münasebetiyle bir kış yağışlı geçti, diye gölün yükselmesini beklemek kusur olur. Yağışlı mevsimin 5-10 yıl arka arda devam etmesi lazım. Van Gölü, kapalı bir havza. Su girişi, kar ve yağmur yağışlarıyla suyun uzaklaşması ise buharlaşma ile oluyor. Hasebiyle yağışın fazla olduğu periyotlarda buharlaşmanın da olağanların üzerinde olmaması gerekiyor. Van Gölü’nün apansız yükselmesini beklemek kusur olur” dedi.