Türkiye, tarımdan hayvancılığa endüstriden kent hayatına kadar farklı alanlarda büyük ve önemli bir kuraklık kıskacında. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi İdare Şurası Üyesi ve TEMA Vakfı Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş’e nazaran ülkenin büyük kısmında şu anda orta ve şiddetli kuraklık yaşanılıyor. Uzun müddettir uzmanlar tarafından yapılan ikazlara karşın kuraklık tehlikesinin şimdi tam olarak anlaşılmadığını söyleyen Türkeş, “Maalesef sarsıntılarda binlerce vatandaşımızı kaybettik. Kentler harap oldu. Bizim her alanda afetlere hazırlıklı olmamız, risk azaltım planlarını güçlü halde uygulamamız gerekiyor. Bu, sarsıntı için de kuraklık için de geçerli” dedi.
‘TEMMUZDA ANLAYACAĞIZ’
Günden güne büyüyen kuraklık tehlikesiyle ilgili Hürriyet’e değerlendirmelerde bulunan Türkeş, “Kasım ayından itibaren çok kısıtlı yağış aldık. Her bölge için tehlike kelam konusu. Hâlâ bir tehlike yokmuş üzere davranıyoruz. Önemli adım atan, bu durumun farkında olan bir kurumumuz yok. Temmuz ayı geldiğinde ‘eyvah’ diyeceğiz. Sulama suyu gereksinimimiz o vakit daha çok ortaya çıkacak. Şu an hububat için durum yönetim edilebilir ancak bol su isteyen sebze-meyveler için yazın dert büyük olacak. Genel olarak kuraklık tehlikesine karşı alınmayan tedbirlerin ve atılmayan adımların faturası da kabarık olacak. Maliyeti büyük olacak” sözlerini kullandı.
YANLIŞ ESERDE ISRAR
Başta İç Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere muhakkak alanlarda yanlış eser seçimiyle üretimin yapıldığını anlatan Prof. Dr. Murat Türkeş, şöyle konuştu: “Tarımsal kuraklık yaşıyoruz. Kâfi su bulmakta zorlanıyoruz. Lakin yıllardır yapılan ihtarlara karşın hâlâ muhakkak bölgelerde bol su isteyen mısır ve şeker pancarı üretimi yapılıyor. Üstelik birden fazla yerde bu teşvik ediliyor. Çok büyük bir yanlış. Eser desenimiz yanlış ve buralarda yabanî sulama yapılıyor. Yeraltı suları kullanılıyor. Sonrada binlerce yılda oluşan obruklar 20 yılda oluşmaya başlıyor. Fiziki coğrafyayı bile değiştiriyoruz. Çabucak gerçek yerde yanlışsız eser üretimine geçmeliyiz.”
‘SUYU KİRLETENE TOLERANS TANINMAMALI’
Türkiye’nin önemli bir yağış muhtaçlığı olduğunu değinen Prof. Dr. Murat Türkeş, şöyle devam etti: “Bizim toprağımıza düşen her damla suya sahip çıkmamız lazım. Ülkemiz su zengini değil. Yağışlardan elde ettiğimiz suyumuzun kıymetli bir kısmını de kaybediyoruz. Birtakım bölgelerimiz çölleşme riskiyle karşı karşıya. İvedilikle su toplama havzalarımıza ormanlarımıza bu gözle sahip çıkmalıyız. Bu alanları koruyup genişletmeliyiz. Ayrıyeten konutlar üzere endüstride de önemli bir su kullanımı var. Daha berbatı sanayi, atığını pak sulara bırakıyor. Böylelikle az ölçüdeki pak suyumuz da kirleniyor. Artık bunlara tolerans tanınmamalı.”
Prof. Dr. Murat Türkeş
KURAKLIĞA DİRENÇLİ KENTLER
Artık Türkiye’nin afetler konusunda bekleyecek vakti olmadığının altını çizen Prof. Dr. Murat Türkeş, “deprem ve kuraklıkla ilgili çok sayıda çalışma var. Kamu da bu alanlarda çalışma yapıyor. Lakin atılan önemli bir adım göremiyoruz. Belediyeler sorun yokmuş üzere davranıyor. Türkiye iki yıl ve üzeri sürecek bir kuraklığa hazır değil. Tahminen su kullanımıyla ilgili kısıtlamalar gündeme gelebilir. Suyu çok dikkatli kullanmalıyız. Bunun yanında da her afete karşı dirençli kentler inşa etmeliyiz. Kentlerimiz kuraklığa da dirençli olmalı. Keşke sarsıntı bölgesinde yine yapılan konutlar yağmur hasadına nazaran inşa edilse” tabirlerini kullandı. Türkeş, Türkiye’de hem eğitim sisteminde hem de siyaset yapıcıların ortasında kesinlikle coğrafya bilen uzman isimlerin daha fazla yer alması gerektiğini de vurguladı.