İSTANBUL (İGFA) – Yüzlerce yıldır, Türk mutfağının vazgeçilmezi olan turşu, pek çok yemeğin yanına eklenerek sofraları şenlendiriyor.
Sonbaharda kurulan turşular sıklıkla kış mevsiminin vazgeçilmezi haline geliyor. Areda Piar Türk halkının turşuya dair alışkanlıklarını araştırarak merak edilenlere ışık tuttu. Yeşilçam sinemalarına mevzu olan ‘limon mu sirke mi’ sorusu da adeta karşılık buldu.
Bu aylarda kurulan turşular, kış mevsiminde sofralara gelir ve yemeklerin yanında epeyce lezzetli bir takviye üzere tüketilir.
Areda Piar, Türk mutfağının vazgeçilmezi olan turşu alışkanlıklarına dair bir araştırma yaptı. Türkiye genelinde 1.100 kişinin katıldığı ve 16 – 22 Ekim 2023 tarihleri ortasında yapılan araştırma, kantitatif araştırma tekniklerinden CAWI tekniği ile “Areda Survey’in Profil Bazlı Dijital Paneli” kullanılarak gerçekleştirildi.
Turşu tüketicilerinin öne çıkan tercihlerini ortaya koydu.
KIŞ HAZIRLIKLARIN BAŞINDA TURŞU GELİYOR
in 100 şahısla gerçekleştirdiği araştırmaya nazaran, tüketiciler kışın tüketmek için yaptığı besin hazırlıklarının başında yüzde 18,4 ile turşu geliyor.
Diğer kış hazırlıkları ise sırasıyla şöyle; domates 11,6, tarhana yüzde 10,9, reçel yüzde 10,8, biberli menemen sosu yüzde 9,7, biber salçası yüzde 8,3, domates suyu yüzde 7,9, taze zerzevat yüzde 7,0, biber ve patlıcan kurusu yüzde 6,3, komposto yüzde 4,7, bamya kurusu yüzde 2,9 ve öbür seçeneği yüzde 1,5.
KAVANOZ MU DERİN DONDURUCU MU?
Sonbahar aylarında yapılan hazırlıkta tüketicilerin yüzde 33’ünün kışlık yiyeceklerini kendilerinin yaptığı ortaya çıktı. Yüzde 28,4’lük kesim ise organik eser satıcılarından aldıklarını söyledi. Yüzde 24,8’i marketi tercih ederken, yüzde 13,8 tanıdığı birinden yiyeceklerini temin ediyor.
Peki, kışlık yiyeceklerini kendilerini yapanlar nasıl koruma ediyorlar? Tüketicilerin yüzde 50,7’si kışlık yiyeceklerini kavanozda koruma ederken, başka yüzde 49,3’ü derin dondurucuda saklamayı tercih ediyor.
TURŞU ALINMAZ, KURULUR!
Araştırmada Türk halkının yarısından birçoklarının turşusunu kendi yaptığı da öğrenildi. Şöyle ki, “Turşunuzu nereden temin ediyorsunuz?” sorusuna yüzde 65,1’lik kesim ‘kendim yapıyorum’ karşılığını verdi. Turşu severlerin yüzde 13,2’si turşucudan, yüzde 11’i marketten, yüzde 5,7’si tanıdığı birinden turşusunu almayı tercih ediyor. Yüzde 5 oranında bir kesim ise turşu almadığını söz etti.
TÜRK HALKININ FAVORİ TURŞUSU SALATALIK
Turşu severlerin favori turşusu salatalık… O denli ki ‘Favori turşunuz hangisi?’ sorusunda salatalık yüzde 44,7 ile dorukta. Öbür favori turşular ise sırasıyla şöyle; yüzde 24,8 karışık, yüzde 10,6 lahana, yüzde 9,2 biber, yüzde 4,2 acur, yüzde 1,9 taze fasulye, yüzde 1,2 yeşil domates, yüzde 0,7 havuç, yüzde 0,5 patlıcan, yüzde 2,2 öbür.
SİZCE TURŞU LİMONLU MU OLUR, YOKSA SİRKELİ Mİ?
Yeşilçam sinemalarına de bahis olan ‘en güzel turşu suyu sirkeden mi yoksa limondan mı olur’ tartışmalarında Türk halkı tercihini yaptı. Yüzde 75,9 üzere çok büyük bir çoğunluk turşunun ‘sirkeli’ olanını tercih ediyor. Yüzde 24,1 ise turşunun limonla yapılması gerektiğini lisana getiriyor.
