Emekli Büyükelçi Ahmet Süha Umar, 1995-1998 yılları ortasında Ürdün Büyükelçisi iken, William Burns ile tanıştı. William Burns o devir ABD’nin Büyükelçisi olarak Ürdün’deydi ve 2021’de CIA lideri oldu.
Ahmet Süha Umar, ABD’nin müdahaleci dış siyasetini eleştirdiği bir mektup kaleme aldı ve William Burns’e hitap etti. O yazı, Muhalif. isimli internet sitesinde yayınlandı.
İşte eski Büyükelçi Ahmet Süha Umar’ın yazdığı mektup:
Sevgili dostum Bill, Ülkelerimizi Ürdün Krallığı nezdinde temsil ettiğimiz 1990’lı yılların sonundan beri görüşemedik. Kalpler bir olsun. Ürdün’den sonra ben Dışişleri Bakanlığı’nda İkili Siyasi İşler Genel Müdürü ve Türkiye’nin Belgrad Büyükelçisi iken sen ABD Moskova Büyükelçisi ve Ortadoğu’dan Sorumlu Bakan Yardımcısı, artık de CIA Lideri oldun.
Doğrusu, pek de hayırla anılmayan son vazifesine canım sıkılmadı değil. Yeniden de kolay gelsin. Yeni misyonunu öğrendiğim vakit, 1990 Ağustos ayında, ABD’nin AKKUM* Daimi Temsilcisi olan arkadaşım James (Jim) Woolsey -biliyorsun o da sonra CIA Lideri oldu- ile Viyana, Bristol Otel’de yediğimiz öğlen yemeğini anımsadım. ABD’nin Irak’a müdahale planladığı o günlerde Jim yemek sırasında bana, “Saddam’ın, Kuzey Irak’taki Kürtlerin ayaklandırılması yoluyla vazifeden uzaklaştırılmasının” akla yatkın bir siyaset olup olmayacağını sormuştu.
Bu yaklaşımı tehlikeli bulduğumu, sonunun nerede biteceğinin bilinemeyeceğini, Ortadoğu’nun, o günkünden de daha vahim biçimde karışabileceğini söylemiştim. Jim, vaktin beni haklı çıkardığı bu görüşümü kimseye iletti mi bilmiyorum lakin ABD Irak’a -hem de iki kez- müdahale etti.
Irak Kürtlerini ayaklandırıp, Saddam’ın onları perişan etmesine yol açtı. Saddam’dan kaçan değerli sayıda Irak Kürdü Türkiye’ye geldi. Onlarla birlikte çok sayıda PKK militanı da. Sonuçta yalnızca Irak değil bütün bölge kan gölüne döndü, Türkiye’nin iç istikrarı olumsuz etkilendi. Irak’a demokrasi getirmek savı ile -aslında Irak petrolüne el koymak amacıyla- girişilen bu harekâtlar ve yan tesirleri nedeniyle on binlerce insan öldü.
Müdahaleye münasebet olarak gösterdiğiniz, Irak’ta kitle imha silahlarının varlığının da artık başında bulunduğun CIA ve İngiliz istihbaratı MI5 tarafından kurgulanmış hayali bir senaryo olduğunu, İngiliz resmi kaynakları itiraf etti.
Etti de, nedense Putin’i tutuklama kararı veren Lahey Milletlerarası Ceza Mahkemesi, vaktin ABD Liderleri baba-oğul Bush’ları ve İngiltere Başbakanı Blair’i görmezden geldi! Sevgili Bill Eline geçer, bir işe fayda mı bilmem lakin artık de sana bir iki fikrimi aktarayım. Sen de farkındasın ki ABD, tertip getirmek maksadıyla nereye gitse bunu başaramıyor hatta orada durum daha da berbata gidiyor. Vietnam, Afganistan, Irak, Libya ve dolaylı olarak girdiği Ukrayna çarpıcı örnekler.
Üstelik Afganistan’da yarattığınız El Esas, az kaldı dünyayı ABD’nin başına yıkıyordu. Suriye’de de yeniden kendi yarattığınız İŞİD başınıza sıkıntı, ona karşı desteklediğiniz PYD-YPG, “değerli NATO müttefikimiz” dediğiniz Türkiye ile aranızda sorun oldu. “Ilımlı İslam” üzere anlamsız bir yaklaşımla desteklediğiniz Arap Baharı’nda, Müslüman Kardeşler’in tuzağına düşmekten sıkıntı kurtuldunuz. İsrail’in, Atlas Okyanusu’ndan Orta Asya’ya uzanan “Büyük Ortadoğu” hayalinin peşine takılıp, biçim vermeye çalıştığınız Ortadoğu da, Orta Asya da, denetiminize girmek bir yana, giderek tesir alanınızdan çıktı yahut çıkmak üzere.
Soğuk Savaş sonrasında yakalanan büyük fırsatı, “Dünya hâkimiyeti” ve “Tek Harika Güç” hayalleriyle heder ettiğiniz için dünyayı, insanlığın sonunu getirebilecek bir nükleer savaş tehlikesiyle karşı karşıya bırakmak üzeresiniz.
Yalnızlaştırıp hakkından gelmeyi düşündüğünüz Rusya’yı kendi elinizle, Ortadoğu’ya güçlü biçimde geri getirdiniz. Ona bir de, ucuz işgücünü sömürdüğünüzü düşünüp, kot pantolonlarınızı bile orada üreterek ekonomik kalkınmasına büyük katkılarda bulunduğunuz ancak şimdilerde en büyük rakip hatta düşman olarak tanımladığınız Çin’i eklediniz.
Rusya-Çin yakınlaşmasını teşvik etmeniz bir yana artık bu iki ülke ve öteki düşmanınız İran, Umman Denizi’nde ortak tatbikat yapıyorlar. Çin, Şii İran ile onun can düşmanı, sizin büyük dostunuz Sünni Suudi Arabistan’ı bir ortaya getiriyor. Düşmanlarınızı birleştirmek üzere büyük muvaffakiyetler fakat size nasip oluyor!
Biliyor musun Bill bence artık ABD’nin gücünün sonlarını -bu sonların giderek daraldığını da unutma- anlamanız, her yere müdahale etmekten, ülkelere demokrasi getirmekten vazgeçmeniz sizin de dünyanın da hayrına olacak.
Bak biz Ortadoğu’yu yaklaşık 500 yıl, bir avuç askerle, kimsenin işine karışmadan, oralara nizam vermeye çalışmadan yönettik. Bırakın dünyada beşerler hiç değilse, vekâlet savaşlarında yahut Kürtlere yaptığınız üzere kışkırtıp sonra daima yarı yolda bıraktığınız kalkışmalar sonunda toplu katliamlara uğrayarak değil, huzur içinde, yataklarında ölsünler.
NOT: AKKUM: Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Müzakereleri. Bu görüşmeler, 1991 yılında, CFE, Treaty on Conventional Armed Forces in Europe (AKKA, Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması ile sonuçlanmıştır.)