HANİFE BAŞ – Türkiye’de kripto para borsa sayısı artıyor. Yerli borsa sayısının 40 olduğu belirtiliyor. 20’ye yakın da yabancı borsa var. Son devirde Türkiye’ye giren yeni borsalara tanıklık ediyoruz. Birden fazla da ülkemizde ofis açıyor. Türkiye’nin genç nüfusu ve 8 milyondan fazla kripto para süreci yapan yatırımcının olması yabancıları cezbediyor.
Çinli dev Binance uzun vakittir Türkiye’de. Son devirde pek çok yeni kripto para borsasının geldiğini gördük. Bybit, Bitpanda, Rain, Huobi, SkyBitPro, Kucoin, OKX, AAX, FTX, Bitget bunlar ortasında. Hepsi farklı ülkelerden olan bu borsalar Türkiye pazarında büyük fırsat görüyor. Bu borsalar Türkiye’deki ekosistemi büyütmeye çalışırken, birden fazla sermayesini de artırıyor. Metaverse sonrası da bu alanın hareketlendiğini görüyoruz. Zira metaverse platformlarında da kripto para kullanmak gerekiyor.
Borsa sayısı giderek artsa da Thodex ve Vebitcoin olaylarını unutmamak gerekiyor. Türkiye’de şimdi regülasyonların oturmadığını da belirtmekte yarar var. Uzmanlara nazaran, Türkiye’de öncelikle regülasyon sürecinin tamamlanarak yatırımcıların korunması sağlanmalı. Regülasyon süreci hala işliyor ve kanunların yakın vakitte hayata geçmesi bekleniyor. Bunların 2023 yılına ötelendiğini de görüyoruz. Regülasyon ve yasalar belirlenince birçok şirket ve banka da bu alana girecek. Bankaların bu sisteme dahil olması tüm ekonomik sistemi etkileyecek bir öge olarak görülüyor.
Düzenleme yapılması şart
Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden Doç. Dr. Cem Barlas Arslan, maalesef Türkiye ve dünyada kripto paralarla ilgili düzenleme yapma hevesinin şu sıralar geri planda kaldığını belirterek, “Çok daha büyük sıkıntılar var. Lakin mağduriyetlerin önüne geçilmesi için kesinlikle bu alanda acil olarak düzenleme yapılması gerekiyor. Bu ekosisteme inanan çok sayıda kişi olduğu üzere bunun bir balon olduğunu sav edenler de var. Ama, kripto paralar dijital çağın bir gerçekliği olarak karşımızda duruyor. Şahsen gelecek yıllarda da gündemi meşgul edeceğine inanıyorum” dedi.
Türk yatırımcıların bir kısmının şu sıralar kripto piyasalarından uzak durduğunu düşündüğünü lisana getiren Arslan, “Luna faciası, çok sayıda kişinin parasının sıfırlanmasına neden oldu. Şu sıralar herkes beklemede. Lakin düzgün bir yükseliş trendi başlarsa, kripto paralara meraklı olan Türkler piyasaya giriş yaparak ivme kazandıracaktır. Türk halkı kripto paralara ilgi duyuyor. Yapılan araştırmalar kripto para sahipliği açısından Türklerin hatırı sayılır bir yeri olduğunu gösteriyor” diye konuştu.
Arslan, “Borç parayla, konut, araba satarak bu piyasaya girmeyin. Bilinçsiz yatırımcı için bu alan kumarhaneden farksız. Bilhassa kaldıraçlı süreçler saniyeler içinde tüm birikimlerin yok olmasına neden olabiliyor. Araştırıp bilgi sahibi olmadan bu piyasaya girmeyin” ihtarında bulundu.
Borsa seçerken bunlara kesinlikle dikkat edin
Uzmanlar, yatırım yapılacak borsayı seçerken dikkatli olunması teklifinde bulunuyor. Şimdi regüle olmayan bu alan dolandırıcılığa da çok açık. Gerçekten pek çok örneğini yakın geçmişte gördük. Borsa seçerken alım satım platformunun geçmişine bakın. Özelliklerini, güvenlik altyapısını araştırın. Aldığı güvenlik tedbirlerini ve sertifikalarını araştırın. Borsalarda fonların saklanma biçimi değerli. Fonları sıcak cüzdanlarda değil de soğuk cüzdanlarda saklayan borsalar genelde daha yeterli. Şeffaflık kıymetli. Kurucusu, CEO’sunun kim olduğuna bakın. Sahibi meçhul borsalara girmeyin. Hesap verebilir ve sorumluluk sahibi olup olmadığını araştırın. Bağlantı bilgilerine bakın.
Mağdurun başvuracağı türel yollar çok kısıtlı
Bilişim hukukçusu Murat Volkan Dülger, kripto paralara ait Türkiye’de şimdi kapsamlı ele alan bir düzenleme bulunmadığını anımsatarak, şunları söyledi: “Son iki yıldır Türkiye’de mağduriyetler yaşanıyor. Fakat bu yaşanan problemlerin hukuken ne formda çözülebileceğine dair net bir tahlil yok. Bu süreçte yeni mağduriyetlerin yaşanması elbette ki mümkün. Fakat buradaki mağduriyeti Türk Ceza Kanunu(TCK) manasındaki “mağdur” kavramıyla karıştırmamak gerek. Kişi, büsbütün kesimin tabiatından kaynaklanan nedenlerle parasını kaybetmiş olabilir yahut kişinin parası azalmış olabilir. Bu TCK manasında bir hata oluştuğu manasına gelmez. Ayrıyeten kişi, bilhassa bu bölüme ait ayrıntıların hukuken düzenlenmemiş olması nedeniyle dolandırıcılık hareketiyle de karşı karşıya kalabilir ve bu hatanın mağduru olur. Yatırımcıların çok dikkatli olması gerekiyor. Mevcut durumda parasını kaybetmiş olan bireylerin başvurabilecekleri bir sistem bulması çok güç. Son bir yıldır mağduriyet yaşayan insanlardan çok müracaat alıyoruz. Fakat mevcut türel düzenlemeler kapsamında TCK manasında bir kabahat olmadıkça başvurulacak rastgele bir türel yol yok. Bu nedenle yatırımcı evvel araştırma yapmalı.”
YARIN: Siber saldırganların yeni hedefi