Son yıllarda yaygın kullanımıyla sokak ve caddelerde hatta trafikte bile kullanılan skuterlerin ölümlere bile neden olan önemli yaralanmalara neden olduğu tespiti yapıldı. Hastanelerin acil servislerine skuter kazaları nedeniyle başvuran hastalarda son birkaç yıldır önemli bir artış gözleniyor. Uzman tabipler kazaların sanıldığı üzere yalnızca el, kol ve bacak kırıklarına neden olmadığını, baş travması üzere hayati tehlikeler yaşandığını açıkladı.
“SON 2-3 YILDIR GİDEREK ARTIYOR”
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Semih Bağhaki, vücudu koruyacak bir kafes olmadığı için skuter kazalarının tehlikeli olduğunu belirterek “Daha çok baş boyun bölgesinde meydana gelen yaralanmalar plastik cerrahlar olarak bize geliyor. Lakin bunun haricinde el ve kol kemiklerine ilişkin yaralanmalar da ikinci sırayı alıyor. Bu hastaların değerli bir kısmını ameliyat etmek zorunda kalıyoruz. Son 2-3 yıldır giderek artan ve artacak üzere de gözüken bir yaralanma kümesi elektrikli skuter kazaları. Göz küresini çevreleyen kemiklerin kırıkları sonucu, gözünü, görmesini kaybeden hastalar da gördük. Daha da berbatı hayatını kaybeden hastalar da duyuyoruz. Hastaların değerli bir kısmı 20-40 yaş kümesi genç erişkinler. Ancak 50-60 yaş üzeri, orta yaş ve ileri yaş hastaları da son periyotta görmeye başladık. Zira genç kullanıcıların çarpması sonucu yaralanıyor bu şahıslar de. Skuter kazaları tehlikeli natürel ki. Sağı solu denetim edecek rastgele bir ayna düzeneği yok. Vücudu koruyacak bir kafes yok, bu araçlar bildiğiniz kent trafiğine çıkabiliyor” diye konuştu.
“ACİLE ÇENE VE DİŞ TRAVMASIYLA GELENLERİN BİRÇOK SKUTER KAZASI”
Diş Doktoru Dr. Hatice Ağan, en çok baş boyun bölgesi kırıklarıyla gelen hastalar olduğuna dikkat çekerken, skuter kazası geçiren hastaların sanıldığı üzere yalnızca kolay kol bacak yaralanmaları ile değil, baş travmalarından göz küresi ve çene kemiği kırıklarına, hatta beyin kanamalarına dek çok önemli yaralanmalarla geldiğine işaret etti. Ağan şöyle konuştu: “Eskiden diş acillerine konut ya da trafik kazaları sonucu travma hastaları sık gelirdi. Artık acile gelen çene ve diş travmalarının çoğunluğu elektrikli skuter kullanımına bağlı oluyor. Son yıllarda bunlarda büyük bir artış görüyoruz. Travmanın geliş açısına bağlı olarak en çok ön dişlerde kırıklar oluyor. Kask kullanımı doğal ki baş travmalarının önüne geçilebilir. Lakin skuterlerde direkt öne gerçek düştükleri için, çene ve burnun üstüne düşme ihtimalleri çok daha fazla. Onda da çene geriye yanlışsız gittiğinde eklem bölgesinde basılar ya da kırıklar oluyor. Hasebiyle çene koruyucusunu da dahil olduğu bir kask kullanılması gerekiyor. Bisiklette kullanılan kasklar çene ya da burun travmaları için tam da önleyici olur diyemeyiz.”
