Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, yazılı açıklamasında, 2022-2023 yılı ziraî üretim ve pazarlama devrinin ekim ayı prestijiyle başladığını anımsattı.
Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 1 Ekim-31 Aralık 2022 periyodundaki toplam yağış datalarına dikkati çeken Bayraktar, bu süreçte tüm bölgelerin olağanın altında yağış aldığını bildirdi. Bayraktar, bir evvelki yıla nazaran de Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç öteki tüm bölgelerde daha az yağış görüldüğüne işaret ederek, “Son devirde Ege ve Marmara bölgelerinde devam eden yağışlar bilhassa kuru alanlarda üretim yapan üreticilerimizi sevindirdi ve bu bölgelerde kuraklık riski şimdilik azaldı. Yağış almayan İç Anadolu Bölgesi’nde ise kuraklık riski devam ediyor. Üreticilerimiz kış yağışlarının devamının gelmesini bekliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Geçen yılın ekim, kasım ve aralık ayları ile bu yılın ocak başında beklenen yağmur ve kar yağışlarının gelmemesiyle ekim alanlarında bilhassa İç Anadolu Bölgesi’nde buğday ve arpa çıkışlarının olumsuz etkilendiğini vurgulayan Bayraktar, yağış gelmezse üreticiyi güç günlerin beklediğini bildirdi.
Bayraktar, Marmara ve İç Anadolu bölgelerinin bir kısmının gereğince yağış alamaması ve hava sıcaklıklarının olağanların üzerinde gerçekleşmesi sebebiyle suya daha fazla gereksinim duyulduğunun altını çizerek, bilhassa Konya, Eskişehir, Nevşehir ve Kırşehir’in kimi bölgelerinde çimlenmede sorun olduğunu, köklerde sararma meydana geldiğini aktardı.
“Birçok vilayette baraj düzeyleri düştü”
Bayraktar, içme ve ziraî sulama baraj ve göletlerinin olağan düzeylerinin çok altında su tutma riski bulunurken yer altı sularının yetersizliğinin de artarak devam ettiğini, birçok vilayette baraj düzeylerinin düştüğünü tabir etti.
Kışlık ekilen eserlerde kuraklıktan etkilenme hasebiyle randıman kaybı varsayımları için şimdi erken bir periyotta olunduğuna dikkati çeken Bayraktar, “Önümüzdeki günlerde yağışların olağan düzeyinde olmasıyla hububatta kuraklık riski azalabilir. Kış yağışlarının yanında mart, nisan ve mayıs aylarındaki yağışların kışlık ekimler açısından ehemmiyeti daha büyük hale geldi.” bilgisini verdi.
Bayraktar, Aralık 2022 periyodu sıcaklık ortalamasının 52 yıllık ortalamaların en yükseği olduğunun altını çizerek, bu durumun bilhassa meyve ağaçlarında fenolojik gelişmenin vaktinden evvel olmasına yol açacağını vurguladı.
Yeterli sulama yapılamaması durumunda birçok eserde randıman kaybı yaşanabileceğini belirten Bayraktar, üreticinin az su isteyen eserleri tercih edeceğini kaydetti.
Bayraktar, kuraklığın birçok üreticiye ziyan verebileceğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Basınçlı sulama imkanlarının artırılması sağlanmalıdır. Bölge bazında kuraklığa ve soğuğa toleranslı tohum çeşitleri daha fazla geliştirilmeli ve hastalıklara güçlü çeşitlerinin kullanım alanları yaygınlaştırılmalıdır. Yeni gölet ve baraj yatırımları başlatılmalı ve devam edenler bir an evvel tamamlanmalıdır. Yer altı sularımızın bilinçsizce ve çok bir biçimde tüketilmesi önlenmelidir. Güneydoğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi, Doğu Anadolu Projesi üzere büyük sulama yatırımlarını içeren projeler bir an evvel tamamlanmalıdır. Hemen eski ve atıl vaziyette olan sulama sistemleri yenilenmeli, kapalı sistemlere geçilmelidir. Yer altı sularını tutmak için yeraltı barajları inşa edilmelidir.”