Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları (CİSÜ) Platformu’nun raporuna nazaran Türkiye’de son 3 yılda yaklaşık 10 bin bireye HIV tanısı konuldu.
Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları Platformu’nun Kasım 2021 bilgilerine nazaran Türkiye’de 1985 yılından itibaren HIV tanısı almış kişi sayısı 31 bine ulaştı. Son üç yılda HIV tanısı alan şahısların sayısı yaklaşık 10 bini buldu. Geçen yıl içinde HIV tanısı alan şahısların yalnızca yüzde 38’inin hangi yolla HIV edindiğini bilmesi, bu bahiste önemli yetersizliklerin varlığına işaret ettiği belirtildi. CİSÜ, 2019 yılında açıkladıkları HIV/AIDS Denetim Programı’nın uygulanması için davet yaptı.
Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Programı (UNAIDS) tarafından HIV’nin yayılımını ve HIV ile yaşayanların ömür refahının azalmasını ve insan hakkı ihlallerini önlemek hedefiyle global amaçlar belirlendi. Türkiye’de de Sıhhat Bakanlığı sorumluluğunda BM amaçları doğrultusunda 2019-2024 yıllarını kapsayan “Türkiye HIV/AIDS Denetim Programı” hazırlandı. Program kapsamında yeni olay sayısı ve enfeksiyona bağlı vefatları azaltmak, sıhhat hizmetlerinin kapasitesini geliştirmek ve HIV ile yaşayan bireylere yönelik ayrımcılığı ve mahremiyet ihlallerini önlemek amaçlandı.
“HIV ile yaşayanlar teşhis almalı”
CİSÜ’nün yayımladığı siyaset dokümanında, aksiyon planının izleme ve kıymetlendirilmesi maksadıyla toplantıların düzenlenmesi gerektiği fakat bugüne kadar gerçekleştirilmediği kaydedildi. Bildirgede, Türkiye’de uygulamadaki HIV ve AIDS izleme ile toplumdaki HIV ile yaşayan ve HIV’den etkilenen kişi ve toplulukların tecrübe ve gereksinimlerine yönelik kâfi derecede data toplanamadığı belirtildi. Bildirgede, “Türkiye’de epideminin genel durumu izlenemiyor. HIV ile yaşayanlar teşhis almadıkları sürece toplum içinde HIV transferi artarak hızlanacak” denildi.
Mülteci nüfusta HIV bulaşma suratı Türkiye ortalamasının üstünde
Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları Platformu’nun (CİSÜ) 30 Mart’ta düzenlediği çalıştayın sonuç raporuna nazaran, mülteci nüfusta HIV bulaşma suratı Türkiye ortalamasının epeyce üstünde. Bunun sonuçları ve korunma sistemleriyle ilgili bilgileri ise yetersiz. Yeniden birebir formda mültecilerin lisan ve kimlik meselelerinden ötürü cinsel sıhhat ve üreme sıhhati (CSÜS) hizmetlerine erişimlerinin engellendiğinin belirtildiği raporda, mülteci bayanların aile planlaması hizmeti veren kurumlara erişmelerinin güç olduğu, eriştiklerinde ise lisan bariyerine takılarak hizmet alamayabildikleri vurgulandı.