Sığınmacı Hakları Platformu, 21 Mart Dünya Irkçılıkla Uğraş Günü’nde, ‘Deprem sonrası durum ve yaklaşan seçimler’ bahisli bir toplantı düzenledi. Sığınmacı Platformu, 11-12 Mart tarihleri ortasında aktivistlerden oluşan bir heyeti Suriyeli mültecilerin yaşadıklarını raporlamak için zelzele bölgesine gönderdi. Toplantıda zelzele bölgelerinde hazırlanan rapor açıklandı.
Deprem bölgesine giden heyette yer alan Taha Elgazi, İstanbul’daki toplantıda yaptığı konuşmada, “Suriyeliler depremzede şuurunu yaşamıyorlar. Daima amaç gösteriliyor. Daima ötekileştiriliyorlar. Bundan biran evvel vazgeçilmedi” dedi.
‘SURİYELİLERİ BİRİNCİ SEFER BU KADAR ÖFKELİ GÖRDÜK’
Depremin büyük yıkıma neden olan vilayetlerde mülteci nüfusun ağır olarak yaşadığı belirtilen raporda, “Suriyelileri birinci defa bu kadar öfkeli gördük, sarsıntı bölgesinde kalan Suriyeliler en fakir kesim, yemek yemeye, su almaya paraları yok. Suriyelilerin kaybedecek hiçbir şeyleri kalmamış, yalnızca ilkel çadırları var. Sarsıntının birinci gününden itibaren medyada da sık sık yazıldığı üzere, arama kurtarma ve yardım faaliyetleri konusunda göçmenlere yönelik bariz bir ayrımcılık uygulandı. Görüşmelerimiz sırasında bu durumla ilgili somut örnekleri sık sık dinledik. Göçmenler, ayrımcılık konusunda yaşadıklarını, zelzelenin 35’inci günü bölgeyi ziyaretimizde bize de anlattılar, ayrıyeten kendimiz de ayrımcı uygulamalara şahit olduk” denildi.
‘KADINLAR LEĞENDE BANYO YAPIYOR’
Raporda şunlara yer verildi: “Banyo için kurulan su tanklarından su taşıyıp sobanın üzerinde suyu ısıtıp kovalarla yıkanıyorlar. Çadırın sarfiyatı olmadığı için leğen içinde banyo yapıyorlar. Sonra o kirli suyu taşıyıp döküyorlar. Bayanların yükü arttı. Bir çocuk ağlıyor, öbür çocuk kayboluyor… Enkaza gitmesin diye öbür çocuğun peşinden koşturuyor. Yemekler çadırda tabaklara konup yeniyor. Yeniden su taşınıyor, ısıtılıyor, bayanlar bulaşığı yıkıyor. Bayanlar çamaşırlar için suyu getiriyor, sobada ısıtıyor, leğende yıkıyorlar.”
‘TÜRKÇE KONUŞMUYORLAR DİYE PAMUK ŞEKERİ VERİLMEDİ’
Hazırlanan raporda, Sivas Dava Ocakları’nın Suriyeli çocuklara yönelik ayrımcı yaklaşımlarına da yer verildi: “Bir siyasi parti vilayet teşkilatı, çocuklar için pamuk şekeri getirmiş. İki Suriyeli bayanla sohbet ederken, 9 aylık gebe olan bir bayan yanında üç yaşında olan bir çocukla bir arada yanımıza geldi. Pamuk şeker sırasına girmişler. ‘Türkçe konuşanlara verdiler bize vermediler’ diye anlatırken gözlerinden yaş geldi. Sonra yaşı daha büyük olan Suriyeli bir çocuk o üç yaşındaki çocuğu aldı ve pamuk şekeriyle birlikte geldi. Zira Türkçe biliyordu.”
‘DEPREM VE AYRIMCILIK’
Rapora nazaran birkaç gün evvel faaliyete giren konteyner kente Suriyeliler e-Devlet üzerinden başvurduklarını söyledi. Birlikte müracaat yaptıkları kimi Türkiyeli ailelerin kabul edildiğini söyleyen depremzedeler, bildikleri kadarıyla hiçbir Suriyeli ailenin konteyner kentte kabul edilmediğini belirttiler. Çadır alanındaki Türkiyelilerle sorun yaşamadıklarını belirten Suriyeliler çadır tedarikinde ayrımcılığa uğradıklarını söz ettiler. Bugün kullandıkları çadır, AFAD’dan daha düzgün bir çadır alabilen Türkiyeli bir aile tarafından verilmiş. Öteki bir Suriyelinin kaldığı çadır da Kızılay vazifelilerinin kullandığı ve ayrılırken bıraktıkları çadır.
‘KİMSESİZLER MEZARLIĞI’
Hatay Mobilyacılar Organize Sanayi Bölgesinde kocaman bir kimsesizler mezarlığı var. Hatay’da kimliği tespit edilemeyen cenazeler buraya gömülüyor. Buna ait raporda, “Yüzlerce mezarın olduğu mezarlıkta isimler çok az. Mezarlara numara verilmiş. 1’den 800’e kadar numaralı mezarlar 1-2-3 Ada ve A-B-C-D-E-F parsel olarak ayrılmışlar. 5-10 bin ortası mezar var. Kimilerine isim yazılmış. İki Suriyeli isim gördük. Birkaç adedine mezar taşı yapılmış. Kimilerinin üzerine küçük bir kumaş, bir şapka, bir atkı üzere şeyler asılmış. Biz orada iken bir mezar kazıldı. Cenaze arabası ile mezarlıktan çıkarıldı ve götürüldü. DNA ile eşleşme sağlandı o nedenle cenaze ailesine teslim ediliyor diye düşündük. Ortada birtakım mezarlara “boş” sözü yazılmış muhtemelen cenazeler ailelerine verilmek üzere çıkarılmış. Bütün mezarların üzerine kireç dökülmüş. Askerler daima devriye geziyor. Otomobilden mevlüt okunuyor. Kimsesizler mezarlığı zelzelede yaşanan felaketi bir defa daha gözümüze soktu. Cenazelerine bile sahip çıkabilecek kimsesi kalmamışlar mezarlığı” sözlerine yer verildi.