Tüketicilerin yüzde 64,1’i turşu suyunu, yüzde 35,9’u şalgam suyunu tercih ediyor.
Peki, turşu suyunu acılı mı seversiniz yoksa acısız mı? Turşu severlerin yüzde 51,3’ü acısız derken, yüzde 48,7’si acılı tüketmeyi tercih ediyor. Turşunuzu nasıl tercih edersiniz sorusuna ise yüzde 49,8’i acısız, yüzde 50,2 acılı karşılığını verdi.
TURŞUNUN YANINDA KURU FASULYE TÜKETİLİYOR
Turşu en çok neyin yanına yakışıyor? Türk halkının yarısından birden fazla kuru fasulyenin yanında turşu olmazsa olmaz diyor. Yüzde 52,7’lik kesim turşu ile birlikte kuru fasulye tüketmeyi sevdiğini söylerken, yüzde 10,6’sı nohut, yüzde 8,1’i balık, yüzde 7,7’si pilav, yüzde 6,5’i tarhana çorbası, yüzde 2,9’u döner tüketiyor. Başka tercihler ise yüzde 2,7’si dürüm, yüzde 2,7’si başka, yüzde 2,2’si tavuklu pilav, yüzde 1,7’si kavurma, yüzde 1,2’si makarna, yüzde 1’i hamburger.
YUMURTANIN DA TURŞUSU MU OLUR!
Bilindiği üzere Türk mutfağında birbirinden enteresan turşu çeşitleri var. Duyunca, “Bunun da turşusu mu olurmuş?” dedirtiyor. “Turşusu olduğunu duyduğunuzda şaşırdığınız eserler nedir?” sorusunun karşılığında ‘yumurta’ büyük bir çoğunlukla lisana getirildi. Yüzde 40,2 yumurta derken, yüzde 13,4 balık, yüzde 11,2 bamba, yüzde 9,3 mandalina, yüzde 7,1 muz, yüzde 4,4 karpuz, yüzde 3,9 erik, yüzde 2,9 mantar, yüzde 2,7 kiraz, yüzde 2,2 avokado, yüzde 0,2 üzüm, yüzde 2,5 öbür karşılığını verdi.
Turşu severlerin kışın neredeyse iki günde bir turşu yediği de öğrenildi. “Kışın turşu tüketme sıklığınız nedir?” sorusuna yüzde 35,1 ‘iki günde bir’, yüzde 27,2 ‘haftada bir’, yüzde 21,5 ‘nadiren’, yüzde 12,8 ‘ her gün’ yediğini söylerken, yüzde 3,4 ise hiç tüketmediğini tabir etti.
TURŞUNUN DİYARI İÇ ANADOLU BÖLGESİ
“En yeterli turşu hangi bölgede yapılır?” sorusunda iç Anadolu bölgesi yüzde 24,3 ile ipi göğüsledi. Yüzde 21,8 Ege Bölgesi’ni, yüzde 19,9 Karadeniz Bölgesi, yüzde 14,6 Marmara Bölgesi, yüzde 7,2 Akdeniz Bölgesi, yüzde 6,7 Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yüzde 5,5 Doğu Anadolu Bölgesi takip etti.
Acılı biber severlerin en çok tercih ettiği çeşit yüzde 41,9 ile biberiye turşusu (tombik) oldu. Yüzde 36,1’i süs biber turşusu (ince), yüzde 22’si jalapeno biber turşusu (yuvarlak dilimlenmiş) dedi.
TURŞU TÜKETME SEBEBİNİZ NEDİR?
Turşu tüketicilerine neden turşu tükettikleri de soruldu. Yüzde 62’si yemek kültürü, yüzde 21,9’u hastalıklara karşı tedbir, yüzde 10,8’i metabolizmayı hızlandırmak için olduğunu lisana getirdi. Yüzde 5,3’ü ise öteki karşılığını verdi.
TURŞU EN ÇOK KIŞIN TÜKETİLİYOR
Peki, turşunun mevsimi var mı? Turşu tüketicileri en çok hangi mevsimde turşu tüketiyor? Bu soru da açık orta bir cevap buldu. Tüketicilerin yüzde 62,3’ü turşuyu kışın tercih ediyor. Yüzde 33,8’i dört mevsim derken, yüzde 2,8’si yaz yüzde 0,8’i sonbahar yüzde 0,3’ü ilkbahar dedi.
Kışın vazgeçilmez çorbası ise tarhana oldu. Yüzde 58,7 oranıyla tarhana en çok içilen çorba olurken, yüzde 41,3 üzere bir çoğunluk ise mercimek çorbasını tercih etti.