Amerikan iş dünyası mecmuası Forbes’un Milyarderler Listesi’ne nazaran dünyanın en zengini 211 milyar dolarlık servetiyle lüks eşya devi LVMH’nin lideri Bernard Arnault olurken, geçen yılki doruğun sahibi Elon Musk, ikinci sıraya düştü. Milyarderler Listesi’nde bu yıl Türkiye’den de 26 isim yer aldı. Erdemoğlu Holding İdare Şurası Lideri İbrahim Erdemoğlu, 5,3 milyar dolarlık servetiyle Türkiye’nin en güçlü ismi oldu.
Forbes’un bu yıl 37’nci sefer yayımladığı Milyarderler Listesi’ne nazaran dünya çapındaki milyarder sayısı bir evvelki yıla nazaran 28 azalarak 2 bin 640’a düşerken üst üste ikinci azalışını kaydetti. Milyarderlerin serveti 500 milyar dolar azalarak 12,2 trilyon dolara indi.
Geçen yıl Twitter’ı yüksek fiyata satın almasıyla sahip olduğu Tesla şirketinin payları düşen Elon Musk, milyarderler listesinde 1’inci sıradan 2’nci sıraya indi. Musk’un serveti geçen yıla nazaran 39 milyar dolar azalışla yaklaşık 180 milyar dolar olarak hesaplandı.
Lüks eşya devi LVMH’nin lideri Bernard Arnault ise 211 milyar dolarlık servetiyle listenin birinci sırasına yerleşti. Böylece birinci defa bir Fransa vatandaşı listenin tepesinde yer aldı.
254 KİŞİ ARTIK MİLYARDER DEĞİL
Milyarderlerin yaklaşık yarısının serveti geçen yıla nazaran azalış kaydederken, toplam 254 kişi milyarder statüsünü kaybetti.
Bu statüyü kaybedenler ortasında, dolandırıcılıkla suçlanan, kripto para borsası FTX’in Kurucusu ve eski Üst Yöneticisi Sam Bankman-Fried, FTX’in eski yöneticilerinden Gary Wang ve müzisyen Kanye West üzere isimler dikkat çekti.
ABD, toplam serveti 4,5 trilyon dolar olan 735 şahısla en fazla milyardere sahip ülke olmaya devam etti.
Çin 2 trilyon dolarlık varlığı bulunan 562 milyarderle (Hong Kong ve Makao dahil) ikinci sırada yer alırken, Çin’i 675 milyar dolarlık servete sahip 169 milyarderle Hindistan izledi.
TÜRKİYE’DEN 26 İSİM LİSTEDE
Milyarderler Listesi’nde bu yıl Türkiye’den de 26 isim yer aldı. Erdemoğlu Holding İdare Heyeti Lideri İbrahim Erdemoğlu, 5,3 milyar dolarlık servetiyle Türkiye’nin en güçlü ismi olurken, dünyanın 497’nci en varlıklı insanı oldu. Erdemoğlu Holding’in bünyesined SASA, Merinos Halı, Dinarsu ve Padişah Halı yer alıyor. Erdemoğlu 2022 yılı listesinde 7. sıradaydı.
Erdemoğlu’nu Murat Ülker, (534. sırada 5.1 milyar dolar), İpek Kıraç (1027. sırada 2.7 milyar dolar), Mustafa Rahmi Koç (1104. sırada 2.7 milyar dolar) ve Saban Cemil Karı (1217 sırada 2.5 milyar dolar) izledi. Türk milyarderlerin toplam serveti yaklaşık 57,8 milyar dolar olarak hesaplandı.
Forbes’un 2021’de yayımladığı Milyarderler Listesi’nde yer alanların sayısı 2 bin 755’e yükselerek rekor kırmış, Kovid-19 salgınına karşın milyarderlerin toplam serveti 5 trilyon dolarlık artışla 13,1 trilyon dolara ulaşmıştı.
Hürriyet müellifi Vahap Munyar, 17 Haziran 2017’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Huber Köşkü’nde medya sahip ve yöneticileriyle buluştuğu iftardaki konuşmasını ve İbrahim Erdemoğlu’nu köşesine taşımıştı:
“Erdoğan’ın ismini açıklamadığı şirket SASA
17 HAZİRAN 2017… İstanbul Tarabya’daki Cumhurbaşkanlığı Huber Köşkü’ndeyiz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’ın, medya kümelerinin sahipleri, genel yayın direktörleri, köşe müellifleri, TV program üretimci ve sunucularından oluşan bir kümeyle iftarı var.
