Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, ayçiçeği alım fiyatının, artan girdi maliyetleri, enflasyon ve üretici kar marjı dikkate alınarak açıklanması gerektiğini belirtti.
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, hasadın başlamasıyla Birlikler tarafından açıklanan fiyatların üreticilerin beklentilerini karşılamadığını söz etti.
Bu fiyatların yine gözden geçirilerek artırılması gerektiğini, öbür alım yapan Birliklerin de bir an evvel fiyat açıklamasının beklendiğini belirten Bayraktar, üreticinin emeğinin karşılığını alması gerektiğini vurguladı. Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Üretimini artıran üreticilerimiz alın terinin karşılığını alarak ödüllendirilmelidir”
“İthalatçı ülkelerdeki kriz ve savaş nedeniyle ithalat tehlikeye girmiş, fiyatlar yükselmiş, bu gelişmeler üzerine üreticiler ayçiçeği ekimi için teşvik edilmiş ve üretilen eserin tamamının üreticiyi mağdur etmeyecek bir halde değerlendirileceği yetkililer tarafından tabir edilmişti. Bu nedenle ayçiçeği üreticisi uygun bulduğu alanlara ayçiçeği ekti. Üretimini artıran üreticilerimiz alın terinin karşılığını alarak ödüllendirilmelidir.“
Ayçiçeğinin Türkiye iktisadı açısından kıymetine dikkati çeken Bayraktar, sıvı yağ tüketiminin yüzde 76’sının ayçiçeği kaynaklı olduğunu söz etti.
Ayçiçeği üretiminin ülke gereksinimini karşılamada yetersiz kalması nedeniyle kelam konusu üretim açığının ithalat yoluyla karşılandığını belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Son yıllarda ayçiçeği ithalatı daha fazla yapılıyor”
“İthalatımız geçmiş yıllarda çoğunlukla ayçiçeği yağı biçiminde yapılmaktayken son yıllarda ayçiçeği ithalatı daha fazla yapılıyor. TÜİK bitkisel eser istikrar tablosuna nazaran, 2020-2021 döneminde Türkiye’nin ayçiçeğinde yeterlilik oranı yüzde 62,5’tir. 2021’de ayçiçeği tohumu yağı ve küspesi dış ticaretinde 942 milyon dolar açık verdik. Ülkemizde ayçiçeği Trakyabirlik, Karadenizbirlik ve Çukobirlik tarafından alınıyor. Bu birliklerin dışında son yıllarda Tarım Kredi Kooperatifleri ve Konya Şeker de alım yapmaya başladı. Birliklerin alımları ayçiçeği ekim alanlarının artmasında da değerli bir etkendir.“
Bayraktar, ekiliş alanlarının artmasıyla, ayçiçeği üretiminin geçen yıla nazaran yükselmesinin beklendiğini, bu bahiste TÜİK 1. kestiriminin yıllık bazda yüzde 5,6 artış tarafında olduğunu tabir etti.
“Ayçiçeği stratejik bir üründür”
Öte yandan, 2004-2021 yıllarında ayçiçeği ekim alanının 550 bin hektardan yüzde 63,8 artışla 901 bin hektara yükseldiğini ve bu artışın 2019-2021 periyodunda yüzde 19,8 olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Ayçiçeği stratejik bir eserdir. Ekim alanlarının artırılması gerekir. Fiyat ve alım garantisi, ayçiçeğinde ekim alanlarının artmasındaki değerli etkenlerdir. Ayçiçeği fiyatları üreticinin kâfi gelir elde edeceği düzeyde tutulmalıdır. Ayçiçeği TMO vasıtasıyla devlet müdahale alımı kapsamına alınmalıdır. Prim, mazot ve gübre takviyelerinin artırılarak devam ettirilmesi, üreticilerimizin ayçiçeği üretiminde kalması için uygulanması gereken en kıymetli fiyat siyaset aracıdır. Takviyelerin en az girdi enflasyonu oranında artırılması gerekiyor.” (AA)