Üsküdar’daki Çocuk Köy ve Millet Bahçesi projesinde çalışmalar ikinci ayına girdi. Kent Plancıları Odası (ŞPO) İstanbul Şube Lideri Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu, söz konusu projelerin ileride yapılaşmalara imkan tanıdığını belirterek, “Doğal müdafaa alanı ve doğal SİT özelliği taşıyan bir bu türlü bir alanın içerisindeki kullanımın sonlandırılması gerekir. Millet bahçesi yapılması elbette ki yanlış bir karardır. Millet bahçesi olmasıyla birlikte bu tip alanların tüzel statüsü değişiyor. Artık içinde birtakım yapılaşmalara imkan tanınır hale geliyor” dedi.
Yeşil Gazete’den Cansu Acar‘ın haberine nazaran; proje birinci defa Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen tarafından “Üsküdar’a 41 sefer maşallah” tabirleriyle seçim öncesi 41 projesinden biri olarak Şubat 2019’da duyuruldu. Lakin Çocuk Köyü ve Millet Bahçesi projesinin üretimini daha sonrasında Kayaş Madencilik A.Ş. üstlendi. İhale sürecinde ise devreye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) girdi.
Bölgenin akıbeti, Üsküdar Belediyesi’ne ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı ilgili müdürlüklerdeki yetkililere soruldu, fakat birçoğunun projeden haberinin olmadığı görüldü.
Proje başladıktan bir buçuk ay sonra bilgilendirici tabela şantiyeye lakin koyuldu.
81 dönümlük proje 900/1, 917 /6, 969/4, 970/3 ada/parseller üzerinde bulunuyor.
Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Üsküdar’daki projenin yapıldığı toprağa, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Parsel Sorgulama Uygulaması üzerinden bakıldığında; 917 ada parsel 6 ve 969 ada parsel 4’te orman niteliğinde alanlar olduğu görüldü. Ana taşınmaz olarak görünen tapu alanı, artık numaralandırılmış ağaçlarla kaplı.
Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Proje yöneticisi Sedat Kaya, bölgedeki ağaçlara rastgele bir halde dokunulmayacağını; birebir vakitte birtakım ağaçların da taşınacağı tabir etse de ormana giren iş makineleri, başka ağaçları tahrip etmeye devam ediyor.
Öte yandan İBB‘nin İmar Sorgulama Uygulaması‘ndan tıpkı bölge incelendiğinde, kelam konusu toprakların 26 Eylül 2016 tarihli 1/5000 imar planında Doğal SİT Alanı ve mesire yeri niteliğinde olduğu görüldü.
Arazilerin tekrar birebir tarihli 1/1000’lik uygulama imar planında ise, Nitelikli Doğal Muhafaza Alanı ve Mesire Yeri niteliklerinde olduğu görünüyor. 2016’da SİT ve muhafaza alanı olarak kayıtlara geçmiş olan toprakta nasıl millet bahçesine müsaade verildiğini sormak için aranan Orman Genel Müdürlüğü yetkililerine ise ulaşılamıyor.
Proje yöneticisi bölgedeki ağaçlara rastgele bir halde dokunulmayacağını söylemişti, lakin ormana giren iş makineleri ağaçları tahrip etmeye devam ediyor.
“Karar gerçek değil; yapılaşmanın önünü açıyor”
Şehir Plancıları Odası (ŞPO) İstanbul Şube Lideri Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu, söz konusu projelerin ileride yapılaşmalara imkan tanıdığını anlattı. Giritlioğlu, şu tabirleri kullandı:
“Doğal müdafaa alanı ve doğal SİT özelliği taşıyan bir bu türlü bir alanın içerisindeki kullanımın sonlandırılması gerekir. Millet bahçesi yapılması elbette ki yanlış bir karardır. Bu uğraş Validebağ Korusu için de verildi, verilmeye de devam ediyor. Millet bahçesi olmasıyla birlikte bu tip alanların türel statüsü değişiyor. Artık içinde birtakım yapılaşmalara imkan tanınır hale geliyor. Millet bahçelerinin içinde stant ve fuar alanları, mescitler, mescitler, kütüphaneler, çay bahçeleri, kafeteryalar, restoranlar vb. alanlar yapılması yasal düzenlemelerle tanımlanmış durumda. Hasebiyle bu alan orman yahut rastgele bir öbür doğal müdafaa alanı içerisindeyse de bu alanın içerisinde yapılaşmalara müsaade verilecek manasına gelir. Belirli altyapı düzenlemelerinin ve otoparkların yapılacağı manasına gelir.”
