Dünyanın gözü kulağı dünden beri Pasifik’ten gelen haberlerde.
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti ile bölgedeki tansiyon tepe yapmış durumda.
Çin askeri tatbikatlara sürat verirken Ukrayna’dan gelen haber gözlerin bir defa daha Doğu Avrupa’ya çevrilmesine neden oldu.
İki ordunun ülkenin doğu bölgeleri için verdiği kanlı savaş son hız devam ederken Milletlerarası Atom Gücü Ajansı Lideri Rafael Grossi’den dikkat çeken açıklamalar geldi.
İngiliz Daily Mail gazetesinde yer alan habere nazaran, Grossi Zaporizhia Nükleer Santrali’nin son durumunu ‘tamamen denetimden çıktığı’ kelamları ile özetledi.
Rus birliklerinin Mart ayı başlarında ele geçirdiği nükleer tesisteki durumun her geçen gün daha da tehlikeli hale geldiğinin altını çizen Grossi şu tabirleri kullandı;
‘Güvenliğin her prensibi şu yahut bu formda ihlal edilmiş durumda. Bunun devam etmesine müsaade veremeyiz zira bu son derece büyük bir tehlike.’
Rus güçleri bölgeyi ele geçirmeden evvel tesisi vurmuş, çıkan yangın dünya genelinde büyük paniğe neden olmuştu.
Nükleer tesisin ‘aktif savaşın sürdüğü bir bölgede’ olduğunu da kelamlarına ekleyen Grossi ekipman ve yedek kesim tedarik zincirinin kesintiye uğradığını hatırlattı ve ‘bu yüzden tesisin gereksinimi olan her şeyi aldığından emin değiliz’ dedi.
Uzmanlar uzun bir müddettir tesiste yaşanabilecek bir kazanın Çernobil gibisi bir felaketin yaşanabileceği konusunda ihtarlarda bulunuyor.
Geçtiğimiz haftalarda Rusların işgali altında bulunan tesiste askerlerin ölmesiyle birlikte büyük bir endişe baş göstermişti.
İstasyonun bulunduğu Enerhodar belediye lideri Dmytro Orlov, askerlerin ‘çok korktuklarını ve panik içinde koştuklarını’ ve kimilerinin şu anda hastanede ağır bakımda olduğunu söylemişti.
BU SANTRAL NEDEN DEĞERLİ?
1984 ve 1995 yılları ortasında inşa edilen Zaporizhzhia nükleer santrali, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın dokuzuncu en büyük nükleer santrali pozisyonunda.
Her biri 950 MW üreten altı reaktöre ve toplam 5 bin 700 MW çıkışa sahip olan tesis Ukrayna’nın gücünün 4’te 1’ini üretiyor.
Tesis, Dinyeper ırmağı üzerindeki Kakhovka rezervuarının kıyısında, Güneydoğu Ukrayna’da Enerhodar’da yer alıyor.
Nükleer santral Donbas bölgesinden yaklaşık 200 kilometre, Kiev’in 550 kilometre güney doğusunda yer alıyor.
Rusya’nın, füze sistemleri de dahil olmak üzere silahlarını bu tesiste depoladığı biliniyor.
ON BİNLERCE HAYATA MAL OLDU
26 Nisan 1986’da, o periyot Sovyetler Birliği’ne bağlı olan Ukrayna’nın başşehri Kiev’in 130 kilometre kuzeyindeki Çernobil kenti, insanlık tarihinin en fecî etraf felaketlerinden birine sahne olmuştu.
Pripyat kenti yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali’nin dördüncü reaktöründe yaşanan patlama sonucu etrafa, 1945’te Hiroşima’ya atılan atom bombasının 50 katına eşit ölçüde radyasyon yayılmıştı.
Patlamanın akabinde radyoaktif husus yüklü bulutlar Türkiye dahil birçok ülkeyi etkilemiş, Çernobil nükleer faciası birtakım bağımsız araştırmalara nazaran yaklaşık 200 bin kişinin direkt ya da dolaylı olarak vefatına sebep olmuştu.