Boğaziçi Üniversitesi ikinci Kayyım Rektörü Prof. Dr. Naci İnci, bu hafta başında ‘Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Sinema Merkezi’ yöneticilerinden Zeynep Ünal ve Elif Ergezen’in vazifesine son verdi. 12 Ağustos Cuma günü toplumsal medya hesabından paylaşım yapan Zeynep Ünal, vazifeliler tarafından yerleşkeye girişlerinin de engellendiğini duyurdu.
Oyuncu Türkan Şoray, direktör Tayfun Pirselimoğlu, sinema imalcisi Yamaç Okur, oyuncu Ekin Koç ile Mithat Alam Sinema Merkezi’nin değerini ve sinema sanayisine katkılarını konuştuk.
MİTHAT ALAM SİNEMA MERKEZİ’NİN EHEMMİYETİ NEDİR?
Mithat Alam Sinema Merkezi’nin kendisi için özel bir yer tuttuğunu söyleyen direktör Tayfun Pirselimoğlu, “Mithat Alam Sinema Merkezi, sinemamızın geçmişi ve geleceği ismine yaptıklarıyla alakalı bir örneğine daha sahip olmadığımız bir kurum. Bu kuruma minnet duyuyoruz; bu minnettarlığımızın arkasında yatan son derece geniş bir görsel hafıza oluşturmak için yaptıklarından, sinema sanatına ilgi duyanlara bir vizyon ve yol oluşturmaya, onlara çeşitli imkanlar sunmaya kadar uzanan sayısız neden var. Bunların da ötesinde Mithat Alam üzere sinema ismine çok şey borçlu olduğumuz, çok değerli bir ‘sinefilin’ bu memlekete bıraktığı bir sinema abidesi olarak benim için özel bir yer de tutuyor” diye konuştu.
Türkan Şoray Sanatçı Türkan Şoray, Mithat Alam Sinema Merkezi’nin değerine ait, “Mithat Alam Sinema Merkezi, bir sinema tutkunu ve dostum Mithat Alam’ın kurduğu çok pahalı bir okul. Sinemayla biraz haşır neşir olanların kesinlikle yollarının düştüğü değerli bir miras. Direktöründen oyuncusuna, yapımcısından sinema muharririne yalnız geleceğin sinemacılarını yetiştirmekle kalmıyor, birebir vakitte gerçekleştirdikleri Görsel Hafıza Projesi ile de sinemamıza emek vermiş ustalarla yaptıkları söyleşilerle sinemamızın belleğini oluşturuyor. Bir oyuncu ve direktör olarak sinema arşivi de sıkça başvurduğum kıymetli bir kaynak. Sinema Söyleşileri kitabını da her yıl takip edip, değerli bir hazine olarak görüyorum” dedi.
Film imalcisi Yamaç Okur da, “Mithat Bey’in deyişiyle öğrenciler için öğrencilerle birlikte sinema üretilen bir yerdir Sinema Merkezi. Merhum Tuncel Kurtiz ne kadar hoş özetlemiş: ‘Mithat Alam Sinema Merkezi yaptığı çalışmalarla, geçmişle bugün ve bugünle gelecek ortasında, benzersiz köprüler kurmuştur, bu köprülerden geçenler ve geçeceklere ne mutlu'” ifadelerini kullandı.
‘TÜRKİYE’NİN EN SEÇKİN SİNEMA KOLEKSİYONU MERKEZ’DE BULUNUYOR’
Oyuncu Ekin Koç ise şu tabirleri kullandı:
“Mithat Alam Sinema Merkezi, uzun yıllardır sinemaya dair her şeyin konuşulup tartışıldığı, bütün sinema meraklılarının ve tutkunlarının adeta mabedi haline gelmiş; ülkemizde sinema kesimine çok kıymetli sanatkarlar ve dal işçileri kazandırmış, tahminen de bugüne kadar ülkemizde sinema sanatı ismine yapılmış en kıymetli atılımlardan biridir. Günümüzde memleketler arası mecralarda göğsümüzü kabartan pek çok ismin, öğrencilik yıllarında bir ortaya gelerek fikirlerini paylaştığı, dünyadan örnekler seyredip, kendi ferdî kıssalarını anlatma cüretini ve prosedürlerini bulduğu bir yuvadır, merkezdir. Bununla da kalmaz, birebir vakitte yıllara yayılan bu fikirler ve eserler bütününün hafızasıdır. Muhtemelen Türkiye’deki en nadide, en seçkin sinema koleksiyonu merkezde bulunmaktadır ve herkese açıktır. Günümüzün teknolojik imkanlarını kullanarak dahi oradaki pek çok sinemaya ulaşmak neredeyse imkansızdır. Mithat Alam, bir kültür oluşturmayı başarmış, genç sanatkarlara kendini gerçekleştirme umudunu aşılamış ve pek çok beşere ilham kaynağı olmuştur.”
