İSO Türkiye İmalat PMI anketinin aralık ayı sonuçları açıklandı.
Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların bölümde güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, kasım ayında 45,7 olan manşet PMI, aralıkta 48,1’e yükseldi.
Söz konusu sayı, faaliyet şartlarındaki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etse de hazirandan bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti ve dal performansında zayıflamanın ölçülü seviyede olduğunu gösterdi.
Talep tarafında düzgünleşme belirtilerinin görüldüğü aralık ayında, toplam yeni siparişlerdeki azalma yaklaşık bir yıllık devrin en düşük suratında gerçekleşti. Öbür taraftan, kimi anket iştirakçileri, enflasyonist baskıların talebi olumsuz etkilemeye devam ettiğini belirtti. Global piyasalardaki zayıflık, yeni ihracat siparişlerinin toplam yeni siparişlerden daha yüksek oranda yavaşlamasına yol açtı.
Aralıkta imalat sanayi kesiminin üretimindeki düşüş sürat keserek Şubat 2022’den beri en ölçülü seviyede kaydedildi. Emsal formda, girdi alımları, kasım ayına kıyasla çok daha düşük bir azalma gösterdi. Kelam konusu düzgünleşme belirtileri, istihdamın üst üste ikinci ay genişlemesinde de rol oynadı. İstihdam seviyesindeki artış son 10 ayın yüksek suratında gerçekleşti.
Kasımda son 3 yılın en düşük seviyesine gerileyen girdi maliyetleri enflasyonu aralıkta da nispeten hafif seyretti. Buna bağlı olarak, sonuncu eser fiyatlarında da artış bir evvelki anket periyodu ile tıpkı süratte gerçekleşti ve enflasyon, yılın birinci periyotlarına nazaran çok daha düşük oranda kaydedildi.
Yine kasım ayında olduğu üzere tedarikçilerin teslim mühletleri yılın son ayında da anket tarihinin rekoruna yakın bir güzelleşme sergiledi. Anket iştirakçilerine nazaran bu durum, zayıf girdi talebinin yanı sıra limanlardaki aksamaların azalmasından kaynaklandı. Son olarak, son eser stoklarında üst üste sekizinci artışla birlikte anket tarihinin en uzun genişleme periyodu gerçekleşti. Lakin aralık ayındaki artış çok hafif seviyede kaydedildi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI aralık raporuna nazaran, anket kapsamında takip edilen 10 dalın yarısında yeni siparişler artış kaydetti ve bu durum üretimde de geçerli oldu.
Aralıkta üretimi artan beş kesimden dördünde büyüme kasım ayındaki yavaşlamayı takip etti. Bir evvelki ay üretim artışı sağlayıp bunu aralıkta da devam ettiren tek bölüm giysi ve deri eserleri oldu. Üretim artışında başı çeken elektrikli ve elektronik eserlerde büyüme, son 2,5 yılın en yüksek suratında gerçekleşti. Üretimde en keskin yavaşlama ise ağaç ve kağıt eserleri kesiminde yaşandı.
Elektrikli ve elektronik eserler dalı, yeni sipariş artışında da en üst sırada yer aldı. Yeni siparişler beş bölümde tekrar büyümeye geçti. Kara ve deniz taşıtları ile giysi ve deri eserlerinde ise kasımdaki artışların akabinde yavaşladı. Global iktisattaki güçlü şartlar nedeniyle toplam yeni siparişlere nazaran daha olumsuz bir tablonun ortaya çıktığı yeni ihracat siparişlerinde yalnızca üç bölüm artış sağlayabildi.
Üretim ve yeni siparişlerdeki toparlanma işaretleri, firmaları ek işçi almaya teşvik etti. İstihdamda artış gerçekleştiren bölüm sayısı kasımda 5 iken aralıkta 6’ya yükseldi.
Takip edilen tüm dallarda girdi maliyetleri artmaya devam etti lakin artış suratı 5 kesimde düşüş gösterdi. Girdi fiyatlarındaki en süratli artış, kağıt ve ağaç eserlerinde gerçekleşti. Kesimde sonuncu eser fiyatları son 3 yılda birinci sefer geriledi. Başka kesimlerde ise sonuncu eser fiyatları kasım ayına kıyasla yavaş olmakla birlikte artışını sürdürdü. Tedarikçilerin teslimat mühletleri birçok bölümde kısaldı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen SP Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, son PMI anketinde ortaya çıkan kısmi düzgünleşme sinyallerinin yeni yıla taşınabilmesi halinde Türk imalat kesimi için daha güçlü bir tablonun ortaya çıkabileceğini kaydetti.
Talebin bilhassa yurt dışında kırılganlığını sürdürdüğünü belirten Harker, “Ancak maliyet baskıları 2022 başlarındaki kadar inanılmaz düzeylerde değil ve tedarik zinciri şartlarında da güzelleşme gözleniyor. Bu gelişmelerin 2023’e girerken bölüme takviye sağlayacağını ümit ediyoruz.” tabirlerini kullandı.