Ukrayna’ya savaşmak üzere giden ve savaş sırasında Rus güçlerince yakalanarak tutuklanan iki İngiliz, bir Fas vatandaşı, Rusya’nın RIA Novosti haber ajansına nazaran, Rusya dayanaklı güçlerin denetimindeki bölgede çıkarıldıkları mahkemede idam cezasına çarptırıldı.
İngiliz vatandaşları 28 yaşındaki Nottinghamshire’dan Aiden Aslin ve Bedfordshire’dan 48 yaşındaki Shaun Pinner, Rus yanlısı ayrılıkçıların denetimindeki Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde mahkemeye çıkarıldı.
Bölge Rus yanlısı ayrılıkçılar tarafından denetim ediliyor lakin memleketler arası hukuka nazaran Ukrayna toprağı. Bu durumdan ötürü mahkeme memleketler arası alanda legal kabul edilmiyor.
Üç kişi “paralı savaşçı” olmak suçlamasıyla mahkemeye çıkarıldı. Lakin İngiliz vatandaşı iki kişinin aileleri, bu şahısların Ukrayna ordusuna bağlı askerler olduğunu söz ediyor.
İngiltere, iki vatandaşının da Ukrayna silahlı kuvvetlerinin hizmetinde ve “savaş esiri” olduğunu söylüyor. İngiltere’nin açıklamasına nazaran orduya mensup oldukları için Aslin ve Pinner’ın dokunulmazlığı olmalı ve çatışmada yer aldıkları gerekçesiyle mahkemeye çıkarılmamalı.
Telegram hesabından haberi duyuran RIA News, “Donetsk Halk Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi, İngiliz paralı savaşçılar Aiden Aslin ve Sean Pinner ile Faslı paralı savaşçı Saadun Brahim ile ilgili birinci kararını verdi; üçü de idam cezasına çarptırıldı” tabirlerini kullandı.
Donetsk’te mevt cezası alan İngilizler kimdir?
İdam cezasına çarptırılan üç kişi de Ukrayna ordusunun mensuplarıydı ve Mariupol’de Rus güçler tarafından yakalanarak esir alınmıştı. 28 yaşındaki Aiden Aslin, Nottinghamshire’ın Newark kasabasından 2018 yılında Ukrayna’ya gitti ve Ukraynalı bir bayanla nişanlandı; Ukrayna donanmasına kaydoldu.
Ailesinin verdiği bilgiye nazaran Aslin daha evvel de Suriye’ye giderek Kürt savaşçılarla birlikte IŞİD’e karşı savaşmıştı.
Rus güçler tarafından rehin alındığından bu yana Rusya televizyonlarında imgeleri yayımlanıyordu; bu manzaralarda çok yorgun, yaralanmış ve yüzü şişmiş olarak görülüyordu.
Shaud Pinner’ın ailesi ise kendisinin İngiltere ordusunun “çok saygıdeğer bir üyesi” olduğunu söylüyor.
Dört sene evvel Ukrayna’ya giden ve tecrübesini burada paylaşmak emeliyle Ukrayna ordusuna katılan Pinner, ailesine nazaran, “Ukrayna’daki hayatı çok sevmiş ve ülkeyi yeni meskeni olarak benimsemişti. Ülkedeki insani gereksinimlere odaklanan Ukraynalı eşiyle de burada tanışmıştı.”
Pinner’ın Ukrayna ordusuyla yaptığı üç yıllık kontrat bu yılın sonunda bitecekti ve o da askerliğe son verip ülkedeki insani yardım hizmetlerine katkıda bulunmaya karar vermişti.
BBCKararı temyize götürmek istiyorlar
Üç şahsa idam cezası veren yargıçlar heyeti, kararı “adil” olarak tanımladı.
Interfax da üç kişinin “paralı savaşçılık” yaparak “Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde anayasal sistemi bozarak gücü ele geçirmeyi hedeflemek” suçlamasıyla yargılandığı yazdı.
Tass haber ajansı da üç adamın avukatlarının kararı yüksek mahkemeye götürmek istediğini belirtti.
Donetsk Halk Cumhuriyeti, 2014’te Ukrayna ordusuna karşı savaşan Rusya takviyeli ve Rus yanlısı ayrılıkçıların denetim ettikleri topraklarda tek taraflı ilan ettikleri bir bölge.
2014’te hem Donetsk hem de komşusu Luhansk’ın üçte birlik kısmını Rus yanlısı ayrılıkçılar ele geçirmiş; buralarda Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri’ni ilan etmişlerdi. 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna işgali başlamadan günler evvel, Kremlin bu iki bölgenin bağımsızlığını tanıdığını açıklamıştı.
Bu iki bölgenin oluşturduğu yere “Donbas” ismi veriliyor. Rus ordusu, savaşın son haftalarında bu bölgeye odaklanarak sahip oldukları alanı genişletmeye çabalıyor.
İngiltere: Derin kaygı duyuyoruz
Savaşın başından bu yana Ukrayna’ya hem askeri ve maddi hem de ağır diplomatik dayanak veren İngiltere’den karara reaksiyon geldi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın resmi konutu olan Downing Street’ten “idam kararlarından derin kaygı duyuyoruz” açıklaması geldi:
“Savaş esirlerinin siyasi emellerle istismar edilmemesi gerektiğini tekraren söyledik. Cenevre Sözleşmesi’ne nazaran savaş esirlerinin savaşçı dokunulmazlığı vardır ve çatışmalarda yer aldıkları için yargılanmamaları gerekir. Biz de Ukraynalı yetkilileri çalışarak Ukrayna ordusuna mensup ve savaş esiri olarak tutulan tüm İngiliz vatandaşlarının özgür bırakılması için çabalayacağız.”
Dışişleri Bakanı Liz Truss da karar için, “Hiçbir meşruiyeti olmayan kelamda mahkeme kararı” tabirlerini kullandı.