Tiroid hastalıkları çok yaygındır. Tiroid bezi gibi önemli bir organın çalışmasındaki bozukluklar, genel sağlıkta sorunlara ve çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur.
Çoğu durumda endokrin sistemdeki bozulmalar, insan vücudundaki vitamin ve mineral eksikliği ile ilişkilidir. Yanlış beslenme, zayıf diyetler, diyette meyve ve sebze eksikliği gibi durumlar tiroid bezinin yanlış çalışmasının temel nedeni olabilir.
Tiroid bezi hangi vitamin ve minerallere ihtiyaç duyar?
Tiroid bezinin metabolizmasında rol oynayan en önemli vitamin ve mineraller şunlardır:
A vitamini
Protein üretiminden sorumludur, bağışıklık sistemini olumlu yönde etkiler, mukoza, kemik ve dişlerin durumunu iyileştirir.
B2, B1, B6 vitaminleri
Tiroid bezinin işlevi ve hormonların düzenlenmesine katılır, metabolik süreçleri hızlandırır, guatr, obezite ve kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasını önler.
D vitamini
Tiroid uyarıcı hormon seviyelerini iyileştirir. D vitamini eksikliği hipotiroidizme yol açabilir.
İyot
İyot olmadan endokrin sistem tam olarak çalışamaz. Metabolik süreçlerde ve 100’den fazla enzimin üretiminde yer alır.
Selenyum
Selenyum olmadan T3 ve T4 hormonlarının üretimi imkansızdır. Selenyum eksikliği, bağışıklık sorunlarını tetikleyerek Hashimoto tiroiditi gibi hastalıklara yol açar.
Çinko
Tiroid uyarıcı hormonun salgılanmasını etkiler. Diyetteki çinko içeriğinin arttırılması, tiroid fonksiyonunda iyileşmeye yol açar ve çinko eksikliği, tiroid bozukluklarını şiddetlendirir.
Tiroid bezine iyi gelen besinler
Tiroid hastalıkları riskini azaltmak için uzmanlar, tiroid sağlığı için önemli maddeleri içeren besinlerin diyete dahil edilmesini öneriyor. İşte hastalıkları önlemek ve vücudu tedavi etmek için tüketilmesi gereken 10 yiyecek:
Yağlı balık
Somon, alabalık, ton balığı ve uskumru gibi yağlı balıklar tirozin içerir. Bu madde gerekli hormonların sentezlenmesine yardımcı olur. Diyette yeterince bu tür balık varsa, vücuda kalsiyum, omega 3 yağ asitleri, D vitamini ve fosfor girer. Ayrıca balık karaciğeri selenyum kaynağıdır.
Ceviz
Cevizler amino asitler, iyot, selenyum, B, C, E vitaminleri ve bitkisel antibiyotikler olan fitokitler içerirler. Tiroid bezi için faydalıdır. İyot ve B, C, E vitaminleri ve ayrıca birçok sağlıklı yağ bakımından zengindirler. Tiroid bezine gerekli elementleri sağlamak için günde 5 adet ceviz tüketmek yeterlidir.
Trabzon hurması
Tiroid bezinin normal çalışması için çok gerekli olan iyot, magnezyum, sodyum, demir, A ve C vitaminleri bakımından zengindir. Günde bir hurma yemek, endokrin sistem hastalıkları geliştirme riskini azaltır.
Elma
Tiroid bezini kanser hücrelerinden korur. Elmalar A, C, B1, B2 ve E vitaminlerinin yanı sıra magnezyum, fosfor, iyot, demir, selenyum, potasyum, kalsiyum ve çinko içerir. Maksimum faydayı elde etmek için elmaları kabuklu ve çekirdekli tüketmeniz tavsiye edilir.
Ispanak
Endokrin sistemin sağlığı için önemli olan birçok element içerir. Bunlar fosfor, çinko, iyot bileşikleri, sodyum ve manganezdir. Tiroid bezinin işlevini destekler ve hastalıkların gelişmesini engellerler. Beslenme uzmanlarına göre, bir yetişkin için en uygun günlük ıspanak miktarı 100 gr’a kadardır.