Erdoğan, iftardaki konuşmasında o gün bir iş insanıyla görüşmesini isim vermeden aktardı:
– Bugün bir vatandaş benimle görüşmeye geldi. Bir fabrika satın almış. 3.5 milyar dolarlık yatırıma hazırlanıyormuş. Bana, “Yeni fabrikamızın açılışını siz yapar mısınız?” diye sordu. Tabi, bu soru beni uçuruyor…
İftardan ayrılırken Cumhurbaşkanı’yla tek tek vedalaşma sırasında sordum:
– 3.5 milyar dolarlık yatırımı yapacak şirket hangisi?
İsim vermek istemedi:
– Senden evvel Şelale Kadak da beni çok sıkıştırdı. Artık ismini vermem gerçek olmaz. Erken duyurmuş olmayalım, önüne pürüz çıkmasın.
Söz verdim:
– Kendilerinden müsaade almadan yazmam.
Huber Köşkü’nden çıkar çıkmaz araştırmaya başladım. Cumhurbaşkanı Erdoğan, o gün Türkiye İhracatçıları Meclisi’nin (TİM) genel heyetine katılmıştı. Genel heyete katılan birtakım iş insanlarını yokladım, kelam konusu yatırımcıyı saptadım:
- Sasa Polyester’in çoğunluk paylarını Sabancı Holding’ten satın alan Erdemoğlu Holding.
Saat 23.30’da Erdemoğlu Holding İdare Şurası Lideri İbrahim Erdemoğlu’na bildiri yazıp, sorularımı sıraladım. Çabucak aradı:
– Sasa Polyester’in kullandığı ana hammadde PTA, MEG ve Polimer üretmek üzere büyük bir yatırım planlıyoruz.
Bu hususta Kamu Aydınlatma Platformuna (KAP) yaptıkları açıklamayı anımsattı:
– Şirketimizin ana hammaddesini üretmek üzere planladığımız yatırımın büyüklüğünü 2 milyardan 3.6 milyar dolara, yatırım mühletini 6 yıldan 8 yıla çıkarıyoruz.
Önceki hafta Hakan Güldağ ve Handan Sema Ceylan’la birlikte İbrahim Erdemoğlu’nu ziyaret ettik. Yumurtalık’taki arsa ile ilgili son durumu sorduk, yanıtladı:
– Haftaya ihalesi yapılacak. Fiyatı ne ise verip almayı düşünüyoruz.
Yatırımın birinci fazının mali fiyatını paylaştı:
– Birinci basamakta 4.5 milyar dolarlık yatırım planlıyoruz.
Üretim yelpazesine eklemeyi planladığı bir esere işaret etti:
– Türkiye, gübre üretimi için yılda 1 milyon ton amonyak ithal ediyor. Yumurtalık’taki üretim yelpazemize amonyağı da eklemeye karar verdik.
Amonyak üretiminin kârlı bir iş olmadığının altını çizdi:
– Baktım ülkemizin muhtaçlığı var, öyleyse üretelim diye düşündüm. 4.5 milyar dolarlık birinci faz yatırımın, 1 milyar dolarlık kısmı amonyak üretimi için olacak.
Geçen hafta Adana’nın Yumurtalık ilçesinde Akyuva, Demirtaş ve Hunutlu mahallelerinde yer alan 116 parselden oluşan 4 milyon 58 bin metrekarelik alan üzerindeki taşınmazlarla birlikte ihaleye çıktı. 5 firmanın katıldığı ihalede sonuncu pazarlık evresinde Sasa Polyester, 2.1 milyar liralık teklifle öne çıktı.
İhale sonucunu okuyunca 5 yıl önceyi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Huber Köşkü’ndeki konuşmasını anımsadım.
Sasa’nın 20 milyar dolara kadar uzanacak yatırıma birinci adımı atabilmesi için planladığı boyutta arazi konusunun tahlili Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şahsen ilgilenmesine karşın 5 yıl sürdü.
Arsa ihalesiyle birlikte Sasa’nın 4.5 milyar dolarlık birinci faz yatırımının önü açılmış oldu…
Sasa ‘kol’ misyonu görecek, 5 farklı şirket parmakları olacak
ERDEMOĞLU Holding İdare Şurası Lideri İbrahim Erdemoğlu, Sasa’nın dev yatırımları üzerinde çalışırken şu planı yaptı:
– Yumurtalık’taki yatırımımızla birlikte Sasa’ya bağlı 5 şirket kuracağız. Sasa, kol misyonu görecek. 5 şirket de o kolun parmakları olacak. Parmakları Sasa yönetim edecek.
