Uluslararası Şeffaflık Örgütü 2022 yılı Yolsuzluk Algı Endeksi’ni yayınladı. 2021 yılında 96. sırada bulunan Türkiye, 2022 yılında 101. sıraya geriledi. Türkiye’nin önünde Sri Lanka, Tanzanya, Fas, Etyopya, Surinam, Burkina Faso, Bahreyn ve Namibya gibi ülkeler yer aldı.
“Türkiye, son 10 yıl içerisinde en çok puan kaybeden ülkeler arasında”
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 1995 yılından bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 2022 raporu açıklandı. 2021 yılında 96. sırada olan Türkiye, 2022 yılında 180 ülke ortasında 36 puan ile 101. sıraya geriledi. Endeksle ilgili yapılan açıklamada, “Türkiye’nin Memleketler arası Mali Aksiyon Vazife Gücü tarafından 2021 yılında gri listeye alınmasının yanında Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası ülkeye giren kayıt dışı para ölçüsünün arttığına ait argümanlar, yargının politikleşmesi, sivil toplum alanının daralması, muhalefetin yaşadığı baskılar ve AİHM kararlarına uyulmaması üzere etkenlerden ötürü Türkiye’nin, düşüş yaşayarak bu trendinin devam ettiği düşünülmektedir. Türkiye, son 10 yıl içerisinde en çok puan kaybeden ülkeler ortasında yer aldı” denildi.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 1995 yılından bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 2022 raporu bugün yayınlandı. Memleketler arası Şeffaflık Derneği’nin rapordan yola çıkarak hazırladığı basın duyurusuna nazaran; Türkiye, bir evvelki yıla kıyasla 2 puan kaybederek 5 sıra düşüş yaşadı. 2021 yılında 96. sırada yer alan Türkiye, 2022 yılında ise 36 puan ile 180 ülke ortasında 101.sıraya geriledi. Araştırma yoluna nazaran, 0 puan en yüksek yolsuzluk algısına işaret ederken, 100 puan ise en düşük yolsuzluk algısına işaret ediyor.
Türkiye’nin son 2 yıldır toplam 15 sıra gerilediği ve düşüş trendinin devam ettiği belirtilen açıklamada, “Bunun yanında, en çok puan kaybeden ülkeler Avusturya, Avustralya, Lüksemburg Malezya, Pakistan, Kanada, İngiltere, Mali, İran, Bosna Hersek oldu” tabiri kullanıldı.
“Demokrasi ile tanışmamış birçok ülkenin gerisinde kalarak…”
Endeks’e nazaran Türkiye’nin, Avrupa Birliği (AB) ülke sıralamasında sonuncu, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi ülkeler sıralamasında en düşük ikinci sırada, G20 ülkeleri ortasında sondan dördüncü sırada yer aldığı kaydedildi. Devamında, “2013 yılında Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeler kümesinde önder pozisyonda bulunan Türkiye, 2022 yılında tekrar sondan dördüncülüğe düşmüştür. Türkiye, global sıralamada ekonomik, toplumsal ve politik istikrarsızlıkların ağır olduğu, demokrasi ile tanışmamış birçok ülkenin gerisinde kalarak 180 ülke ortasında 101. sıraya yerleşmiştir” denildi.
Yolsuzluk Algı Endeksi’nde Danimarka 90 puan ile birinci iken, onu 87 puanla Yeni Zelanda ve Finlandiya, 84 puanla Norveç, 83 puan ile İsveç ve Singapur takip etti. Somali ise 12 puan ile yolsuzluk algısının en fazla olduğu ülke olarak endeksin sonuncusu oldu. 13 puan ile Suriye ve Güney Sudan ise sondan ikinci ve üçüncü ülkeler ortasında yer aldı. Açıklamanın devamında, “2022 Yolsuzluk Algı Endeksi sonuçları, temel demokratik prensiplerin, hukuk devletinin ve medya özgürlüğünün yolsuzlukla çabanın vazgeçilmez ögeleri olduğunu göstermektedir” denildi.
“Yolsuzluğun yaygınlaşmasını ve sıradanlaşmasını sağlayan cezasızlık uygulamaları sürmekte”
Basın duyurusunda Türkiye ile ilgili şunlar kaydedildi:
“Türkiye’de yolsuzluğun yaygınlaşmasını ve sıradanlaşmasını sağlayan cezasızlık uygulamaları sürmektedir. Bütçe şeffaflığı ve kamu kaynaklarının kullanımına ait hesap verebilirlik konusunda temel ihlaller bulunmaktadır. Medya, sivil toplum ve toplumsal hareketlere karşı baskıcı siyasetler sürmektedir. Bunlara rağmen, istikrar ve denetleme düzenekleri süratle güçlendirilmeli; yargı erki süratli bir formda bağımsız ve tarafsız bir yapıya kavuşturulmalı ve kurumlar yolsuzlukla çaba gücünü ve kapasitesini yitirmemelidir. Türkiye, milletlerarası mukavelelerden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeli; Avrupa Birliği’ne iştirak sürecine süratli bir formda tekrar geri dönmeli; ulusal düzeyde hukukun üstünlüğünü sağlamaya ve demokratik prensip ve kıymetlerin yine güçlenmesine öncelik vermelidir.
Yolsuzluk Algı Endeksi’nin metodolojisi her ülke için en az 3 memleketler arası kurumun yürüttüğü araştırmanın bulgularına dayanarak hazırlanan 2022 Yolsuzluk Algı Endeksi; uzmanların, sivil toplum örgütlerinin ve iş dünyası temsilcilerinin kamu kısmındaki yolsuzluğa dair algılarını yansıtmaktadır. Araştırma metodolojisine nazaran 0 puan en yüksek yolsuzluk algısına, 100 puan ise en düşük yolsuzluk algısına işaret etmektedir. Bu yıl, Türkiye’nin puanı belirlenirken bulguları kullanılan 9 araştırma sırasıyla; Küresel Insight Country Risk Ratings, Bertelsmann Foundation Transformation Index, IMD World Competitiveness Yearbook, Bertelsmann Foundation Sustainable Governance Index, World Justice Project Rule of Law Index, PRS International Country Risk Guide, World Ekonomic Forum, Varieties of Democracy Project, Economist Intelligence Unit Country Ratings’dir.”