ABD’nin 2023 mali yılında Güney Kıbrıs’a savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırma kararına Türkiye’den çok sert reaksiyon geldi.
ABD’nin 2023 mali yılında Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) için savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırmasına Türkiye’den sert reaksiyon geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, ABD’nin GKRY’ye uyguladığı silah ambargosunu bir yıllığına kaldırdıklarına ait yazılı açıklama yapmıştı. Price, açıklamada “Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 2023 mali yılında yine ihracat ve savunma materyallerinin transferlerinin onaylanmasına müsaade vermek için Kıbrıs Cumhuriyeti’nin (GKRY) ilgili mevzuat kapsamında gerekli şartları yerine getirdiğini tespit etmiş ve Kongre’ye bildiri etmiştir. Şartlara uygunluk yıllık olarak bedellendiriliyor. Bu tespit ve belgelendirmenin bir sonucu olarak, Bakan, 2023 mali yılında Kıbrıs Cumhuriyeti (GKRY) için savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırdı” tabirlerini kullanmıştı.
Sözcü, Washington’un memleketler arası silah ticareti düzenlemelerinin, 1 Ekim 2022’den itibaren geçerli olmak üzere yeni politikayı yansıtacak formda değiştirileceğini kaydetmişti.
‘İKİ TARAFIN EŞİTLİĞİ PRENSİBİYLE ÇELİŞİYOR’
Dışişleri Bakanlığı’ndan mevzuyla ilgili açıklamada, şu tabirlere yer verildi:
“ABD’nin GKRY’ye yönelik silah ambargosunu kaldırma tarafındaki 2020 Eylül ayında aldığı kararın kapsamını genişletmesini şiddetle kınıyoruz. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) makamlarının kelam konusu karara ait reaksiyonunu tümüyle destekliyoruz.
Ada’daki iki tarafın eşitliği unsuruyla çelişen ve Rum tarafını daha uzlaşmaz kılacak bu karar, Kıbrıs sorununun çözülmesi tarafındaki eforları olumsuz etkileyecek; Ada’da bir silahlanma yarışına yol açacak ve Doğu Akdeniz’de barış ve istikrara ziyan verecektir.
ABD’yi bu kararı gözden geçirmeye ve Ada’daki iki tarafa karşı istikrarlı bir siyaset izlemeye davet ediyoruz.
ABD dahil milletlerarası toplum Kıbrıs Türk halkının 1959-1960 Antlaşmalarıyla da teyit edilen hükümran eşitliği ve eşit memleketler arası statüsünü tescil etmeli ve buna nazaran hareket etmelidir.
Her halükarda Türkiye, garantör ülke sıfatıyla, Kıbrıs Türkünün varlığını, güvenliğini ve huzurunu sağlamak emeliyle, tarihi ve hukuksal sorumlulukları çerçevesinde, gerekli adımları atmaya devam edecektir.”
POMPEO DA BENZERİ BİR ADIM ATMIŞTI
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Güç İştiraki Yasası ve 2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası kapsamında ABD’nin savunma eserlerinin Rum idaresine ihracat kısıtlaması iki şarta bağlanmıştı.
Bu iki yasaya nazaran, ABD Lider, GKRY’nin kara para aklama ile çabada düzenlemeler yapması ve bunu denetleme konusundaki ıslahatları uygulama uğraşlarında ABD ile iş birliği yaptığını Kongreye raporladığı ve Rum Kısmı’nın, Rus savaş gemilerinin yakıt ikmali ve hizmet için limanlarına girişini engellemek için gerekli adımları attığını ve atmaya devam ettiğini yılda bir sefer bildirdiği takdirde ilgili ambargolar yıllık olarak kaldırılıyor.
Dışişleri Bakanlığı GKRY’nin durumunun kelam konusu kanunlara uygunluğunu yıllık olarak gözden geçirip Kongre’ye bildiriyor.
Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da misal bir karar almıştı.