Söz konusu 5 şirkete yabancı yatırımcı alabileceklerini belirtti:
– Sasa’nın parmakları olacak 5 şirketimize yüzde 49’u geçmeyecek oranda yabancı ortak alabiliriz. Gelecek teklifleri bu formda değerlendireceğiz.
Bu planı dinlerken sorduk:
– Sasa’ya yabancı ortak kelam konusu olacak mı?
Net cevap verdi: Sasa’nın ana şirketine yabancı ortak almayız. Bağımsızlık bizim karakterimizdir.”
İBRAHİM ERDEMOĞLU KİMDİR?
İbrahim Erdemoğlu 1962 yılında Besni’de doğdu. İlkokul, ortaokul ve liseyi Gaziantep’te bitirdi.
Aktif iş hayatına 1983 yılında başladı. 1998 yılında, bugün modül halı dalında Merinos Halı’yı kurdu.
2005 yılında esaslı bir duvardan duvara halı markası olan Dinarsu’yu Akkök Grup’tan devraldı. 2015 yılında polyester elyaf, filament, polyester bazlı polimerler konusunda dünyanın önde gelen üreticilerinden olan Sasa Polyester A.Ş. şirketinin paylarının %51’ini Sabancı Holding’den satın aldı.
Zorunlu hisse alım teklifi sonrası Ağustos 2015 tarihi itibariyle Erdemoğlu Holding’in Sasa Polyester A.Ş’deki pay oranı %84,80’e ulaştı.
Evli ve üç çocuk babası olan İbrahim Erdemoğlu Mehmet Erdemoğlu Mühendislik ve Mimarlık Fakültesini hayata geçirdi.
Dünya Gazetesi’nden Kerim Ülker’in bugün (5 Nisan 2023) kaleme aldığı “Zenginler ligine Erdemoğlu kardeşler damga vurdu” yazısından ilgili kısımlar ise şöyle:
“Forbes listesine SASA’nın iki işvereni damga vurdu. İbrahim Erdemoğlu listenin Türkiye sıralamasında 1’inci, Ali Erdemoğlu 3’üncü sırada yer aldı.
Dünyaca ünlü iktisat yayını Forbes, global zenginlerin listesini yayınladı. Bu yıl listede değişik gelişmeler var. Bilhassa Türkiye açısından. Evvel Forbes’un yayınladığı listenin genel bilgilendirmesini vermek gerekiyor. Dünyanın en büyük markalarını yöneten zenginler liginde yer alan milyarderin serveti geçen yıla oranla düşüş gösterdi. Geçen yıl en zenginlerin serveti 2 trilyon 668 milyar dolarken bu sayı 2023 için 2 trilyon 640 milyar dolara geriledi.
***
Türkiye’den 26 milyarderin yer aldığı listenin birinci sıralarını Erdemoğlu ailesi damga vurdu. 2022’de 1.8 milyar dolarlık serveti bulunan SASA’nın işvereni İbrahim Erdemoğlu bu yıl 5.3 milyar dolarla dünyanın 497’nci, Türkiye’nin de birinci güçlü ismi oldu.
Listenin daha evvelki yıllarda önderi olan Murat Ülker ise bu yıl 5 milyar dolarlık servetiyle dünyada 534’üncü Türkiye’de ise ikinci en varlıklı ismi oldu. Listenin üçüncüsü tekrar Erdemoğlu ailesinden. SASA’nın bir öbür işvereni Ali Erdemoğlu 4.7 milyar dolarlık servetiyle dünyada 580’inci sırada kendine yer buldu.
Erdemoğlu kardeşlerin toplam serveti 10 milyar dolar olurken, listede yer aldığı dal bazında da “halı sanayi” kategorisinde dünyanın en varlıklı isimleri olarak öne çıktı. İbrahim Erdemoğlu geçen yıl 1.8 milyar dolarla listede 8’inci, Ali Erdemoğlu ise 1.5 milyar dolarla 12’nci sıradaydı. İki kardeşin serveti bir yılda 6.7 milyar dolar artmış oldu. Listede yer alan 26 Türk milyarderin toplam serveti ise 57.8 milyar dolar oldu.”