Kızılcık ve yaban mersini
Bu meyveler iyot içerir, düzenli tüketilmeleri vücudun hem kadınların hem de erkeklerin tiroid bezindeki hormonal yetmezliği ortadan kaldırmasına yardımcı olur.
Kuru erik
Kurutulduğunda faydalı özelliklerini kaybetmeyen erik, zengin bir vitamin, antioksidan, kalsiyum, potasyum, magnezyum ve çinko kaynağıdır. Düzenli kuru erik tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir ve tiroid bezinin işleyişini normalleştirir. Kurutulmuş meyvenin kalorisi oldukça yüksek olduğundan, ölçülü tüketilmelidir. Ayrıca kuru eriklerin müshil etkisini olduğunu da unutmayın.
Brokoli
Kanser riskini azaltma özelliğiyle bilinen borkoliler birçok faydalı madde içerir. Ancak aynı zamanda, turpgil sebzelerde (brokoli, karnabahar, lahana vb.) iyot emilimini engelleyen maddeler bulunur. Tiroid rahatsızlığınız yoksa brokoliyi güvenle tüketebilirsiniz. Ancak tiroid probleminiz varsa, çiğ turpgilleri diyetinizden tamamen çıkarmalı ve pişmiş olanları sınırlandırmalısınız.
Deniz yosunu
Çok miktarda iyodin yanı sıra toksinleri ve zararlı bakterileri vücuttan uzaklaştıran fosfor, magnezyum ve enterosorbent maddeler içerir. Günde sadece 60 gr deniz yosunu, tiroid hormonlarının düzenli üretimini ve insanın günlük iyot ihtiyacını sağlar.
Muz ve kayısı
Diyette tirozin eksikliği ile normal hormon oluşumu imkansızdır. Bu amino asit muz ve kayısıda bol miktarda bulunur. Avokado, kivi ve incirde de bulunur. Bu meyvelerden bir salata hazırlayıp, üstüne ayçiçeği tohumu serperek (en fazla 30 gr) tiroid bezinin ihtiyaç duyduğu tirozin miktarını almasını sağlayabilirsiniz.
Tiroide zararlı gıdalar
İstatistiklere göre, dünyada 670 milyondan fazla insan çeşitli tiroid bozuklukları yaşıyor ve 1,7 milyardan fazla kişi endokrin sistem hastalıkları geliştirme riski altında. Bu tür hastalıkları önlemenin en büyük anahtarı da sağlıklı beslenmeden geçiyor. Bu anlamda yenilmesi gereken gıdalar kadar önemli lan bir başka şey de uzak durulması gereken gıdalardır.
Tiroid bezi ile ilgili uzak durulması gereken yiyecekler genel olarak şunlardır:
Şeker
Tüm abur cuburlar inanılmaz miktarda şeker içerir. Bunlar tatlı ve gazlı içecekler, kekler, tatlılar, bisküviler ve daha fazlasıdır. Bu tür yiyeceklerin zararı oldukça fazladır. Otoimmün hastalıklar ve diyabet, kontrolsüz şeker tüketiminden kaynaklanır. Böyle bir diyetle hormon seviyesi azalır ve vücut düzgün çalışamaz.
Kızarmış ve yağlı yiyecekler
Kızarmış yiyecekleri seviyorsanız, diyetinize daha fazla yeşillik, balık ve deniz yosunu eklemeye çalışın. Endokrin sistemle ilgili bariz problemlerle, T3 ve T4 hormonlarının üretimini azalttığı için kızarmış gıdaların tüketimini azaltmalı ve hatta ortadan kaldırmalısınız.
Fast food
Fast food’lar büyük oranda tuz, yağ ve koruyucu içerir. Tüm bunlar insan sağlığı ve endokrin sistemi için sağlıklı değildir.
Alkol ve sigara
Alkol ve sigara T3 ve T4 hormonlarının üretimi ile ilgili sorunları şiddetlendirir. Bunlar da diyetten çıkarılmalıdır. Bağışıklık sistemi hastalıkları durumunda sigara ve alkol kullanımı ciddi sorunlara yol açar.