Tayfun Pirselimoğlu MİTHAT ALAM SİNEMA MERKEZİ’NİN SİNEMA SANAYİSİNE KATKILARI NELER?
Mithat Alam Sinema Merkezi’nin sinema sanayisine katkılarını anlatan Tayfun Pirselimoğlu, “Film Merkezi’nin İstanbul Sinema Festivali’nin paltosundan çıkan bir devrin direktörlerinde olduğu üzere bir jenerasyonu da etkilemiş ve eğitmiş olduğundan kuşku duymuyorum. Onun ‘tedrisinden’ geçip sinemanın çeşitli kısımlarında çalışmaya başlayan, üzerine kalem oynatan birçok değerli ismi barındırdığını, en az bunun kadar kıymetli halde -sinemamız ismine sahiden gereksinim duyduğumuz- donanımlı bir seyirci kitlesi yarattığını biliyoruz. Bu manasıyla da eşsiz bir okul olduğunu söylemek pek de yanlış olmaz” dedi.
Türkiye’de sinemaya dair her alanda Mithat Alam Sinema Merkezi’nin izi olduğunu belirten Ekin Koç, “Nuri Bilge Ceylan, Seyfi Teoman, Derviş Zaim, Emin Alper, Pelin Esmer üzere çok kıymetli direktörler, Altyazı üzere yıllardır nitelikli içerik üretmeyi başaran yazarlarla dolu bir yayın, Türkiye’nin tahminen de en büyük sinema sineması arşivi, dala kazandırılan pek çok editör, manzara direktörü, sanat yönetmeni… Velhasıl Türkiye’de sinemaya dair her alanda Mithat Alam Sinema Merkezi’nin izini bulabilirsiniz. Hala yetişmekte olan pek çok genç de cabası” tabirlerini kullandı.
“Mithat Alam Sinema Merkezi’nin arşivi hem yabancı hem de yerli sinemalar açısından dünyadaki en güçlü sinema arşivlerinden biridir” diyen Yamaç Okur, şöyle konuştu:
Mithat Alam Sinema Merkezi’nde yetişen, kendini geliştiren birçok kıymetli direktörümüz, sinema müellifimiz, sinemacılarımız var. Sinema Merkezi, öğrencilerin kendileri keşfetmesine önayak olan, sinema kültürünü geliştiren, yalnızca Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerine değil tüm öğrencilere hizmet veren bir yerdir. Mithat Alam Sinema Merkezi’nin arşivi hem yabancı hem de yerli sinemalar açısından dünyadaki en güçlü sinema arşivlerinden biridir. Türk sinemasına emek veren sinemacılarla gerçekleştirilen kelamlı tarih çalışması Görsel Hafıza projesi, Sinema Merkezi’nin sinema sanayisine yaptığı en kıymetli katkılardan biridir. Her yıl yayınlanan ‘Sinema Söyleşileri’ kitapları, yılın en uygun on kısa sinemasını bir ortaya getiren Hisar Kısa Sinema Seçkileri, söyleşi ve atölyeler ve kısa sinemalarla Türk sineması için dayanılmaz bir kaynakça oluşturulmuştur. Nuri Bilge Ceylan’ın fahri doktora konuşmasında da dediği üzere ‘Türk sinemasına nitekim çok sağlam bir akıl, bir mantık, oturaklı bir yapı getirdi Mithat Alam Sinema Merkezi.'”
