Uçan taksilerin gelecek 3 yıl içinde tahminen de yüzlercesi havada olacak. Bilhassa başlangıçta Dubai, New York ya da yaygın geniş alanlı yerleşimi ile Los Angeles üzere kentlerde uçan taksi kullanımının sayısal olarak 10 bini geçeceği sanılıyor. Yapılan araştırmalardan ortaya çıkan sonuca nazaran yaklaşık 250 milyar dolarlık bir pazar doğuyor.
Uçan taksi pazarı için imalatçı şirketler bilhassa pandemi sonrası sertifika alabilmek için adeta yarışa girdiler. Bu şirketlerin hem Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi hem de Avrupa Sivil Havacılık Emniyeti Ajansı EASA’ya çok sayıda müracaatları var. Otoriteler müracaatları büyük titizlikle inceliyorlar. Zira bu araçlar yerleşim yerlerinin üzerinde uçacaklar. Bir aksilik anında düştüğünde yerde büyük can kaybı ve ziyana yol açabilirler. Araçlar elektrikli olduğu için düştükleri yerlerde patlama ya da büyük yangın riski görülmüyor. Lakin birçoklarının kâfi süzülme açıları yok. Bu yüzden düşme anında bir kütle halinde çakılabilirler.
Uçan taksilerin birçok bir pilot tarafından kullanılmayacak. Otonom sistemler bir yer merkezinden yönetilecek. Kentlerde yapılacak planlamalarla çok sayıda park yerleri olacak.eVTol istasyonları elbette kıymetli bir şarj merkezi de olacak.
Hürriyet’ten Uğur Cebeci’nin yazısına nazaran; öte yandan uygulama üzerinden hizmet veren taksi şirketleri Uber ve InDrive şimdiden uçan taksilerle ilgilenmeye başladılar. Hatta yatırım için harekete geçtikleri de söyleniyor. Lakin hangi modellerle ve kaç kişilik uçan taksilerle ilgilendikleri bilinmiyor. Tekrar de sızan haberlere nazaran en az 4-6 yolcu kapasiteli olan uçan taksilerin onlar için cazip olabileceği ve şoförsüz modellerin tercih edileceği söyleniyor.
İLK BAŞARILI HAVA TAKSİ
Kısaca eVTOL diye isimlendirilen ve değişik versiyonları olan bu araçlar dikine kalkıp, uçak üzere yol alıyorlar ve tekrar dikine inebiliyorlar. Vertical take of and landing (VTOL) denilen eletrikli sistemler aslında hepsi dronların gelişiminin yarattığı eserler. Çok sayıda elektrik motoru ile çalışan sistemler hava taksi olarak 2-4 ve 6 kişilik olarak planlandı. Lakin artık 40 kişilik bir hava taksi için de harekete geçildi. Elektrik şarjı ile çalıştıkları ve aküler ağır olduğu için bu araçlar çok da uzun havada kalamıyorlar. Tekrar de yeni kuşak akülerle menzilleri bin kilometreye kadar çıkacak üzere. Zira akü teknolojisi elektrik araçların yaygınlaşması ile birlikte daha süratli gelişim göstermeye başladılar. Lityum yüklü pillerde oluşan akülerden 1000 kilometre menzilli bir çalışma Çin’de ortaya çıktı.Hemen bir yıl içinde olmasa da çok uzun sürmeyecek bir araştırma periyodundan ve testlerden sonra devreye girecekleri düşünülüyor. Hava taksiler çoklukla 13-15 metre uzunlukta ve 3-4 metre genişlikte projelendiriliyorlar. Biraz tombul bir kuş üzere kentlerin üzerini saracaklar. O gün ne gündür bilinmez lakin çok da uzak görünmüyor.
DUBAİ ÖNCELİK ALIYOR
Hava taksi için en istekli yer Dubai. Hatta geçtiğimiz haftalarda Çinli XPeng şirketinin elektrikli uçan taksisi test edildi. Azamî 380 metreye kadar çıkabilen bu uçan taksi Dubai’deki uçuşlarında belirlenen 91 metrenin üzerine çıkmayacak.
130 kilometre sürate ve 35 dakika havada kalma müddetine sahip XPeng’in maksadı 2025 yılında servise girmesi. Bütün testlerin tamamlanması ve sertifika alınmasından sonra bu aracın otonom yani insansız ve bir merkezden kumanda ile uçacağı belirtiliyor.
‘UÇAN OTOMOBİL’DE ÖNDER OLDU
Slovak dizayncı Stefan Klein’in yaptığı Klein Vision isimli uçan araba test uçuşlarının birçoklarını tamamlayarak ülkede uçuş sertifikasını aldı. Artık sırada Avrupa’nın havacılık otoritesi EASA’nın sertifikası gerekiyor.Dört büyük tekerleği ve iki koltuğu olan bu uçan araba saatte neredeyse 200 kilometre sürat yapabiliyor. Ve yalnızca arabadan uçağa dönüşümü 2-3 dakika içinde gerçekleşiyor. Şimdi otoritelerce tam açıklanmamış olsa da uçan arabanın menzili tam 1000 km. Uçuş sırasında 4 bin metreden biraz fazla yükseğe çıkabiliyor. Uçan araba gücünü, araba akaryakıtı ile çalışan ve 104 kilovat (139 hp) sağlayan 1.6 litrelik bir BMW yol arabası motorundan alıyor. Toplam tartısı 1100 kg bulan uçan araba Mercedes Sedan S sınıfı bir araba büyüklüğüne sahip. Saatte 120 kilometre sürate ulaştığında havalanan Klein Vision AirCar’ın artık ikincisi daha da geliştirilerek yapılıyor.İkinci prototip’in uçar hale gelmesinden sonra uzun uçuş testleri de yapılacak.Uçak araba konusunda dünyada 200’den fazla denenen tasarım var. Fakat Slovak tasarımcınınki şimdilerde öne geçmiş ve gerçeğe en yakın seyahate başlamış üzere görünüyor. Ayrıyeten suratı ve uçuş aralığı üzere hususlarda da öteki deneysel eserlere fark atıyor. Katlanır kanatları, fazla yakıt harcamayan motoru ve güvenirlilik kazanmış eserlerle oluşturulan yapısı Klein Vision’ın seri imalat ve geniş kullanım bahtını giderek arttırıyor. Birinci prototipi 2020 yılında uçan ve daima geliştirilen bu uçan araba bütün yeni teknolojileri de yapısında barındırıyor.