Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen 7.7 ile 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılar ve komşu ülke Gürcistan’da 12 Şubat’ta 4.4 ile 3.6 büyüklüğünde olan 2 zelzelenin bilhassa Rize ve Artvin’de hissedilmesi sonrası Karadeniz’deki zelzele riskini gündeme getirdi.
KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Yener Eyüboğlu ve Prof. Dr. Hakan Ersoy, İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Ali Erden Babacan, Türkiye’yi sarsan yıkıcı zelzeleler ve ‘Karadeniz’in depremselliği’ bahisli bilgi notunu yayımladı. Karadeniz fayının göz arkası edilmemesi gerektiğine dikkat çeken bilim insanları, gerekli önlemlerin bilimsel olarak gözden geçirilmesini önerdi.
“3 BİN ÜZERİNDEKİ ARTÇI DOĞU ANADOLU VE MEYYİT DENİZ FAYI İLE İLİŞKİLİ”
Bilgi notunda Kahramanmaraş’taki zelzelelere ait “Pazarcık merkezli 7.7 büyüklüğündeki zelzele Kızıldeniz’den başlayan, kuzeye gerçek ilerleyip Suriye’nin batı kenarını kat eden ve Hatay’dan ülkemize girip, Doğu Anadolu Fayı ile birleşen Meyyit Deniz Fay Zonu’nun kuzey ucunda, Doğu Anadolu fay çizgisi ile birleşim noktasında gerçekleşti.
Fayın Pazarcık ve Hatay ortasında uzanan yaklaşık 125 kilometrelik kısmı kırıldı.
Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğündeki sarsıntı ise başka bir fay üzerinde lakin tekrar Doğu Anadolu fayı ile irtibatlı olan Çardak fayı üzerinde gelişti ve bilhassa birinci sarsıntıda hasar alan binaların yıkılmasında değerli rol oynadı.
Meydana gelen 3 bin üzerindeki artçı zelzele Doğu Anadolu fayı ve Meyyit Deniz fayı ile ilişkili” denildi.
“KARADENİZ FAYI GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ”
Türkiye’nin komşu ülkesi Gürcistan’ın Guria bölgesindeki Ozurgeti ilçesi merkezli 2 sarsıntının de değerlendirildiği notta, Karadeniz’in depremselliğine vurgu yapıldı.
Son 20 yılda Trabzon, Rize ve Ordu açıklarında büyüklükleri 2.5 ile 4.5 ortasında değişen sarsıntılar olduğu belirtilen notta şunlar kaydedildi:
“Karadeniz fayı, Karadeniz kıyısının güney kenarına paralel olarak uzanan güneye eğimli bir aykırı faydır. Eğim atımlı fayların zelzele üretme potansiyeli doğrultu atımlı faylar ile kıyaslandığında çok daha azdır. Son 10 bin yılda rastgele bir formda hareketlenmiş olan faya aktif fay denir.
Karadeniz fayı Bartın’da 1968 yılında 28 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan 6.6 büyüklüğünde bir deprem üretmiştir. Münasebetiyle faal bir fay sistemidir. Bu fayın geçtiği yerde en azından bu büyüklükte bir sarsıntı üretme potansiyelinin olduğu söylenebilir.
Son 20 yılda Trabzon, Rize ve Ordu açıklarında büyüklükleri 2.5 ile 4.5 ortasında değişen zelzeleler kaydedilmiştir. Hatta şubat ayında Batum ve etrafında büyüklüğü 4’ten fazla zelzeleler kaydedilmiştir. Bu da Karadeniz fayının faal olabileceğini göstermektedir.
Bu nedenle bilhassa Karadeniz Bölgesi için Karadeniz fayı göz gerisi edilmemeli; gereken tüm önlemler Bartın’da meydana gelen zelzelenin ışığında dikkate alınıp bilimsel olarak değerlendirilmelidir.”