Türkiye‘de tarihi çok öncelere dayanan birçok yapı var. Bu yapılar ortasından kimilerinin öyküsü ise işgal devriyle irtibatlı olması nedeniyle çok değişik karşılanıyor. O yapılardan biri de Hatay’ın İskenderun ilçesinde bulunan İskenderun Lisesi’ne ilişkin eski bina. 1901 yılında Fransız işgali sırasında Fransız misyonerler tarafından inşa edilen bina, Türk askerinin bölgeye girmesiyle birlikte yine Türkiye‘ye kazandırılmış.
BAHÇEDEKİ JANDARK HEYKELİ YIKILIYOR
Türk askerinin okula girdiği sırada bahçede bulunan Fransız bayan kahraman Jandark heykeli ise kısa müddette askerimizin dikkatini çekiyor. Bir mühlet sonra yıkılan heykelin yerine Türkiye Cumhuriyet Devleti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün heykeli dikiliyor ve bölgenin artık Türk hakimiyeti olduğu iletisi veriliyor.
JANDARK KİMDİR?
Jeanne d’Arc(6 Ocak 1412 – 30 Mayıs 1431; İngilizce: Joan of Arc, Türkçede bazen sadeleştirilerek Jan Dark biçiminde de yazılır), Yüz Yıl Savaşı boyunca İngiltere’ye karşı ülkesi Fransa’ya memleketi Lorraine’deki cephelerden başlayarak manevi manada büyük dayanak olan ve sonradan ünü Fransa’nın dört bir yanına yayılmış bir Fransız Katolik azizesidir.
OKULUN TARİHÇESİ
Şu anda Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet veren İskenderun Lisesi’nin resmi sayfasında ise tarihçeye ait şu bilgilere yer veriliyor:
Okulumuz İskenderun Lisesi 1901 yılında Fransızlar tarafından Frerler , Misyon kümesi tarafından açıldı. Şimdiki 11.576 m2 lik alan üzerinde o vakitler Şehit Pamir Caddesi üzerinde bulunan binalar mevcut idi.
Şu anda okul bahçesinin içerisinde bulunan Atatürk büstünün olduğu yerde Jandark’ın heykeli vardı. Jandark (Jeanned’are) Fransızların İngilizlere karşı uğraşında 7. Charles tahta geçmesinden kral ilan edilmesinde yararlılıkları görülen bir bayan kahramandır.
1914 yılında 1.Cihan savaşı boyunca Fransızların faaliyetlerini durdurdular. Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra 1918 tarihinden sonra yine faaliyetlere başladılar. Bu tarihten 1930’lu yıllara kadar bu okulda Türk çocuklarına rastlamak mümkün değildi. Lakin son yıllara hakikat mezun olan öğrenciler ortasında Türk çocuklarına rastlanmaktadır. 1895 tarihinden sonra İskenderun yöresine Türk nüfusu yerleşmeye başlamış ekseriyetle dağlık yerlere ve köylere, Belen yöresine yerleştiklerinden deniz kenarında oturan Türk nüfusu çabucak hemen yok üzereydi. 1937 yılında 27 Akvam derneği, bu dernek Birleşmiş Milletlere denk bir kuruluştur. Bı derneğin İsveçli mürükasları plespit ismi altında halk oylaması gitti. Yapılan oylamada Fransızları mı istiyorsunuz-Türkleri mi istiyorsunuz denildiğinde halk çoğunlukla Türk idaresini tercih etti.
5 Temmuz 1939 tarihinde Türk Ordusu İskenderun’a girdi. Fransızlarla yapılan Ankara antlaşmasındaki koşullar gereği 23 Temmuz 1939 tarihinde Hatay’ın anavatana ilhakından sonra büsbütün Türk denetiminde eğitim ve öğretim devam etmiştir. 15 Mayıs 1955 tarihine kadar ortaokul olarak devam eden okulumuz 15 Mayıs 1955 tarihine lise kısmının da açılmasıyla orta-lise birlikte öğretime başlamış 1966-1967 öğretim yılında ortaokul bünyesinde kaldırılmış yalnız lise olarak o tarihten bu tarihe kadar öğretime devam eden bir eğitim ve irfan yuvasıdır.