TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası, asbestli nükleer uçak gemisi Nae Sao Paulo’nun Türkiye’ye getirilmesine müsaade verilmesinin akabinde ihtarlarda bulundu. “Bir defa daha ekolojik bir felaketle karşı karşıyayız” uyarısı yapan TMMOB, “Asbestli gemi geri gönderilmeli, asbest ve tehlikeli kimyasallar içeren gemi sökümleri büsbütün yasaklanmalıdır” tabirlerine yer verdi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, bünyesinde tonlarca asbest barındıran nükleer uçak gemisi Nae Sao Paulo’nun Türkiye’de sökümüne müsaade vermesinin akabinde başlayan tartışmalar sürüyor. TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası, asbestin insan sıhhatine olan ziyanının gündeme gelmesiyle, ‘Asbest Kalıcı Kirliliğe ve Hastalıklara Yol Açar’ başlıklı bir basın açıklaması yaptı.
“ASBEST KALICI KİRLİLİĞE VE HASTALIKLARA YOL AÇAR”
TMMOB’un basın açıklamasında şu bilgilendirme yapıldı:
* “Asbest (amyant); dayanıklılık, esneklik, yalıtkan olma üzere çeşitli özellikleri nedeniyle endüstriyel kullanımı olan bilhassa gemi, otomotiv ve inşaat dalında kullanılan lifli yapıda bir mineral olan asbest insan sıhhati açısından son derece ziyanlıdır.
*Özellikle söküm evresinde Asbest Lifleri havaya saçılmakta ve teneffüs yolu ile insanları etkilemektedir. Asbest lifleri solunma mühletine, asbest lifinin yapısına ve ferdi faktörlere bağlı olarak pek çok organda kansere neden olmaktadır.
“ASBEST KULLANIMI YASAKLANSA DA SÖKÜM, BAKIM, TAMİR SÜREÇLERİ DEVAM EDİYOR”
*Yıllardır bilinen bu gerçekler ışığında ülkemizde de 29.08.2010 tarih ve 27687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Bazı Tehlikeli Hususların, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına Ait Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 31.12.2010 tarihi itibariyle asbest kullanımı tümüyle yasaklanmıştır.
*Ne var ki geçmişte kullanılan asbestli materyallerin söküm, bakım, tamir işleriyle mesleksel ve çevresel asbest maruziyeti devam etmektedir. Bu nedenle emperyalistler kendi ülkelerinde gemi söküm sanayisini yasaklamışlardır. Dünyada gemi söküm süreçlerinin yüzde doksanı Bangladeş, Çin, Hindistan, Pakistan ve Türkiye’de yapılıyor.
BAKANLIK AÇIKLAMASINA REAKSİYON GÖSTERİLDİ
*Ve işte bunun yeni örneği asbest başta olmak üzere çok çeşitli evsafta tehlikeli husus içeren Brezilya’ya ilişkin hurda NAe São Paulo savaş-uçak gemisi Aliağa gemi söküm tesislerine getiriliyor. Husus ülke gündemine yeni gelse de dünya gündeminde bir yıldan fazla vakittir tartışılıyor.
*Geçtiğimiz yıl Haziran ayında içinde Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin de yer aldığı, NGO Shipbreaking Platform, Basel Action Network (BAN), BAN Asbestos France, International Ban Asbestos Secretariat (IBAS) ve Brazilian ABREA isimli sivil toplum örgütleri Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na yaptıkları davet metninde, NAe São Paulo gemisini toksik-tehlikeli atık olarak niteleyip. yaklaşık 900 ton asbest ve asbest içeren gereç, yüzlerce ton Poliklorlu Bifenil (PCB) içeren gereç ve büyük ölçülerde toksik ağır metal içerdiğini belirtmişlerdi.
*Tüm bunlara karşın Etraf Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanlığı NAe São Paulo isimli savaş gemisinin Aliağa’da sökümü için 30 Mayıs 2022’de izin verdi. Bakanlığın yaptığı “her türlü kontrolün yapılacağı” mealindeki açıklama; son beş yılda beşyüz den fazla tehlikeli atık içeren geminin Aliağa’da söküm işinin yapıldığı gerçeği karşısında anlamsız kalıyor.
*Kaldı ki gemi söküm dalındaki çalışma şartları da düşünüldüğünde felaketin toplumsal boyutu ortaya çıkıyor.
“EKOLOJİK FELAKETLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
*Bir kere daha ekolojik bir felaketle karşı karşıyayız. Tüm dünya yeşil çelik, güçte dönüşüm, karbon ayak izini düşürmek üzere maksatlara yürürken Türkiye dünyanın geri dönüşüm çöplüğü haline getirilmektedir.
*Zeytinliklerin imara açılması, Erzincan İliç’te siyanürlü liç faciası, orman yangınları, İngiltere’nin plastik atıklarının Adana’da ortaya çıkması ve artık de asbestli gemi. Doğal varlıklarımız yok edilirken, havamız, suyumuz, toprağımız kalıcı kirliliğe maruz kalmaktadır.
*Asbestli gemi geri gönderilmeli, asbest ve tehlikeli kimyasallar içeren gemi sökümleri büsbütün yasaklanmalıdır.”