Batılı önderler bir müddettir “gıda krizi” alarmı veriyorlar. Batılı ülkeler, krizin, Rusya’nın Ukrayna buğdayının Batı pazarlarına ulaşmasını engellemesi nedeniyle yaşandığını savunuyor. Bu krizin tahlili için Ukrayna buğdayının dünya pazarlarına sunulmasını elzem gören başta ABD ve İngiltere olmak üzere Batılı ülkeler, Tahıl Koridoru fikrini ortaya attı.
UKRAYNA’NIN DÜNYADAKİ HİSSESİ YÜZDE 3
Dünyadaki tahıl üretimi datalarına nazaran, 2021 yılında 775 milyon ton buğday üretimi yapıldı. Ukrayna’nın üretimi yalnızca 25 milyon ton! Yani dünya üretiminin yaklaşık yüzde 3’ü. Yüzde 3’lük bir hisse dünya üretimi açısından kurtarıcı bir durum arz etmiyor. Batı’nın Rusya’ya yaptırımlarının “gıda krizine” tesiri çok daha fazla. Zira Rusya’nın 775 milyon tonluk dünya buğday üretimi içindeki hissesi yaklaşık yüzde 11 ile 85 milyon tondur. Çin, 134 milyon ton ile birinci, Avrupa Birliği (AB) 124 milyon ton ile ikinci, Hindistan 108 milyon ton ile üçüncü, Rusya 85 milyon ton ile dördüncü, ABD 50 milyon ton ile beşinci büyük buğday üreticisi durumunda. Ukrayna 25 milyon ton ile dokuzuncu, Türkiye 21 milyon ton ile onuncu sırada geliyor.
AMAÇ MONTRÖ’YÜ DELMEK
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere ikilisi, bir müddettir “gıda krizi” alarmı üzerinden Karadeniz’e girmenin peşindeler. Rusya’nın Odessa’daki Ukrayna buğdayının Ukrayna gemileriyle taşınmasını engellediğini, bu nedenle dünyanın açlık riskiyle karşı karşıya olduğunu savunarak, NATO gücü ile buğdayların inançlı formda Batı’ya taşınmasını savunuyorlardı.
ABD ve İngiltere’nin buradaki temel maksadı Montrö’yü delerek savaş gemilerini Karadeniz’e sokmaktı. İstanbul’da imzalanan “Tahıl Koridoru” muahedesi Batı’nın Karadeniz’e yönelik planlarını bozdu.
Cumhuriyet gazetesi müellifi Mehmet Ali Güller, İstanbul’da imzalanan Tahıl Koridoru mutabakatının aslında Montrö Koridoru olduğunu belirterek, yazısında şöyle dedi:
“Dolayısıyla İstanbul’da BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna ortasında imzalanan memorandumların iki temel özelliğinden kelam edebiliriz. Memorandumların imzalanabilmesinin yeri, Lavrov ile Johnson(İngiltere Başbakanı) ortasındaki ‘diplomasi çatışmasında’ da görüldüğü üzere, Montrö Sözleşmesi’dir. Montrö Mukavelesi olmasa bu muahede, bu dar taraflar ortasında kalmayabilirdi. Hasebiyle, İstanbul Boğazı merkezli tahıl koridorunun da pratikte Montrö koridoru olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye ile Rusya’nın işbirliği, Karadeniz’e ABD-İngiltere-NATO gemilerinin girişini önlemiştir. Bu stratejik planda çok çok değerlidir.”
ABD’NİN B PLANI
İstanbul’da imzalanan muahede ile gayesine ulaşamayan ABD Tahıl Koridoru’nu sabote etmek için artık yeni bir prosedür deniyor. Ukrayna tahılını deniz yoluyla Karadeniz üzerinden taşınması yerine, karayolu üzerinden Avrupa’ya ulaşmasını amaçlıyor. Lakin maliyetler açısından bakıldığında deniz üzerinden Ukrayna tahılının dünya pazarına ulaşması daha makul bulunuyor.
Masum Gök