5 DAKİKALIK SEYAHAT İÇİN 7 AY TEDAVİ GÖRDÜ
Skuter kazazedesi 40 yaşındaki Mimar Deniz Gümülcinelioğlu, geçtiğimiz yaz yaşadığı kaza nedeniyle çene kemiğinin kırıldığını ve büyük ameliyatlar geçirdiğini söyledi. Süreksiz yüz felci yaşadığını ve 7 ayının kabus üzere geçtiğini anlatan Gümülcinelioğlu şunları anlattı: “Skuter aslında çok sıklıkla kullanmıyorum. Üçüncü sefer kullanmıştım, konuta acil dönmem gerekiyordu. Yürümek yerine skuter kullanayım dedim. Sokak köşesinde dönemeçten çabucak sonra bir restoran vardı. Restoranın masaları nedeniyle yavaşlamıştım ancak döndüğüm an önümdeki mazgalı fark etmedim. Tekerlek o mazgala girdi. Öne yanlışsız savruldum ve çenemi çarptım. Çenem, burnum, bütün yüzümü yere çarptım. Olayın sıcağıyla başta anlamadım. Çene kemiğim iki taraftan kırılmış. Çok büyük bir cerrahi ameliyat geçirdim. Ameliyat öncesinde dişlerime tel takıldı. Zira lastikle çenemi oturtmaları gerekiyordu. Ameliyatın yapıldığı yerden yüz sonları geçtiği için, sağ tarafımda yüz sonlarımda süreksiz yüz felci oluştu. Gözüm kapanmıyordu, güldüğüm vakit ağzım hareket etmiyordu. Çiğneme, yemek yiyememe bir tarafa, ağrılarım dayanılmazdı. 6-7 ayı buldu iyileşmem. Sağ tarafım, ameliyat sonrası öteki bir ben oldu. Bu olaydan sonra uygulamayı çabucak sildim ve etrafımdaki insanlara da başıma geleni anlatıp kullanmamalarını öneriyorum.”
“KANUNLAR KAŞ YAPARKEN GÖZ ÇIKARDI”
Güvenli sürüş teknikleri eğitimi veren Rahmi Barutçu ise elektrikli skuter kullanımında rastgele bir eğitim olmadığını belirterek şunları söyledi: “Trafikte, rastgele biri, bu vasıtayı ehliyeti olmadan kullanabiliyor. Kanunlar kaş yaparken göz çıkardı. Örneğin, kaldırımda kullanmak yasak. Bu sefer yola, araç trafiğine çıkıyor kullanıcı. Aynası yok, klaksonu yok, ardına önüne bakmıyor, freni de zayıf. İki tekerli vasıta kullanma yetkisi olmayan bireylerin bunları ‘açık trafikte’ kullanması son derece riskli. Kiralık olmayan şahsî skuter daha tehlikeli, zira onda sürat limiti daha yüksek. Fizik gereği ileri giden bir şeyden düşerseniz, ileriye yanlışsız fırlarsınız ve yüzünüzün ön kısmından darbe alırsınız. Örneğin, motosiklet kazalarında önden darbe alma mümkünlüğü yüzde 47’dir. Üstelik kent içinde olan kazalar bunlar. Genelde 50 kilometre altı süratte oluyor. İnsanların ‘Zaten yavaş gidiyorum ne olacak ki?’ dediği bir sürat. Bisiklet kas gücü ile çalışır, elektrikli skuter ise motorlu araçlar. İnsanın koşabileceği suratın çok üstünde bir süratle gidiyor. O süratte düşerseniz ileri gitme suratını da koşarak ya da yürüyerek tolere edemezsiniz. Ayrıyeten, açık trafikte sürüş yapan vasıtaların azami-asgari sürat limiti var. Bağdat Caddesi’nde 20-30 kilometre örneğin. Bunların ortasında 10-15 kilometreyle giden bir araç skuter. Akan trafiğe ahenk diye bir unsur var kanunda da. Kanun kendi kendiyle de çelişiyor. Ergonomi açısından da düşünceli. Küçük tekerlek çapı nedeniyle midye kabuğuna takılsa, bir anda durur ve üzerindeki şoför tıpkı süratle uçmaya devam eder. Trafiğe çıkacaksa bu araçlar, eğitimi, ehliyeti olmayan kullanamamalı, kask takılması mecburi olmalı. Kimi motosiklet skuter var, onlarda kask var. Ancak başkalarında yok.”
HIZ LİMİTİNİN DÜŞÜRÜLMESİ DE YETMEDİ
Gemius araştırma şirketinin bilgilerine nazaran yalnızca 14 Mart-14 Nisan 2022 tarihleri ortasındaki yalnızca 1 aylık devirde dahi elektrikli skuter uygulamalarını ziyaret edenlerin sayısı yaklaşık 4,5 milyonu buluyor. Araştırmaya nazaran, en çok 18-44 yaş ortası skuter kullanırken, erkek ve bayanların kullanım oranı ise neredeyse eşit. Yalnızca İstanbul’da ortak kullanıma sunulan toplam elektrikli skuter sayısı 50 bini geçiyor. 18 yaşından küçüklerin kullanması, araca iki üç kişi binilmesi ve kaldırımda kullanımı yasak olan skuterde sürat sonu da yaşanan kazalar sonrası 25’ten 15 kilometreye indirildi.