Kim kederi ki, Trabzon sokaklarında kendi tabiri ile ‘yama top’larla başlayan bir futbol serüveninden, Türk futbolunun mukadderatını değiştirecek bir futbol adamı çıkacak… Ahmet Suat Özyazıcı’dan bahsediyoruz… Evvelki gün 87 yaşında hayatını kaybeden Trabzonspor’un efsane teknik yöneticisi, Türk futbolunda nitekim ihtilal diyebileceğimiz başarılara imza atmış, Anadolu futbolunun makus yazgısını değiştirmiş bir kişiydi. 1959 yılında oynanmaya başlayan Türkiye Birinci Lig’inde (şimdiki Muhteşem Lig), 1970’li yılların ortasına kadar yalnızca 3 kadro şampiyon olmuştu. Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş… Ancak 1975-76 döneminde Özyazıcı’nın idaresindeki bordo mavili Karadeniz ekibi şampiyonluk ipini göğüslerken, Üç Büyükler zamanı bitiyor ve artık Türk Futbolunda Dört Büyükler devranı başlıyordu.
AKREP CELAL’iN TÜRK FUTBOLUNA HEDiYESi
1936 yılının birinci günü 1 Ocak’ta Trabzon’da dünyaya gelen Ahmet Suat Özyazıcı, doğumunu “Trabzon Kemeraltı numara 6” kelamlarıyla özetlerken, futbola devrindeki her çocuk üzere sokaklarda başladı. İlkokuldan sonra eğitim mi, futbol mu yol ayrımında tercihini futboldan yana kullandı.
Onun bahtını değiştiren birinci kişi, Akrep Celal olarak tanınan, mahallenin ağabeylerinden birisiydi. Akrep Celal’in 1953 yılında elinden tutup Yolspor’a götürdüğü küçük Ahmet Suat, o günlerdeki Yolspor tercihinin sebebini şöyle anlatmıştı:
“Biz anadan babadan İdmanocaklı’ydık. Fakat genç bir çocuktum. Kendimi o vakit İdmanocağı’nda oynamaya hazır hissetmedim. Futbola yeni başlarken yeni kurulan bir kadro olan Yolspor’da başlayıp tecrübe kazandıktan sonra İdmanocağı’na geçerim kanısıyla hareket ettim ve bir yıl sonra da İdmanocağı’na transfer oldum.”
iLK ŞAMPiYONLUK GENÇ EKİP iLE GELDi
1967’ye kadar İdmanocağı’nda futbol oynayan Ahmet Suat Özyazıcı bu grupta kaptanlık yaparken tıpkı vakit da teknik yöneticilik vazifesini de bir arada yürüttü. Askere gittiğinde bir müddet Havagücü formasını da giydi. 1967’de Trabzonspor’un kurulmasıyla bu ekibe geçti. 1969’a kadar futbola devam ettikten sonra da kramponlarını asarak eşofmanlarını sırtına geçirdi ve Türk futbolunda ihtilal yapacak asıl Ahmet Suat Özyazıcı sahneye çıktı.
1970 yılında A grupta yardımcı antrenör oldu, akabinde genç grubun başına geçti ve Karadeniz Bölge Şampiyonu yaptı. 1972-73 döneminin ikinci yarısından itibaren de Trabzonspor teknik direktörüğüne başladı ve birinci yılında 1 gol averajı ile 2. Lig şampiyonluğu kaçtı. Fakat Özyazıcı 1973- 74’te ikinci döneminde Trabzonspor’u 2. Lig Kırmızı Küme şampiyonu yaparak bordo mavili grubu Türkiye’nin en üst ligine taşıdı.