Ekin Koç MİTHAT ALAM SİNEMA MERKEZİ’NE NE OLACAK?
Ekin Koç, son haftalarda yaşananların akabinde neler olacağına dair, “Bütün bunlar Mithat Alam Sinema Merkezi’ni ve onun yarattığı kolektif hareketi daha da güçlü kılacak. Nasıl kolay kurulmadıysa yıkılması da kolay olmayacak. Merkez bir binadan ibaret değildir. Bugün işgal edilip yıkılsa dahi, yarın yenisi inşa edildiği vakit çok daha güçlü küllerinden doğar. İnsanların içindeki yaratma istencini öldüremezsiniz, fakat meydan okuyabilirsiniz” dedi.
Türkan Şoray, Mithat Alam Sinema Merkezi’nin mirasına sahip çıkılması gerektiğini vurgulayarak, “Geçtiğimiz hafta Merkez’in iki yöneticisinin işten çıkarılma haberini telaşla takip ettim. Mithat Alam’ın vefatından sonra Sinema Merkezi’ne çok emek verdiklerini biliyorum. Umarım bu hasarın giderilmesi istikametinde gereken eforlar gösterilir ve bu mirasa sahip çıkılır” tabirlerini kullandı.
Tayfun Pirselimoğlu da, “Merkezle alakalı gelinen nokta derin bir vahameti işaret ediyor. Bu gidişat sonraki basamaklarla alakalı derin kuşkular duymamamıza neden olacak ölçüde sorunlu. Berbat yazılmış bir senaryo ile karşı karşıya kalmadığımızı, yapılan yanlışlardan dönülerek bu değerli kuruma daha fazla ziyan verilmemesi istikametindeki taleplerin karşılık görmesini, bu seferliğine sinemanın memnun bir sonla bitmesini ummak istiyoruz” diye konuştu.
‘MİTHAT ALAM SİNEMA MERKEZİ’NE SAHİP ÇIKMAYA DEVAM EDİLECEK’
Yamaç Okur Yamaç Okur, “Boğaziçi Üniversitesi’ndeki 150 yılı aşkın bir müddettir devam eden demokratik ortam, kültürel çeşitlilik, özgür fikir darbe vakitlerinde bile bu kadar zedelenmemişti. Sinema Merkezi’nin kurucusu Mithat Alam’ın Merkez’i emanet ettiği Zeynep Ünal ve Elif Ergezen, Rektör tarafından türlü mazeretler gösterilerek vazifeden alınmıştır. Mevcut rektörün, üniversitenin tüm gelenekleri dışında misyona seçimle gelmeyen, hocaların büyük bir çoğunluğu tarafından tanınmayan ve daima protesto edilen, atanmış kayyum bir yönetimci olduğu unutulmamalıdır” sözlerini kullandı.
Zeynep Ünal ve Elif Ergezen’in misyondan alınmalarında Sinema Merkezi’nin aktiflik sayılarının düşmesinin de münasebet gösterildiğini söyleyen Okur, “Film Merkezi’nin yöneticilerinin misyondan alınma münasebetlerinde Merkez’in son yıllarda aktiflik sayılarının düşmesi de mazeretler ortasında yer almıştır. Halbuki Sinema Merkezi bu devirde faaliyetlerine arttırarak devam etmiştir. Kısa sinema çalışma kümesinde yalnızca bu öğretim yılında öğrenciler tarafından 50’ye yakın kısa sinema üretilmiş, yaz aylarında bile sinema gösterimleri, atölye çalışmaları devam etmiştir. Sokağa çıkma yasaklarının olduğu, üniversitelerin uzun periyodik kapalı olduğu pandemi periyodunda bile, Sinema Merkezi öğrencileriyle projeler üretmeye devam etmiş, Görsel Hafıza projesi ve Hisar Kısa Sinema Seçkisi dijital ortama taşınmış ve tüm sinemaseverlerin yararlanması sağlanmıştır. Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, akademisyenleri, mezunları, sinemaseverler ve Türk sinemasının kıymetli isimleri Mithat Alam Sinema Merkez’ine kurulduğu günden bu yana sahip çıkmışlardır ve çıkmaya devam edeceklerdir” diye konuştu.