Libya’nın önde gelen kamu ve özel bölüm şirketlerinin yanı sıra Dış Ekonomik Bağlantılar Heyeti (DEİK) Türkiye-Libya İş Kurulu Lideri Murtaza Karanfil ile çok sayıda Türk şirketinin katıldığı “Urbanexpo Forum” doruğu ve fuarı İstanbul’da başladı.
Etkinlik kapsamında Libya’dan kamu ve özel kesim gayrimenkul geliştiricileri, inşaat şirketleri, belediye liderleri, mimarlar ve mühendisler bugün ve yarın İstanbul’da Türk iş insanları ile bir ortaya gelecek.
ADD International Group ve Türk firması ICF Fuarcılık iş birliğiyle düzenlenen aktiflikte, iki ülke ortasındaki dış ticaret hacmi ve altyapı-üstyapı projelerinin artırılması hedefleniyor.
Etkinliğe, Libya’nın en büyük kamu kurumlarından Libya Geliştirme ve Yatırım Holding, Libya hükümetinin altyapı ve kamu hizmetlerinin geliştirilmesine özel dalın iştirakini teşvik eden Özel Kesim ile İşbirliği Projeleri İdare Şirketi PPP Group, LIDCO üzere üst seviye altyapı-üstyapı geliştirme firmaları, Libya Mimar ve Mühendisler Odası, Trablus Belediyesi, AS Architects ve Square Architects üzere ülkenin önde gelen şirketlerinin yöneticileri de katıldı.
DEİK Türkiye-Libya İş Kurulu Lideri Murtaza Karanfil, aktifliğin açılışında yaptığı konuşmada, Libya ve Türkiye ortasında 4 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunduğunu tabir ederek, Libya’da Türk iş insanlarını bekleyen yaklaşık 150 milyar dolarlık bir yatırım potansiyeli olduğunu kaydetti.
Karanfil, Libya’nın “Afrika’nın kapısı” olduğuna inandığını belirterek, “Ülkede büyük projeler hayata geçiriliyor fakat teknik yetersizlikler sebebiyle yavaşlıklar oluyor. Mesela, Türk şirketleri Libya’da toprak alamıyorlar. Birçok bölüm geri bırakılmış, sermaye de son periyotta dışarı çıktı. Burada süratle bir düzgünleşme için doları da sabitleyip özel bölümün elini bağlayan uygulamaların gözden geçirilmesi kıymetli. Libya’da büyük fırsatlar var fakat burada ana motor, ana hareket, kurumların kolaylaştırıcı rol üstlenmesi.” sözlerini kullandı.
Libya’nın önündeki en büyük sorunun yarım kalan projeler olduğunu vurgulayan Karanfil, “Türkiye olarak 2002’den beri kendimizi kanıtladık. Bilhassa altyapı, iskan, konut, AVM, güç, sanayi alanlarında büyük atılımlar gerçekleştirdik. Libya için bütün imkanlarımızı seferber etmeye hazırız. Libya’nın refahı için elimizdeki tüm imkanları sunmaya hazırız. Geleceğe katkı vermek iki tarafa katkı sunacaktır.” dedi.
“TÜRKİYE TEŞVİK EDİLEN BİR ÜLKE”
Libya Yatırım Teşvik ve Özelleştirme İşleri Genel Otoritesi Yatırım Departmanı Yöneticisi Hashem Al Zawi de şunları kaydetti:
“Ana emellerimizden biri yatırımların teşviki. Ülkeye yabancı yatırım çekmeyi arzuluyoruz. Gayrimenkul alanında da bu kanun çerçevesinde Türkiye teşvik edilen bir ülke. Mukavele ve mutabakatlarla ilgili olarak da mal sahibi Libyalı kurumlar ve bu projeler durmuş durumda. Projelerin durmuş olmasının hiç kimseye yararı yok. Bu kontratların yatırım mutabakatlarına dönüştürülerek Türklere yatırımcı sıfatı verilmesi ve teşviklerle projelerin tamamlanması üzerine bir görüş kelam konusu. Bunu neticelendirmeye çalışıyoruz. Özelleştirme kurulu olarak bir strateji çerçevesinde de aşikâr adımlar atmaya çalışıyoruz.”
Libya’da yatırım müsaadesi verilen 250’den fazla şirket olduğunu lakin önlerinde pürüz bulunduğunu aktaran Al Zawi, “Mesela ruhsatı verilen yerler oluyor fakat parselizasyonu bitirilmemiş. Onay ve ruhsat yetmiyor. Parsellenme olmaması, yabancıların gayrimenkul ve fabrika arsa yatırımlarına pürüz oluyor.” dedi.
Libya Kalkınma ve Yatırım Holding Yatırım Projeleri Yöneticisi Issa Al-Hadiri ise İstanbul’da çok büyük projelerin hayata geçirildiğini, bunların tam kapsamlı projeler olduğunu söyledi.
Al-Hadiri, “Çok büyük tecrübeler olduğunu görüyoruz. Bu manada bir sinerji iki ülke için de yararlı olacak. Doğal bizim buradaki boşluğu doldurmamız lazım. Libya’da bu manada mevzuat eksikliği de var. Finans kısmında eksiklikleri gidermek için de bir bakış açısına muhtaçlığımız var. Mevzuat eksikliklerini gidermek, finansal ve takımlar manasında da mahallî olmayan lokal imkanları dışarıdan desteklemek bedelli olacaktır.” diye konuştu.
“TÜRK İŞ ADAMLARI KAZAN-KAZAN ANLAYIŞINA SAHİP BİR İŞ KÜLTÜRÜNE SAHİP”
ADD International Group Üst Yöneticisi (CEO) Ghaleb Gheblawi de 30 milyar doları aşkın sermayeyi temsil eden 200’den fazla Libyalı üst seviye iş beşerinin İstanbul’a geldiğini belirterek, birinci sefer altyapı işlerinin yanı sıra üstyapı işlerine de öncelik verildiğini, tertibin Türk konut kesiminde oluşan know-how’ın ihraç edilmesi açısından da çok kıymetli fırsatlar sunduğunu tabir etti.
Gheblawi, “İki ülke ortasındaki iş birliğinin gerçekleşmesi, iş mutabakatlarının kesintiye uğramadan devam etmesi, Libya’nın sürdürülebilir kalkınma siyasetini yine kazanması açısından da son derece kıymetli. Türk iş adamları, gittikleri her yeri canlandıran ve kazan-kazan anlayışına sahip bir iş kültürüne sahip. Libya topraklarında da durum bu türlü. Buradaki gereksinimi ve fırsatları görmezden gelemeyiz. Karşılıklı stratejik ve yanlışsız adımlar atılması halinde Libya’nın çok daha gelişeceğine ve ilerleyeceğine inancımız tamdır.” diye konuştu.