Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi. Ferudun Çelikmen, yaz aylarında sıcakların artmasıyla birlikte ülke genelinde akrep sokması hadiselerinde artış görüldüğünü söyledi. Çelikmen, dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Sıcaklar, açık alanlarda daha fazla bulunma üzere birçok etken akrep sokmaları nedeniyle acil servislere yapılan müracaatların artmasına neden oluyor. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Acil Tıp Uzm. Dr. Öğr. Gör. Ferudun Çelikmen, akrep sokmaları sonucunda önemli durumlara yol açabileceğine dikkat çekerek “Nadiren de olsa görülebilecek ömür kayıpları, kronik hastalığı olanlar, yaşlılar ve 6 yaş altı çocuklar üzere riskli kümede gözleniyor” dedi.
AKREP SOKMASI SONRASI BELİRTİLER
Çelikmen, akrep sokması sonrası oluşabilecek belirtileri şöyle aktardı :
“Akrep sokması sonrasında bölgesel olarak ısırılan bölgede ağrı, yanma, sık olmasa da uyuşukluk hissi oluşabilir. En sık rastlanan belirti genelde yanma halinde ağrıdır. Kısmi olarak sokulan yerde ve etrafında olabileceği üzere birtakım akrep cinslerinin sokmalarında uzuv dışına taşan, tüm bedene yayılabilen ağrı oluşabilir. Ağrı ekseriyetle birkaç saat içinde en üst seviyeye ulaşır, nadiren 24-48 saat sürer.”
Çelikmen, akrep sokması sonrasında emme, kesme, ateşe tutma üzere halk ortası yolların uygulanmaması gerektiğini belirtti. Akrep sokması nedeniyle acil servise başvuran hastaların detaylı olarak kıymetlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Çelikmen, akrep zehrinin bedende oluşturduğu tepki sonucu önemli kalp rahatsızlıklarına yol açabileceğine dikkat çekti.
‘TEDAVİLER İÇİN EVRELEME YAPILMALI’
Dr. Öğr. Ü. Ferudun Çelikmen, hastalara uygulanması gereken tedavi yaklaşımı konusunda şunları anlattı:
“Acil servise akrep sokması nedeniyle başvuran tüm hastalarda, sokulan bölgenin, kalp hizasının altında tutulması, zehrin yayılmaması için hareket kısıtlaması, sokulan bölgeye soğuk uygulama yapılması ve iğne deliğinin ovalanmadan antiseptik sıvılarla bastırmadan silinmesi, tetanoz aşısı yapılması birinci plandaki uygulanmalardır. Akabinde ileri tedaviler için evreleme yapılmalı.
Evre 1’de ısırılan bölgede hafif ağrı oluşumunun dışında yaygın bir belirti yoktur. Evre 2’de ise ağrı çok şiddetlidir ve sokulan uzvun dışına taşmıştır ve dokunulduğunda şiddetli ağrı hissi vardır. Yaygın sinir-kas bulguları, uzuvda atma biçiminde kasılma, istemsiz titreme, bulanık görme, göz hareketlerinde bozukluk, çok salya-tükürük çıkarma, kaslarda titreme, yutma zahmeti üzere beyefendisine giden sonların etkilendiğini gösteren bulgular ve tansiyon düşüklüğü ise evre 3’ü tanımlar. Akrep sokması sonrasında tüm bedene yayılan kas krampları, hudut tutulumuna bağlı uyuşma ve his kaybı, kalp krizi, akciğerlerde sıvı toplanması ve şok yaşanmışsa durumun 4. evreye geldiğini gösterir. Genel olarak, evre 1’de hastaya akrep serumu uygulanmaz. Evre 2 de bir doz, evre 2-3 te 1-2 doz uygulanabilir. Tüm hastalar acil müşahedede en az 6 saat takip edilmeli, yaygın bulgusu olan hastalar hastaneye yatırılmalıdır. Hastalar bilhassa kalp etkilenmesi istikametinden mutlak izlenmeli, EKG takipleri yapılmalı. Bildirilmiş olaylarda ölümlerin birden fazla 6 yaş altında görüldüğünden, 6 yaşın altındaki tüm akrep sokmalarına akrep serumu uygulaması önerilmektedir. 65 yaş üstü hastalarda şayet şeker, tansiyon, astım-allerji üzere bilindik diğer durumlar varsa, zehirlenme belirtileri daha şiddetli yaşanabileceği de unutulmamalı.” (HABER MERKEZİ)