TRABZON’UN AYAK SESİ KIBRIS’TAN DUYULDU
Türk futbolunda Anadolu İhtilali’ni yapacak ekibin ayak sesleri birinci defa 1975 yılının ocak ayında duyuldu. Kıbrıs Barış Harekatı’nın akabinde düzenlenen ve G.Saray, Beşiktaş ile Kıbrıs Karması’nın katıldığı Kıbrıs Barış Kupası’nda Aslan’ı 2-1, finalde de Kartal’ı 1-0 yenen Trabzonspor şampiyon oldu. Bordo mavililer 1974-75’te kupada final oynayarak (Beşiktaş’a 1-0 ve 0-2’lik skorla kaybetti) isminden kelam ettirmeye devam etti. 1975-76 döneminde şimdi 40 yaşındayken Ahmet Suat Hoca ve grubu, “Artık 3 Büyük yok, 4 Büyük var” dedi. Trabzon o dönem 23. haftada Fenerbahçe’yi Hüseyin Tok’un golü ile 1-0 yenerek liderlik koltuğuna otururken, bir daha oradan inmedi ve dönemi 43 puanla, Kanarya’nın 3 puan önünde şampiyon bitirdi.
15 KERE SANA ÇALIŞTIM 1 DE KENDiME ÇALIŞAYIM
“Kuş Faik’ lakaplı Faik Arıkan isimli bir kalecimiz vardı. G. Saray’da o periyot Turgay sakat, Bülent de cezalı, kalecileri yok. Bizim Faik’i izlemek için geldiler. Ancak evvelce söyledim. Elimi sağa kaldırınca sağa, sola kaldırınca sola atacağım. Sola atıyorum tutuyor, sağa atıyorum tutuyor. Tahminen 15 tane attım. Bir tane sağa gösterip, sola attım. ‘Ya ne yapıyorsun’ dedi. ‘Oğlum 15 kez sana çalıştım, bir kere da kendime çalışayım’ dedim.”
KARADENiZ’İN BREZiLYALI TEKNiK DiREKTÖRÜ
Brezilya nere… Karadeniz nere… Birbirinden binlerce kilometre uzakta bu iki yerin iki benzeri özelliği var. Birisi futbol tutkusu, oburu ise kıyıları…
İşte bu kumsalda top koşturan Ahmet Suat Özyazıcı’nın da içine biraz Brezilyalılık kaçmış olacak ki, taktikleri, egzersiz formu, modeli ve de muvaffakiyetle uygulayabilmesinden dolayı, taraftarlar ve yorumcular ona birden fazla vakit ‘Brezilyalı Hoca’ benzetmesi yapmıştır daima. Yalnızca Türk futbolseverler ve yorumcular değil, safkan Brezilyalılar’ın gözünde de o bir ‘Brezilyalı’ydı.
Özyazıcı birinci şampiyonluğunu kazanmadan evvelki iki dönem F. Bahçe Brezilyalı Didi idaresinde duble yapmıştı. İşte Didi’ye nazaran, üçlemesine mahzur olan Ahmet Suat Hoca’nın Trabzonspor’u bir Brezilya kadrosu üzere topu koşturuyor, Brezilya kadrosu üzere performans ortaya koyuyor ve alanda, tribünlerde Brezilya grubu üzere karnaval havası estiriyordu. Brezilyalı Pele’nin ekip arkadaşı da olan Didi, en çok çekindiği grubun da Trabzonspor olduğunu söylüyordu.
LiVERPOOL VE iNTER’E ECEL TERLERİ DÖKTÜRDÜ
AHMET Suat Hoca, Trabzonspor ile yalnızca Türkiye’de ihtilal yapmadı, o devir için Avrupa’da da Türk gruplarının kolay kolay başaramayacağı tarihi sonuçlara imza attı.
Dönemin Avrupa’da en ünlü grupları ortasında yer alan, bugün de futbolda kelam sahibi olan kadrolardan Liverpool ile İnter, tahminen de çantada keklik olarak gördükleri Trabzonspor karşısında beklemedikleri güç anlar yaşadı.
DEVLERi 1-0’LA UĞURLADI
1976-77’de o zamanki ismiyle Şampiyon Kulüpler Kupası 2. çeşidinde Liverpool, Avni Aker’deki maçı 1-0 kaybetti. Rövanşı 3-0 kazanan İngiliz takımı o dönem kupayı da müzesine götürürken, Avrupa’da yalnızca Trabzonspor ve Saint Etienne’e kaybetti.
