Türkiye, Rusya’dan petrol ithalatını günlük 98 bin varilden 200 bin varile çıkardı. İndirimli petrol alan Tüpraş ve Star Rafineri kârlarını artırdı.
Batı’nın Moskova’ya uyguladığı yaptırımların akabinde Rusya ve Türkiye başta güç olmak üzere işbirliğini artırmaya hazırlanırken, Refinitiv Eikon dataları bu yıl Türkiye’nin Rusya’dan petrol ithalatını ikiye katladığını gösterdi.
Rusya’nın 24 Şubat’ta “özel askeri operasyon” ismini verdiği bir atakla Ukrayna’yı işgal etmesinin akabinde Batılı ülkeler peş peşe Rusya’ya karşı yaptırımlar uygulamıştı.
Türkiye’nin bu yaptırımlara katılmaması Türkiye ve Rusya ortasındaki ticaret Rusya’daki faaliyetlerini durduran Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki şirketlerin yarattığı boşluğu Türk şirketlerin doldurmak için adım atmasıyla önemli formda artmıştı.
GÜNLÜK 200 BİN VARİLE YÜKSELDİ
Refinitiv dataları Türkiye’nin Urallar ve Sibirya Hafif petrolü de dahil olmak üzere Rusya’dan geçtiğimiz sene tıpkı periyotta günde 98 bin varil olan petrol ithalatını bu yıl 200 bin varilin üzerine çıkardığını gösterdi.
Veriler Tüpraş ve Azerbaycan’ın Socar şirketine ilişkin Star rafinerisinin Rusya’dan Urallar ve Sibirya Hafif petrolü alımını önemli formda artırdığını birebir vakitte Kuzey Denizi, Irak ve Batı Afrika petrolü alımlarını ise azalttığına işaret etti.
Verilere nazaran Tüpraş, ocak-ağustos ortasında Rusya’dan günde yaklaşık 111 bin varil petrol alacak. Bu sayı geçtiğimiz sene tıpkı periyotta 45 bin varil düzeyindeydi. Tıpkı devirde Socar’a ilişkin Star Rafineri’nin Rus petrol ithalatı da günlük ortalama 48 bin varilden 90 bin varile yükseldi.
Türkiye Güç Bakanlığı, Tüpraş ve Socar yetkilileri şimdi hususa ait sorulara cevap vermedi.
Akdeniz petrol piyasasından bir işlemci, Ural petrolünün rafineri marjının daha yüksek olduğuna işaret ederek bu durumun Türkiye’de rafineri kârlarını olumlu etkilediğini belirtti.
TÜPRAŞ KÂRINI ALTIYA KATLADI
Geçen yılın ikinci çeyreğinde 1,7 milyar TL olan Tüpraş’ın net devir kârı yüzde 524’lük artışla 10,6 milyar TL’ye yükselmiş ve yaklaşık 7 milyar TL’lik piyasa beklentisinin çok üzerinde olmuştu
2021’in birinci yarısında 939 milyon TL net kâr elde eden şirketin 2022’nin birinci yarısındaki net kârı 11,6 milyar TL’ye yükselmişti.
VARİL BAŞINA KÂR KATLANDI
Şirketin geçen hafta yayımlanan faaliyet raporunda kârlılıktaki artışa işaret edilerek “Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle bozulan arz istikrarının tesiriyle tüm beyaz eser marjları artmış, motorin, jet yakıtı ve akaryakıt marjlarında tarihi tepeler görülmüştür” denilmişti.
Raporda ayrıyeten, Akdeniz rafineri marjının birinci altı ayda varil başına ortalama 27,1 dolar olduğu, Tüpraş için bu sayının 13 dolar olduğu belirtilmişti.
2021’in ikinci çeyreğinde 8,8 dolar olan Tüpraş’ın varil başına brüt rafineri marjı, 2022’nin ikinci çeyreğinde 25,6 dolara yükseldi. Bu devirde şirketin net rafineri marjı da varil başına 4,6 dolardan 19,8 dolara yükseldi.
Yapı Kredi Yatırım’ın yayımladığı araştırma notunda, Tüpraş’ın kârının iddiaların üzerinde gelmesine ait “Tahminimizin sapmasının ana nedenleri olarak 1,3 milyar TL fiyatındaki ertelenmiş vergi gelirini ve beklentimizden düzgün gerçekleşen satış hacmini söyleyebiliriz” denilmişti.
İsviçre bankası UBS’in emtia analisti Giovanni Stanouvo, mevcut indirimli fiyatlarla Hindistan, Çin ve Türkiye’nin Rus petrolünü satın almaya devam edeceğini belirtmişti.
Uzmanlar, Türkiye’deki rafinerilerin Rusya’dan indirimli petrol satın aldığını fakat ürettikleri akaryakıtı daha yüksek olan memleketler arası fiyata nazaran piyasaya satarak kârlarını artırdığını öne sürüyor.
Rusya’dan dağıtım lisansıyla motorin ve öteki petrol eserlerini ithal eden şirketlerin de indirimli fiyatla ithalat yaptığı lakin yeniden milletlerarası fiyata nazaran satış yaptığı belirtiliyor. (SOZCU.COM.TR-REUTERS)