Van’da 9 Kasım 2011’de meydana gelen 5.6 büyüklüğündeki zelzelede yıkılan, 24 kişinin hayatını kaybettiği Bayram Oteli’nin sahibi Tevfik Bayram’ın yargılandığı davada müşteki avukatlarından Suat Çakan, Yargıtay’ın 2 sefer bozma kararı verdiği davada şimdi sanık hakkında mutlaklaşmış karar olmadığını söyledi. Davanın 12 yıldır sürdüğünü belirten Çakan, “Ülkemizde ne yazık ki bir afet hukukunun olmadığı, zelzele üzere afetlerde nasıl bir tüzel süreç izlenmesi gerektiğine dair geniş ve detaylı bir mevzuatımızın bulunmadığı gözükmektedir. Bu üzere afet durumlarında gerek kanıtların toplanması gerekse yaşanan durumlardan ötürü hukuksal süreçlerin verimli olması için tesirli tekniklerin ve kurumların oluşturulması gerektiğini düşünmekteyiz. Biz, Türkiye’de sarsıntı ihtisas mahkemelerinin ve bu mahkemelere bağlı olarak zelzeleyle ilgili soruşturma ofislerinin kurulması kanaatindeyiz. Bu üzere kurumların kurulmasıyla afetlerde tüzel açıdan verimli tahlillerin olabileceğini düşünmekteyiz” diye konuştu.
‘Vatandaşımızın adalete gereksinimi var’
Depremin yaşandığı vilayetlerde vazifeli hakim ve savcıların da sarsıntıdan etkilendiğini lisana getiren Çakan, “Onlar da depremzede. Biz daha evvel zelzele soruşturması yapmış hakim ve savcılardan oluşturulacak sarsıntı ihtisas mahkemelerinin kurulması halinde sarsıntı ile ilgili soruşturmaların ve yargılama süreçlerinin daha tesirli olacağını düşünmekteyiz. Zelzelenin yaşandığı vilayetlerdeki adliyeler de sarsıntıdan etkilendiği için uzun bir müddet şahısların hukuksal uyuşmazlıklarına tahlil bulunamamakta. Bunun için taşınabilir mahkemelerin kurulması ya da yakın etraftaki vilayetlerde mahkemeler için fiziki imkan yaratılması gerekmekte. Sarsıntı bölgesindeki vatandaşlarımız öncelikli olarak sıhhat açısından dayanağa muhtaçlık duyuyorlarsa da adalete de her vatandaşımızın muhtaçlığı var” dedi.
Afet bölgesindeki hasar görmüş bina ve enkazlardan toplanacak kanıtların tüzel açıdan ehemmiyetini vurgulayan Çakan, “Deliller toplanmadığı takdirde ileride yapılacak yargılamalarda bireyler mağduriyetlerini giderememekte. Örneğin zelzele bölgesindeki kimi binalarda kolon kesme argümanları var. Kolon kesme tezlerinin araştırılabilmesi için kanıtların toplanması gerekiyor. Zira ‘kolon kesme’ hem cezai kararı etkileyecek bir durum hem de maddi manevi ziyanların tespitinde değer arz etmekte” diye konuştu.
‘Zaman aşımı ile cezadan kurtulabilecekler’
Depremzedelerin kusur raporlarında sorumlu tutulacak şahıslara karşı dava açabileceğini belirten Çakan, “Bu hususta değerli olan bir konu da vakit aşımı konusu. Sarsıntı ihtisas mahkemeleri kurulursa bu yargılamalar süratli bir halde ilerler ve vakit aşımı riskini de ortadan kaldırır. Van depremindeki birtakım evraklarda yargılamalar uzun müddettir devam etmekte. Bu belgelerde vakit aşımı tehlikesi var. Vakit aşımından ötürü sorumlular ne yazık ki ceza almaktan kurtulabilecekler” dedi.
Avukat Suat Çakan, 24 bireye mezar olan Bayram Oteli’nin sahibi Tevfik Bayram hakkında 1 Ekim 2015 tarihinde verilen 15 yıl 5 ay 50 gün mahpus cezasından sonra evrakın 2 kere Yargıtay’a gittiğini ve bozma kararı çıktığını anlatarak, “Yargıtay’ın bozma kararından sonra birinci derece mahkemesinde yargılama devam etmekte. Şuurlu taksir halinde vakit aşımını kesme nedenleri yoksa 15 yıllık bir vakit aşımı durumu kelam konusu. 2011 tarihinde olayın gerçekleştiği göz önüne alınırsa belgenin vakit aşımına uğraması kuvvetle muhtemel” diye konuştu.