1983-84 döneminde UEFA Kupası 1. cinsinde Trabzonspor bu defa İnter’i Tuncay Soyak’ın golü ile 1-0 mağlup etti. Lakin rövanşı 2-0 kaybederek elendi.
LiGiN ŞAMPiYONLUK DEFTERiNE DÖRT DÖNEM iMZASINI ATTI
Trabzonspor’un tepeye çıkması sahiden Türk futbolu için bir ihtilaldi. Birinci defa lig şampiyonluklarına ambargo koyan İstanbul’un 3 büyüğü F.Bahçe, G.Saray ve Beşiktaş’ın dışında bir Anadolu kadrosu şampiyonluk kazanıyordu. Ahmet Suat Hoca sonraki dönem da ekibini şampiyon yaparken, 1979-80 ve 1983- 84’te de keyifli sona ulaşıp, 4. defa şampiyonluk defterine imza atan birinci teknik adam oldu.
EN ÇOK ŞAMPiYONLUK KAZANAN iKiNCi HOCA
Fatih Terim’den sonra Türkiye’nin en çok şampiyonluk gören teknik yöneticisi olan Özyazıcı, 4 lig şampiyonluğu yaşadığı mesleğine 3 Türkiye Kupası, 4 Cumhurbaşkanlığı Kupası ve 2 de Başbakanlık Kupası ekledi. Trabzonspor’a toplam 18 kupa kazandırdı.
AYAĞIMI ÇOK PARÇALADIM
“3-5 çocuk bir ortaya gelip lastik botlarımızla top oynardık. O vakitler bu türlü toplar nerede. Yama topu deriz biz. Bezden yapılırdı. Bizim mahallede Ahmet diye bir arkadaşımız vardı. O terziydi. Artan kumaşlardan bir top yapardı. Yere vurduğunda 50 santim zıplardı. Biz o toplarla oynardık. Bazen zıplamayınca da yalın ayak yere vururduk, ayağımızdan bir modül kopardı. Ayağımı çok parçaladım ancak oynamaya da devam ettim.”
DÖRDÜNCÜ KUPA YOK Ki ALALIM
Özyazıcı kupalara ambargo koydukları periyotta ne kadar başarılı olsalar da birtakım taraftarları mutlu edemediklerini şu sözlerle lisana getiriyordu: “Üç kupa alıyoruz, lakin vatandaş geliyor diyor ki; ‘4. kupayı da alalım.’ Ben de onlara, ‘Tamam alalım fakat, alamıyoruz ki. Zira 4 kupa yok. Federasyon bir kupa daha koyarsa o vakit alırız” diyordum.
DÜNYADA FUTBOL TARiHiNDE BiR birinci: YARIM KUPA
“1957-58’de Türkiye Amatör Futbol Şampiyonası finalleri Trabzon’da yapıldı. Lakin ben o vakit Havagücü’ndeyim. Trabzon İdmanocağı’na karşı oynadım. Benim için çok duygusal bir maçtı. İdmanocağı ve Havagücü 4’er puan topladı. Averajlar da eşit olunca yeni bir maç oynama imkanı da olmadı. Onlar burada oynamayı kabul etmiyor. Seyircisiz oynamayı İdmanocağı kabul istemiyor. O vakit şöyle bir deva bulundu. Erkek Sanat Enstitüsü’nde kupa ikiye bölündü. Yarısı Havagücü’nde kaldı, yarısı İdmanocağı’nda kaldı. Bu da dünyada bir birincidir.’’
BALKAN KUPASI SAHiBi TEK TÜRK TEKNiK ADAM
Ahmet Suat Özyazıcı Bursa, Sarıyer ve Van’da da vazife yaptı ve Sarıyer’i çalıştırdığı periyotta 1991-92 döneminde apoletlerine bir de Balkan şampiyonluğu ekledi. Bu kupayı Fenerbahçe ve Samsunspor da kazandı. Lakin Kanarya’nın başındaki teknik adam Molnar, kırmızı beyazlıların hocası ise Multescu’ydu. Ahmet Suat Özyazıcı, Balkan Şampiyonluğu kazanan tek Türk teknik adam olarak da ismini futbol tarihimize yazdırdı.