Aydınlık köşe müellifi Tunca Arslan bu haftaki köşe yazısında “Nikbinlik ile bedbinlik ortasında: ‘Cici’” başlıklı yazı yazdı.
Arslan’ın yazısındaki ilgili kısım şu halde:
“Tolstoy’un, “Anna Karenina”nın birinci cümlesinde, “Mutlu aileler birbirine benzeri, her mutsuz aileninse kendine has bir mutsuzluğu vardır” demiş olduğu çokça bilinir ve mutsuz aile tabloları karşısında ekseriyetle bu cümle akla gelir.
Berkun Oya’nın son günlerde kendisinden çokça kelam ettiren Netflix sineması “Cici” de büsbütün kendine has mutsuzluğa gark olmuş bir aileyi getiriyor karşımıza. Bir mühlet Almanya’da çalıştıktan sonra köyüne geri dönmüş, Mercedes’ini küçük çiftliğine park etmiş, Almanya’dan getirdiği ve kimsenin dokunmasını istemediği küçük el kamerasıyla kayıt yapmayı seven Bekir ile karısı ve üç çocuğunun özgün mutsuzluklarının neden kaynaklandığını da iki buçuk saatlik sinema boyunca asla tam olarak anlayamıyoruz. Mutsuzken, kimi memnun anları anımsayıp bir kat daha mutsuz olan beşerler var karşımızda.
MUTSUZLUĞU KATMERLENDİRMEK
Berkun Oya, geçmiş ile şimdiki vakit ortasında küçük ve büyük köprüler kurduğu sinemasında, örneğin Yavuz Özkan’ın “Yengeç Sepeti”nde (1994) olduğu üzere aile içi keskin hesaplaşmalara sevk etmiyor hikayeyi. “Cici”, hesaplaşmadan çok, anılar, anımsamalar, bellek, somut ve soyut manada “kayıt altına almak” üzerine bir sinema. Babanın, üzerinde kuşku tohumları ekili biçimde hastalanarak ölmesinden 30 yıl sonra, direktör olan büyük oğlan Kadir’in çekmekte olduğu sinema nedeniyle çiftliğe geri dönen aile üyeleri, demansa yakalanmış annelerinin etrafında mutsuzluklarını katmerlendirmek için ellerinden geleni yapıyor.
Aileye sonradan katılmış, vakti vaktinde köyden kente göç ederken geride bırakılmış yetim çocuk çoban Cemil, tüm karakterler içinde mutsuzluğu elle tutulur nedene (aşk!) dayalı tek kişi. Kendisiyle en barışık, kendi çapında en sağlam karakter de o aslında. Tüm aile üyeleri, sinemanın bir yerinde ağlama krizine giriyor, (öyle ki “Cici”nin bu özelliğiyle rekor kırdığı bile söylenebilir); geçmiş ve şimdiki vakit için gözyaşı dökmeyen, kendini tutan, kan kusup kızılcık şerbeti içtim diyen tek kişi ise Cemil! Başkaları, kızılcık şerbeti içip kan kustum derken, o zıddını yapıyor.
FİLMİ BAĞLAYAMAMAK…
Berkun Oya, son yıllarda sinemamızda adeta moda haline gelen, köy-kasaba-taşranın küçük burjuvalar için bir “mutsuzluk pınarı” haline getirildiği hikayeler demetine yeni boyutlar katmış, “Neresi sıla bize, neresi gurbet…” türküsü tutturmuş. Lakin bu türküyü söylerken kimi vakit detone olmaktan kurtulamadığını da belirtelim.
Eğer ortaya yeterli bir sinema koymak için, sırf yeterli oyunculuklar ve uygun diyaloglar kâfi olsaydı, “Cici”ye başyapıt muamelesi yapılabilirdi. Halbuki, garip fakat gerçek, direktör Berkun Oya, senarist Berkun Oya’nın fersah fersah önünde görünüyor “Cici”de. Sinemanın oyunculuk gücü, üst seviye; rolüne tam oturmamış, yeniden de elinden geleni yapan Yılmaz Erdoğan hariç, Parıltı Sürer, Okan Yalabık, Olgun Şimşek, Fatih Artman, Ayça Bingöl, Çağla Naz Kargı, Sevval Balkan, kamera karşısında adeta nakış işliyorlar. Diyaloglar ha keza, oya gibi… Senaryo ise resmen teyellerle tutturulmuş izlenimi veriyor, hikaye akışında pek çok boşluk bulunuyor, pek çok soru havada kalıyor (hemşirelik sorununu bir türlü anlayamadım örneğin), gerilim-sürpriz noktaları oluşturulmaya çalışılsa da bir işe yaramıyor, mühlet gereksizce uzatılıyor ve “Cici” giderek yorucu olmaya başlıyor. Bu oyuncu takımı, imaj çalışması vb. ile çok dinamik, zıpkın üzere bir sinema ortaya çıkabilecekken “Cici” kimi anların hoşluğuyla yetiniyor ve sonuçta teknik açıdan nikbin, içerik açısından bedbin bir sinema olarak sıkışıp kalıyor. Bana sorarsanız, Berkun Oya da “Cici”deki mutsuz-bunalımlı direktör Kadir üzere, “bir türlü bağlayamamış” sinemasını.”