ŞPO İstanbul Şube Lideri Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu: “Karar hakikat değil; yapılaşmanın önünü açıyor”
“Rant uğruna yapılıyor”
Ekolojik tasalarının yüksek olduğunu tabir eden İBB ve Üsküdar Belediyesi eski Meclis Üyesi CHP’li Nezih Küçükerden ise, Nakkaştepe’de verilen çabayı hatırlatarak şöyle konuştu:
“Üsküdar’da boğaza bakan, merkeze çok yakın bir alandan bahsediyoruz. Donatı alanlarının içinde, bunların nasıl yapılacağı gerek yasa, gerek yönetmelikler tarafından tanım edilmiştir lakin bunların hiçbiri belediyeler tarafından uyarlanmıyor. Yeşili yok ederseniz ya çöl olur ya sel. Bugün İstanbul’un kuzey ormanlarını perişan ettiniz. Binlerce, milyonlarca ağaç kestiniz, yok ettiniz. Artık kentin içindeki ufak tefek, bu vasıftaki yerleri, millet bahçesi ismi altında kazıp biçip perişan ediyorsunuz. Bunun ismine siz ‘yeşili korumak’ diyorsanız bu türlü bir yeşili muhafaza olamaz. Yeşili korumaktan öteki bu ülkenin devası yok fakat maalesef rant uğruna bunlar yapılıyor. Yalnızca İstanbul’da değil, ülkenin her alanında doğal sit alanları yok ediliyor.”
Proje, 100 milyon 158 bin 561 Türk lirasına ihale edildi
TOKİ’nin bilgilerine nazaran İstanbul’da yalnızca Pendik Dumlupınar’da bulunan millet bahçesi tamamlanmış görünüyor. İnşaatına devam edilen toplamda 18 farklı millet bahçesi projesi bulunuyor. Bunlardan ikisi, Üsküdar’daki projenin ihale edildiği Kayaş Madencilik İnşaat Anonim Şirketi’nde.
Üsküdar’daki proje 100 milyon 158 bin 561 Türk lirasına; Beykoz’daki proje ise 61 milyon 161 bin Türk lirasına Kayaş Madencilik’e ihale edilmiş durumda.
“OGM’nin yerleşim yerlerine bitişik orman alanlarına özel yangın aksiyon planlarının hazırlanmadığı tespit edildi”
Sayıştay’ın, Orman Genel Müdürlüğü’ne (OGM) ilişkin 2021 yılı kontrol raporunda OGM idare süreçlerinde şu problemlerin tespit edildiği aktarıldı:
-2021’de orman yangınları pek çok vilayet, ilçe ve köyü de tehdit etmiştir. Fakat, yangın söndürme çalışmalarında, OGM ile lokal idareler ortasında işbirliği ve yetki meseleleri ortaya çıkmıştır.
-Büyük orman yangınları üzerinde durulup, yerleşim yerlerine bitişik orman alanları için lokal idarelerle işbirliğine yönelik konuya yer verilmemiştir. Sonuç olarak, ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla insan ve araç-gereç kaynaklarının seferber edildiği büyük orman yangınlarını yönetmek için yerleşim yerlerine bitişik orman alanlarına özel yangın aksiyon planları hazırlanmalı ve lokal seviyede ayrıntılı iş akışları oluşturularak kurumlar ortası işbirliği sistematik hale getirilmelidir.
-Özellikle özel etraf muhafaza bölgeleri ve doğal sit alanlarındaki kıyılarda bulunan mesire yerleri ile ilgili meseleler Tarım ve Orman Bakanlığı ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ortasında uyumun sağlanması muhtaçlığını ortaya koymaktadır.
-Bölge Müdürlüklerinde yapılan incelemelerde; kıyılarda ve korunan alanlardaki orman alanlarının tasarrufu konusunda etraf, şehircilik ve iklim değişikliği müdürlüğü ile vazife ve yetki alanlarının çakışmasından kaynaklanan planlama, idare ve işletme meseleleri yaşandığı, bu durumun kamu kaynaklarının daha aktif ve verimli bir biçimde kullanılamamasına yol açtığı görülmüştür.
-Sonuç olarak, orman alanlarındaki yetki çakışmaları mesire alanlarının kurulması ve işletilmesiyle ilgili muğlaklığı artırmakta ve faal bir idaresi engellemektedir. Kıyılarda bulunan orman alanlarının tasarrufu konusundaki yetki Orman Genel Müdürlüğündedir. Mesire yerlerinin imar plan ve projelere ait her türlü müsaade ve görüş Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından alınmaktadır. Bu nedenle, korunan alanlar olan Özel Etraf Muhafaza Bölgeleri ve Doğal Sit Alanlarındaki kıyılarda Devletin karar ve tasarrufu altında bulunan alanlar ile irtibatlı mesire yerlerinin işletilmesine yönelik Tarım ve Orman Bakanlığı ile Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ortasında yine protokol yapılması gerektiği bedellendirilmektedir.
-Orman yangınları 2020 yılına oranla 2021 yılında 6 kat arttı. 2021 yılında 139 bin 503 hektarlık ormanlık alan ziyan gördü.
-OGM’nin yerleşim yerlerine bitişik orman alanlarına özel yangın hareket planlarının hazırlanmadığı tespit edildi.”